Uniewinniony adwokat nie wyklucza pozwu o odszkodowanie. Poszło o reklamę

Jak pisaliśmy w zeszłym tygodniu na łamach „Rz”, Sąd Najwyższy w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej uchylił wyroki sądów korporacyjnych dwóch instancji, uniewinniając adwokata od zarzutu reklamy naruszającej przepisy etyczne. Chodziło o prostą reklamę zawierającą imię i nazwisko prawnika, informację, że działa w Rybniku, oraz link do strony kancelarii. Skład orzekający uznał, że choć zarówno w chwili czynu (2018), jak i orzekania (2020) adwokatura nie implementowała do swoich przepisów deontologicznych tzw. dyrektywy usługowej, to nie ma przeszkód, by stosować ją bezpośrednio do stanów faktycznych nią objętych. Akt ten stanowi zaś, że państwa członkowskie muszą znieść wszelkie całkowite zakazy reklamy dla zawodów regulowanych (w tym i adwokatury).

Czytaj więcej

Zawody prawnicze

Izba Odpowiedzialności Zawodowej o sprawie adwokata, który się reklamował

Brak wdrożenia dyrektywy w chwili czynu nie uniemożliwia stosowania unijnych regulacji przy jego ocenie – uznała Izba Odpowiedzialności Zawodowej. I uchyliła wyrok wobec adwokata, który reklamował swoje usługi w internecie.

– Uważam, że orzeczenie jest prawidłowe i zgodne z dyrektywą usługową UE – mówi uniewinniony adwokat Piotr Rykowski.

– Oczekuję uzasadnienia pisemnego orzeczenia SN. Po zapoznaniu się z nim podejmę decyzję co do ewentualnego odszkodowania za niesłuszne skazanie w związku z opieszałością samorządu we wprowadzeniu zapisów dyrektywy do „Zbioru zasad etyki adwokackiej” – dodaje.

Sprawa reklamy adwokackiej. Przemysław Rosati: dobrze, że na poziomie samorządu sprawa jest zamknięta

– Mając świadomość, że poprzednio obowiązujące przepisy były niezgodne z dyrektywą usługową, od początku tej kadencji konsekwentnie działałem, by dostosować przepisy deontologii zawodowej do przepisów dyrektywy – mówi prezes NRA Przemysław Rosati.

– Nie znam uzasadnienia wyroku, więc trudno mi przewidywać, czy wpłynie on na inne sprawy tego typu. Sam wątpliwy status Izby Odpowiedzialności Zawodowej, który jest oczywisty, nie przesądza, że jej argumentacja jest niesłuszna. Ale czasami nawet niuanse decydują o tym, czy określone rozstrzygnięcie lub jego uzasadnienie może być podstawą do budowania argumentacji do wniosków o wznowienie postępowań w innych sprawach. Dobrze jednak, że na poziomie samorządu sprawa jest zamknięta i nasz kodeks etyczny jest zgody z unijnymi przepisami – dodaje.

Wskazuje przy tym, że w świetle przepisów adwokat uniewinniony nigdy nie został skazany. Wzmianka o ukaraniu powinna więc zniknąć z akt osobowych, choć najpewniej nigdy tam nie trafiła. Zgodnie z procedurą bowiem prawomocne orzeczenia sądów dyscyplinarnych, od których wniesiono kasację, nie podlegają wykonaniu do czasu jej rozpoznania.

Czytaj więcej

Zawody prawnicze

Rewolucja w palestrze: adwokaci mogą się już reklamować

Naczelna Rada Adwokacka zniosła w piątek wszystkie całkowite zakazy korzystania z informacji handlowych przez adwokatów. Nie oznacza to, że kancelarie będą mogły reklamować się jak każda inna firma, wprowadzone zostały ograniczenia dotyczące treści zamieszczanych w przekazywanych informacjach.

SN o reklamie w wykonaniu adwokata. Nie ma podstaw do wznowienia postępowań w podobnych sprawach?

Jak wskazuje Radosław Baszuk, adwokat specjalizujący się w prawie karnym i były sędzia Wyższego Sądu Dyscyplinarnego Adwokatury, orzeczenie Sądu Najwyższego w indywidualnej sprawie kasacyjnej nie daje podstaw do wznowienia postępowania w innych sprawach. Nie zmienia to faktu, że wspomniany wyrok SN uważa on za właściwy.

– Odkładając na bok kontrowersje związane z prawidłowością powołania Izby Odpowiedzialności Zawodowej i jej sędziów, należy przyznać, że argumentacja tego rozstrzygnięcia jest słuszna – tłumaczy mec. Baszuk.

I przypomina, że już przeszło osiem lat temu, w październiku 2016 r., Wyższy Sąd Dyscyplinarny Adwokatury (w którego składzie wówczas zasiadał) wydał podobne orzeczenie, stosując dyrektywę usługową i stwierdzając, że nie można ścigać dyscyplinarnie za sam fakt reklamy, choć oczywiście można i należy oceniać, czy konkretny przekaz reklamowy jest etyczny czy nie.

– Niestety, orzeczenie, o którym mówię, nie miało kontynuacji w późniejszym orzecznictwie WSDA. Czy rozstrzygnięcie Izby Odpowiedzialności Dyscyplinarnej zmieni podejście adwokackich sądów dyscyplinarnych do zagadnienia reklamy? Musimy pamiętać, że w maju 2023 r. Adwokatura zmieniła wewnętrzne regulacje dotyczące reklamy, zatem rozstrzygnięcie to z powodów oczywistych dotyczy zaszłości i na nie rozstrzygnięcie to może w jakiś sposób oddziaływać. Aktualne orzecznictwo dyscyplinarne odwołujące się do regulacji obowiązujących zapewne dopiero powstaje – podsumowuje Radosław Baszuk.

Problematyczny status Izby Odpowiedzialności Zawodowej utrudnia zadanie sądom adwokackim

– Jako prezes Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie muszę na wstępie powiedzieć, że Izba Odpowiedzialności Zawodowej SN budzi znane zastrzeżenia strukturalne i systemowe, a aktualnie orzeka w niej tak mało „starych” sędziów, że nie mogą oni stworzyć składu, który nie budziłby wątpliwości – mówi adwokat Agnieszka Helszyńska, prezes SD w izbie Warszawskiej.

Czytaj więcej

Zawody prawnicze

Dopiero praktyka pokaże, jak adwokat może się reklamować

Palestra w piątek zniosła ostatecznie zakaz reklamy, ale pozostawiła wiele jej ograniczeń – a to, co realnie wolno, pokaże działanie pionu dyscyplinarnego.

– To dla Adwokatury bardzo kłopotliwa sytuacja, że pierwszy moment, gdy adwokacka sprawa dyscyplinarna trafia do sądu państwowego (SN), trafia właśnie do tej izby – dodaje.

Wskazuje przy tym, że co do zasady rozstrzygnięcie SN powinno wpłynąć na linię orzeczniczą sądów adwokackich w podobnych sprawach. Z Izbą Odpowiedzialności Zawodowej sytuacja jest jednak bardziej skomplikowana. 

– Jako prawnik natomiast uważam, że dyrektywa powinna być stosowana bezpośrednio, nawet przed tym jak została wdrożona, a zatem dotyczy to wszystkich spraw sprzed zmiany „Zbioru zasad etyki adwokackiej i godności zawodu” w zakresie dopuszczalnych informacji handlowych. Natomiast dlaczego sądy dyscyplinarne zastosowały tu tylko przepisy krajowe i uznały, że doszło do deliktu, to trudno mi powiedzieć – podkreśla.