Cudzoziemiec nie musi pracować, by dostać 800+. Prawo to obowiązuje od ośmiu lat. Rząd chce je zmienić

Nie tylko Ukraińcy, ale także Białorusini, Wietnamczycy i Rosjanie pobierają zasiłek na dzieci. Wystarczy, że są w Polsce legalnie, praca nie jest wymogiem otrzymania świadczenia.

Publikacja: 10.02.2025 04:30

Cudzoziemiec nie musi pracować, by dostać 800+. Prawo to obowiązuje od ośmiu lat. Rząd chce je zmienić

Foto: MOZCO Mat Szymański - stock.adobe.com

508,9 tys. dzieci cudzoziemskich pobierało w ubiegłym roku świadczenie wychowawcze 800+. Rok wcześniej blisko 70 tys. więcej – wynika z danych ZUS dla „Rzeczpospolitej”. Od samego początku obowiązywania ustawy uprawnienie do otrzymywania tego świadczenia dotyczy wszystkich cudzoziemców mieszkających z dziećmi legalnie w Polsce – nie tylko z państw UE. Cudzoziemiec musi jednak wykazać, że posiada kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”. Czy to oznacza, że ZUS bada, czy wnioskodawca pracuje?

– Nie. Intencją ustawodawcy nie było uzależnienie wypłaty świadczenia od pracy. Takie same zasady obowiązują więc polskich obywateli i cudzoziemców. Istotne jest, by cudzoziemiec przebywał w Polsce z dziećmi legalnie i nie był tu turystycznie – mówi nam pracownik ZUS.

Czytaj więcej

Mały Ukrainiec z 500+

– ZUS stosuje zasady wobec wnioskodawców zgodnie z ustawą, która nie wiąże wypłaty świadczenia z obowiązkiem pracy – potwierdza Wojciech Dąbrówka, rzecznik Zakładu.

Nie tylko Ukraińcy pobierają 800+. Na liście beneficjentów są m.in. Rosjanie

Tymczasem rząd zapowiedział rozpoczęcie prac nad zmianą prawa, by uzależnić przyznanie świadczenia wychowawczego 800+ na dzieci cudzoziemców od zatrudnienia rodziców. Temat otworzył Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy, sugerując, że może chodzić tylko o Ukraińców. Jednak wpis premiera Donalda Tuska w mediach społecznościowych potwierdza, że chodzi o zmianę dla wszystkich cudzoziemców w naszym kraju.

„Propozycja Prezydenta Rafała Trzaskowskiego, aby wypłacać 800+ tylko tym migrantom, również Ukraińcom, którzy rzeczywiście mieszkają, pracują i płacą podatki w naszym kraju, zostanie pilnie rozpatrzona przez rząd”  napisał premier pod koniec stycznia.

Czytaj więcej

Będą ograniczenia w wypłacaniu 800+ dla Ukraińców? Donald Tusk zabrał głos

W ubiegłym roku świadczenie pobierało 422,6 tys. dzieci z Ukrainy, rok wcześniej – 498,9 tys. – najwięcej wśród wszystkich obcokrajowców w kraju.

Ukraińców jest najwięcej w Polsce. Ilu z nich pracuje legalnie, ilu chodzi do szkoły?

Komu jeszcze ZUS wypłaca zasiłek? Na drugim miejscu są dzieci Białorusinów – w 2024 r. świadczenie otrzymywało 34,2 tys. dzieci (tysiąc więcej niż rok wcześniej) – a na trzecim dzieci z Rumunii, których liczba w ciągu ostatniego roku prawie się podwoiła (z 7,6 tys. w 2023 r. do 12,9 tys. w roku ubiegłym). W ciągu roku wzrosła także liczba dzieci obywateli Rosji, Wietnamu czy Indii, na które ZUS również wypłaca świadczenia. W sumie o ok. 1 tys. Nie są to liczby wysokie, zważywszy, że zasiłek 800+ przysługuje w naszym kraju blisko 8 mln dzieci.

Projekt ustawy PiS, który wpłynął do Sejmu, ma ograniczyć tylko świadczenia dla niepracujących Ukraińców. Dlaczego innym cudzoziemcom nie? – Myślę, że to wynika z oczekiwań polityki. Specustawa dla uchodźców z Ukrainy, którym zagwarantowano zrównanie wszelkich praw, społecznie odbiła się w świadomości jako ta, która otworzyła worek z benefitami tylko dla nich. To jest prawda, ale nie w przypadku 800+. Owszem, wiele dodatkowych świadczeń socjalnych, wychowawczych, w tym wyżywienia i zamieszkania na koszt państwa ustawa daje, jednak 800+ gwarantowaliśmy im przed wojną i z tego korzystali – mówi nam jeden z urzędników zajmujący się polityką społeczną.

Jego zdaniem rząd reaguje także na potrzeby opinii publicznej, która jest przeciwna rozdawaniu 800+ Ukraińcom. – Nikt nie pyta w badaniach o to, czy to świadczenie, także bez żadnych wymogów, powinni dostawać inni cudzoziemcy w naszym kraju. A zapewne odpowiedzi byłyby podobne. Ukraińców jest najwięcej – dodaje. 

Według danych MSWiA z grudnia 2024 r. w Polsce przebywa ok. 1,5 mln obywateli Ukrainy, ok. 980 tys. posiada status uchodźcy wojennego i podlega specustawie z 2022 r. Ilu z nich pracuje? Składki do ZUS płaci ok. 780 tys. Ukraińców. Według Polskiego Instytutu Ekonomicznego wśród ukraińskich uchodźców wojennych jest to 65 proc. i stanowi to „najwyższy wskaźnik zatrudnienia wśród państw Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD)”. 

422,6 tys.

ukraińskich dzieci w 2024 r. otrzymywało w Polsce świadczenie 800+

Wprowadzenie kontroli na granicy polsko-niemieckiej, które trwają od października 2023 r., ujawniło jednak nowe zjawisko  część Ukraińców mieszkających w Polsce i korzystających z pomocy naszego państwa pracuje nielegalnie w Niemczech. To dlatego Ukraińcy królują w ubiegłorocznych statystykach Straży Granicznej jako nielegalnie przekraczający granicę z Niemcami i poddawani deportacjom. Status UKR w naszym kraju daje prawa pobytowe wyłącznie na terenie Polski, a nie całej strefy Schengen. Rząd zna problem i według naszych informacji sprawa ma być przedmiotem kolejnej nowelizacji specustawy dla Ukraińców.

Czytaj więcej

Sondaż: Zmiany w 800+ dla Ukraińców mają ponadpartyjne poparcie

Zmiany w wypłatach 800+ dla Ukraińców pojawiły się już w ub. roku. Jesienią rząd wprowadził wymóg, że będzie wypłacał świadczenie tylko dla dzieci uczących się w polskiej szkole. Od nowego roku szkolnego w szkołach pojawiło się ok. 20 tys. nowych uczniów-uchodźców.

508,9 tys. dzieci cudzoziemskich pobierało w ubiegłym roku świadczenie wychowawcze 800+. Rok wcześniej blisko 70 tys. więcej – wynika z danych ZUS dla „Rzeczpospolitej”. Od samego początku obowiązywania ustawy uprawnienie do otrzymywania tego świadczenia dotyczy wszystkich cudzoziemców mieszkających z dziećmi legalnie w Polsce – nie tylko z państw UE. Cudzoziemiec musi jednak wykazać, że posiada kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”. Czy to oznacza, że ZUS bada, czy wnioskodawca pracuje?

Pozostało jeszcze 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Społeczeństwo
Nawet dwucyfrowy mróz. Najnowsza pogoda IMGW na najbliższe dni
Społeczeństwo
Sondaż. 800+ dla Ukrainców? Polacy jednoznacznie są na "tak", ale stawiają warunki
Społeczeństwo
Sondaż: Czy telewizja publiczna jest lepsza niż za czasów PiS?
Społeczeństwo
Tłusty czwartek 2025 zbliża się wielkimi krokami. Kiedy dokładnie wypada?
Społeczeństwo
Państwo w państwie. Pacjentka wypadła z okna – szpital nie poinformował o tym policji