Rekordowe wpływy ze składek ZUS. Państwo nadal musi dokładać

Pomimo bardzo wysokiego pokrycia wydatków środkami ze składek budżet państwa musi sporo dopłacać do FUS.

Publikacja: 28.08.2024 22:16

Rekordowe wpływy ze składek ZUS. Państwo nadal musi dokładać

Foto: Adobe Stock

Tak wynika z najnowszego raportu ZUS, do którego dotarła „Rzeczpospolita”.

Dane pokazują, że pokrycie bieżących wydatków wpływami ze składek w I półroczu 2024 r. wyniosło 85,1 proc. Był to najwyższy wskaźnik odnotowany za pierwszych sześć miesięcy od lat. Powód ?

– Korzystna sytuacja na rynku pracy w pierwszym półroczu 2024 r. przełożyła się na stabilną sytuację finansową Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – mówi Paweł Żebrowski, rzecznik ZUS.

Jak podaje, liczba osób objętych ubezpieczeniami emerytalno-rentowymi na koniec czerwca br. wyniosła 16,2 mln i była o 12,3 tys. większa niż rok wcześniej.

Czytaj więcej

Składki ZUS dla przedsiębiorców wzrosną w 2025 r. więcej niż zakładano

Skąd większe wpływy ze składek ZUS? Lepsze warunki

– Te dane mogą też świadczyć o lepszej pozycji negocjacyjnej zatrudnionych wyrażającej się w częstszym oferowaniu im umów o pracę i systematycznym odchodzeniu od zatrudnienia na podstawie stosunków cywilnoprawnych – tłumaczy Katarzyna Kamecka z Polskiego Towarzystwa Gospodarczego.

Potwierdzają to też dane ZUS. Najliczniejszą grupę ubezpieczonych stanowili bowiem w I półroczu br. właśnie pracownicy (71,2 proc.).

Ekspertka zwraca też uwagę na wpływ cudzoziemców.

– Obcokrajowcy, szczególnie obywatele Ukrainy, chcą być w kwestii zatrudnienia traktowani jak Polacy i coraz częściej mogą liczyć na równorzędne warunki – wskazuje.

Paweł Żebrowski zwraca ponadto uwagę, że w górę poszły też kluczowe parametry. Przykładowo przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wzrosło rok do roku o 11,7 proc. Wpływ na wspomniany wskaźnik mogły mieć również skutki pandemii, które spowodowały, że mniej emerytów i rencistów pobiera świadczenie. Na ten element wskazuje dr Tomasz Lasocki z Uniwersytetu Warszawskiego ekspert Federacji Przedsiębiorców Polskich.

Budżet sporo dokłada do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS)

Pomimo bardzo wysokiego pokrycia wydatków wpływami ze składek budżet musi nadal znacząco dopłacać do FUS. W okresie styczeń–czerwiec br. fundusz otrzymał dotację z budżetu państwa w kwocie 23,6 mld zł, czyli o 2,7 mld zł większą niż w tym samym okresie 2023 r.

Jak tłumaczy Paweł Żebrowski, kwota dotacji do FUS przewidziana na cały 2024 rok (72,7 mld zł) jest istotnie wyższa niż w roku 2023 (wówczas wyniosła ok. 51,6 mld zł).

– Wzrasta, gdyż przychody własne funduszu (składki wraz z pochodnymi oraz wpłaty z OFE, tzw. suwak) rosną wolniej niż wydatki na świadczenia – wskazuje rzecznik ZUS.

W planie na 2024 r. założono wzrost przychodów własnych o 12,9 proc. (rok do roku), podczas gdy wydatki na transfery na rzecz ludności wzrosną o 17,5 proc.

Czytaj więcej

Od dziś zarobimy więcej, a pracodawcy więcej oddadzą ZUS

art40745211– Warto jednocześnie zauważyć, że wykorzystanie dotacji po czerwcu br. wynosi 32,4 proc. planu, podczas gdy w analogicznym okresie ub.r. było to 40,3 proc. – mówi. Jak podkreśla dr Lasocki, z danych o niebilansowaniu się FUS wiele osób wyciąga nieprawidłowe wnioski o tym, że ZUS zbankrutuje. Tak się nie stanie.

– Obecnie konieczność coraz większego dotowania FUS przez państwo mamy „na własne życzenie”. Gdyby nie powrót do wieku emerytalnego 60 i 65 lat, możliwe, że wydatki funduszu bilansowałyby się składkami. To przypuszczenie zamieniłoby się w pewność, gdyby do tego zostały zlikwidowane przywileje składkowe w systemie ubezpieczeń obejmujące np. ograniczenia i wyłączenia z obowiązku składkowego niektórych umów cywilnych czy przywilej milionów przedsiębiorców, którzy nie płacą składek od rzeczywistego dochodu – mówi ekspert.

Jak wskazuje, obciążenia FUS w niedalekiej przyszłości zwiększą się za sprawą nowych pomysłów rządu.

– Wśród programów już przyjętych mogę wskazać z jednej strony renty wdowie, zaś z drugiej wakacje składkowe. W przypadku tych drugich należności większości przedsiębiorców za jeden miesiąc nie będą wpływać do FUS, a pokryje je budżet państwa – wyjaśnia.

Ponadto przypomina że zapowiadana likwidacja wynagrodzania chorobowego również będzie wydatkiem dla FUS, który może jednak być bilansowany zmianami w oskładkowaniu umów cywilnych. Trzeba też pamiętać o niezrealizowanych wyrokach TK dotyczących tzw. czerwcowych emerytów i osób, które pobierały wcześniejsze świadczenia (w sytuacji analogicznej do kobiet z rocznika 1953).

– Ich słuszne roszczenia z perspektywy bilansu FUS również będą obciążeniem – mówi dr Lasocki.

W jego ocenie nie ma co liczyć na spadek wydatków z tytułu świadczeń w najbliższej przyszłości.

– Zgodnie z prognozami GUS do 2051 r. liczba osób w wieku 60+ będzie się zwiększała, osiągając blisko 12,5 mln przy obecnych 9,95 mln. Wprawdzie emerytury kolejnych roczników w relacji do zarobków będą niższe, ale z perspektywy całości funduszu pewny jest nominalny wzrost wartości wypłat, choć niekoniecznie będą one stanowiły większy odsetek PKB – dodaje ekspert.

Oczywiście można podjąć działania, które mogłyby istotnie polepszyć bilans funduszu.

– Jednak nie słyszałem, by rząd miał nad nimi pracować – podsumowuje dr Lasocki.

Czytaj więcej

Wyższe składki na ZUS dla przedsiębiorców. Prognoza ministerstwa finansów

Tak wynika z najnowszego raportu ZUS, do którego dotarła „Rzeczpospolita”.

Dane pokazują, że pokrycie bieżących wydatków wpływami ze składek w I półroczu 2024 r. wyniosło 85,1 proc. Był to najwyższy wskaźnik odnotowany za pierwszych sześć miesięcy od lat. Powód ?

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo dla Ciebie
Myśliwi nie chcą okresowych badań. A rząd szykuje ograniczenie polowań
Prawo karne
Prof. Matczak o zatrzymaniu Ryszarda Czarneckiego: Władza lubi pokazać siłę
Płace
Biznes rozczarowany po zaskakującej decyzji rządu. Związkowcy zadowoleni
Sądy i trybunały
Ostre oświadczenie I Prezes SN. Małgorzata Manowska oburzona planami rządu
Zawody prawnicze
Prezydent wręczy nominacje pozostawionym na lodzie absolwentom KSSiP
Materiał Promocyjny
Jak wygląda auto elektryczne