Można fotografować akta w ZUS

Zakład nie może odmówić petentom wglądu do akt sprawy. Wolno też je kserować i robić z nich notatki

Publikacja: 12.02.2011 03:53

Można fotografować akta w ZUS

Foto: www.sxc.hu

Czytelnicy skarżą się, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych ogranicza im dostęp do akt w trakcie toczącego się postępowania w sprawach świadczeń emerytalno-rentowych. Jeśli nawet udostępniano im dokumenty, nie mogli ich kopiować ani fotografować.

Takie zachowanie jest bezprawne. Organ rentowy jest zobowiązany zapewnić stronie czynny udział w postępowaniu, a przed wydaniem decyzji umożliwić ustosunkowanie się do zebranych dowodów i materiałów.

Prawo do przeglądania akt przysługuje na każdym etapie postępowania i tylko od strony zależy, czy będzie z niego korzystać. Zainteresowany może zatem przeglądać akta na bieżąco (wielokrotnie) w trakcie całego postępowania, jednorazowo przed wydaniem decyzji lub w ogóle tego nie robić. Zawsze zależy to jednak tylko od jego woli. ZUS nie może ograniczać dostępu do akt.

[wyimek]Na postanowienie o odmowie wglądu do akt strona może złożyć zażalenie[/wyimek]

Prowadząc postępowanie, organ rentowy [b]może odmówić zainteresowanemu wglądu do akt tylko wówczas, gdy objęte są tajemnicą państwową lub zostaną przez organ wyłączone ze względu na ważny interes państwowy[/b]. Jak się można łatwo domyślić, należy to do rzadkości. Bezpodstawna odmowa przeglądania akt już tak rzadka niestety nie jest.

Petent nie pozostaje jednak w takiej sytuacji bezradny.

– Odmowa umożliwienia stronie przeglądania akt sprawy, sporządzania z nich notatek i odpisów, uwierzytelnienia takich odpisów lub wydania uwierzytelnionych odpisów następuje w drodze postanowienia, na które osoba zainteresowana może złożyć zażalenie – mówi Wojciech Andrusiewicz z biura prasowego Centrali ZUS. 

Mało tego – jeżeli organ rentowy utrudniał lub uniemożliwił komuś zapoznawanie się z aktami, postępowanie będzie mogło być wznowione pod zarzutem naruszenia art. 145 § 1 [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2000/DU2000Nr%2098poz1071.asp]kodeksu postępowania administracyjnego[/link]. W takim wypadku można bowiem uznać, że strona bez swojej winy nie brała w pełni udziału w postępowaniu.

Przeglądając akta sprawy, osoba do tego upoważniona ma prawo sporządzać z nich odpisy i notatki bez żadnych ograniczeń. Może także robić ich kserokopie, zdjęcia lub utrwalać w inny sposób ([b]wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z 4 grudnia 2008 r., sygn. I SA/OI 458/08[/b]).

[b]Strona nie może jednak wymagać, by to ZUS kopiował akta lub udostępniał kserokopiarkę[/b]. Organ administracji państwowej nie ma bowiem obowiązku sporządzania i wydawania stronie postępowania administracyjnego nieuwierzytelnionych kserokopii dokumentów z akt postępowania ([b]wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29 marca 2001 r., sygn. II SA 2580/00[/b]).

Od ZUS nie można także wymagać, by zawsze sporządzał uwierzytelnione odpisy dokumentów. Organ prowadzący postępowanie wydaje je tylko w wypadkach uzasadnionych ważnym interesem strony.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki

[mail=k.wojcik@rp.pl]k.wojcik@rp.pl[/mail]

Sądy i trybunały
Reforma w sprawie statusu tzw. neosędziów gotowa. Wiemy, jak rząd chce naprawić sądy
Materiał Promocyjny
Przed wyjazdem na upragniony wypoczynek
Nieruchomości
Nowy obowiązek działkowców. Nadchodzą zmiany na ROD
Praca, Emerytury i renty
Nowe terminy wypłat emerytur w lutym 2025. Zmiany w harmonogramie
Służby mundurowe
Ile wyniosą podwyżki w służbach mundurowych w 2025 r. i jak będą rozdzielane?
Praca, Emerytury i renty
Zmiany w terminach wypłat 800 plus w lutym 2025. Można też składać nowe wnioski