Getin Noble Bank: obniżony rating

Agencja wyjaśnia, że obniżenie poziomu ratingu kredytowego GNB związane jest z: kontynuacją spadku wskaźników kapitałowych; silnym wzrostem kursu walutowego CHF/PLN; ryzykiem wzrostu kosztów związanych z pozwami klientów posiadających walutowe kredyty hipoteczne; a także wysoką wrażliwością banku na potencjalne skutki epidemii koronawirusa COVID-19 oraz na dokonane w ostatnim czasie obniżki stóp procentowych NBP.

Franki, cięcie stóp, ryzyko kredytowe i prawne, niskie kapitały

„GNB od 2016 r. generuje stale ujemne wyniki finansowe netto, na skutek czego systematycznie obniża się wartość kapitału własnego banku. Podstępująca erozja kapitału jest przy tym szybsza niż spadek wartości łącznych aktywów oraz wymogu kapitałowego. W rezultacie od trzech lat systematycznie obniża się wskaźnik relacji kapitału własnego do aktywów, który na koniec 2019 r. wynosił już tylko 4,8% (wobec 6,1% w 2018 roku i 7,2% w 2017 roku). Był to jednocześnie najniższy poziom w całej historii działalności banku. Systematycznie obniżają się również regulacyjne współczynniki wypłacalności. Łączny współczynnik wypłacalności TCR wynosił na koniec 2019 roku 10,0% (wobec 11,4% w 2018 roku i 12,6% w 2017 roku), a współczynnik Tier 1 obniżył się do 8,2%. W obu przypadkach były to najniższe poziomy od co najmniej ośmiu lat” – podaje EuroRating.

Sytuację w powyższym zakresie pogarsza jeszcze fakt, że w I kwartale 2020 roku miał miejsce silny, 10-procentowy wzrost kursu franka szwajcarskiego w relacji do złotego, który jest obecnie na poziomie najwyższym od ponad pięciu lat. W rezultacie (zgodnie z komunikatem banku) łączny współczynnik kapitałowy GNB obniżył się w połowie marca do 8,9% i był już o ok. 0,4 p.p. poniżej poziomu wymaganego przepisami prawa.

Do istotnych czynników ryzyka dla banku EuroRating zalicza również możliwość ponoszenia przez GNB w kolejnych kwartałach znacznych kosztów związanych z pozwami klientów posiadających walutowe kredyty hipoteczne. Po korzystnym dla kredytobiorców orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydanym w październiku 2019 r. orzecznictwo polskich sądów jest w przeważającej mierze niekorzystne dla banków, co – wraz z ostatnim wzrostem kursu CHF/PLN – może wiązać się z dalszym wzrostem liczby pozwów przeciwko bankom.

Agencja zwraca uwagę na fakt, że GNB jest szczególnie narażony na potencjalne koszty związane z pozwami kredytobiorców, ponieważ bank ten ma jeden z największych udziałów walutowych kredytów hipotecznych w całym portfelu kredytów oraz w łącznych aktywach (wskaźniki te na koniec 2019 roku wynosiły odpowiednio 24,1% oraz 16,9%). Ponieważ jednocześnie GNB już wcześniej generował ujemne wyniki finansowe, a także ponieważ posiada bardzo słabe wyposażenie w kapitał własny, w ocenie agencji bank ma niewielką zdolność do absorpcji potencjalnych dodatkowych kosztów związanych z pozwami składanymi przez kredytobiorców hipotecznych.

EuroRating zaznacza, że na kondycję finansową banku w kolejnych kwartałach silny negatywny wpływ mogą mieć również skutki pandemii koronawirusa COVID-19 oraz dokonane w ostatnim czasie przez Radę Polityki Pieniężnej dwie duże obniżki stóp procentowych NBP (główna stopa została obniżona z 1,5% do 0,5% - tj. do najniższego poziomu w historii).

Epidemia wiąże się z wdrożeniem przez władze państwowe licznych restrykcji dla ludności oraz przedsiębiorstw, które w praktyce skutkują silnym spadkiem popytu konsumpcyjnego oraz jednocześnie ograniczeniem lub nawet całkowitym zatrzymaniem działalności wielu przedsiębiorstw. „Jakkolwiek trudno jest obecnie oszacować ostateczny wpływ wprowadzonych ograniczeń na koniunkturę gospodarczą, ponieważ nieznany jest jeszcze czas trwania epidemii oraz obowiązywania restrykcji, to należy założyć, że bardzo wiele przedsiębiorstw będzie miało duże problemy z regulowaniem zobowiązań finansowych, w efekcie czego wzrosną koszty ryzyka w bankach. Ponadto, na skutek dokonanych obniżek stóp procentowych NBP, z powodu spodziewanej erozji marży odsetkowej obniży się wynik odsetkowy w sektorze bankowym. EuroRating ocenia, że ze względu na dotychczasową ujemną rentowność działalności GNB, potencjalny jednoczesny wzrost kosztów ryzyka oraz spadek przychodów odsetkowych znacznie utrudni bankowi odzyskanie zdolności do generowania dodatnich wyników finansowych oraz realizację uzgodnionego z KNF programu sanacji banku” – podano w komunikacie.

Nie najlepsze perspektywy

Negatywna perspektywa ratingu oznacza, iż według obecnych ocen agencji ratingowej EuroRating prawdopodobieństwo obniżenia nadanego bankowi ratingu w horyzoncie kolejnych 12 miesięcy jest obecnie większe niż 1:3. Negatywny wpływ na rating kredytowy GNB mogłoby mieć: generowanie przez bank wysokich ujemnych wyników finansowych; dalszy spadek wartości kapitału własnego i/lub wartości współczynników kapitałowych; dalszy wzrost udziału kredytów zagrożonych; duży wzrost liczby pozwów hipotecznych kredytobiorców walutowych przeciwko bankowi; wysoki odsetek niekorzystnych dla banku rozstrzygnięć tych procesów; a także ewentualna utrata przez bank istotnej części bazy depozytowej i wystąpienie ewentualnych napięć w sytuacji płynnościowej banku.

Pozytywnie na poziom oceny ratingowej banku mogłoby wpływać: pozyskanie przez bank nowego wiarygodnego inwestora, który dokonałby istotnego dokapitalizowania banku, skutkującego znacznym wzrostem udziału kapitału własnego w pasywach oraz poprawą regulacyjnych współczynników kapitałowych; brak przełożenia niekorzystnego orzeczenia TSUE ws. walutowych kredytów hipotecznych na wzrost liczby pozwów kredytobiorców przeciwko bankowi oraz na wzrost niekorzystnych dla banku rozstrzygnięć procesów; spadek udziału kredytów nieregularnych w portfelu kredytów ogółem; a także trwały powrót do generowania przez bank dodatnich wyników finansowych.

Banki