Sprawa Tomasza Szmydta. Trzeba uszczelnić sądy i zabezpieczyć sędziów

To rekomendacje, które wysuwają niektórzy przedstawiciele środowiska sędziowskiego w związku z ucieczką sędziego Tomasza Szmydta z Polski i wystąpieniem do białoruskiego reżimu o azyl. Sprawa ta od poniedziałku zajmuje czołowe miejsce w mediach i jest przedmiotem szczególnej uwagi i niepokoju najważniejszych urzędów w państwie. A jak się wydaje, jest się o co martwić. Świadczą o tym chociażby słowa szefa BBN Jacka Siewiery, który twierdzi, że stołeczny sędzia na pewno współpracował ze służbami białoruskimi, do których dołączyły w pewnym momencie służby rosyjskie.

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

Sędzia zwrócił się do władz Białorusi o azyl. To "bohater" afery hejterskiej w MS

Sędzia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie Tomasz Szmydt wystąpił do władz Białorusi o azyl polityczny.

Jako sędzia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie Szmydt mógł rozpatrywać sprawy o szczególnym znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa. Orzekał w wydziale ds. informacji niejawnych, gdzie rozstrzygał m.in. sprawy dotyczące przyznawania certyfikatów bezpieczeństwa, nierzadko posiadające klauzule tajności NATO czy UE. Szmydt był też dyrektorem wydziału prawnego w Krajowej Rady Sądownictwa, czyli organie decydującym o wyborze sędziów w Polsce. Miał być przy tym jednym z antybohaterów tzw. afery hejterskej, czyli zorganizowanej akcji szkalowania sędziów, która miała mieć miejsce w resorcie Zbigniewa Ziobry.

Sprawa sędziego Szmydta. Zabezpieczyć sądy przed obcym wywiadem

Dla środowiska sędziowskiego sprawa sędziego Szmydta jest szokiem. Twierdzi tak m.in. prezes stowarzyszenia sędziowskiego Iustitia sędzia Krystian Markiewicz. - To sprawa szokująca, która kładzie się cieniem na całym wymiarze sprawiedliwości. Działania sędziego Szmydta chociażby w ramach afery hejterskiej oddalały nasz kraj od wspólnoty europejskiej. Nie wykluczam, że jego działania przez lata były celowe, a ostatecznym celem nie było jedynie uderzenie w konkretnych sędziów, ale wprowadzenie zamętu i podkopanie naszej pozycji w UE. Był przecież powoływany przez ministra Zbigniewa Ziobro do komisji ministerialnych oraz stał na czele działu prawnego w KRS - mówi Markiewicz.

Według niego polskie sądownictwo jest kompletnie nieprzygotowane na działania obcych służb, o czym najlepiej świadczy sprawa sędziego Szmydta. - Musimy to jak najszybciej zmienić. Trzeba uszczelnić polskie sądy i zabezpieczyć je przed pracą wywiadów. Brakuje przede wszystkim odpowiednich szkoleń dla sędziów. Przez kilkadziesiąt lat mojej pracy nikt nigdy nie uczulał mnie na zagrożenia związane z działaniami służb – mówi Markiewicz.

Czytaj więcej

Prawo karne

Prokuratura na tropie sędziego Szmydta. Śledztwo wszczęte, jest zarzut szpiegostwa

Prokuratura Krajowa poinformowała o śledztwie, wszczętym ws. Tomasza Szmydta - sędziego, który poprosił o azyl polityczny na Białorusi. Jego podstawą ma być zarzut o szpiegostwo z kodeksu karnego.

Szef Iustitii proponuje też rozszerzenie kontroli i swoistej opieki kontrywiadu nad grupą sędziów najbardziej narażonych na działania obcych służb. - Przede wszystkim jednak powinniśmy sobie uzmysłowić, że to zagrożenie jest bardzo realne i niech sprawa pana Szmydta będzie to kubeł zimnej wody dla nas wszystkich. Nie wykluczam, że kwestią zabezpieczenia sądów przed obcymi wywiadami zajmie się komisja kodyfikacyjna, którą kieruję – dodaje.

Sędziowie muszą czuć się bezpiecznie

Sędzia Małgorzata Jarecka, rzeczniczka Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, uważa, że do ewentualnych zmian w dostępie sędziów do informacji niejawnych trzeba podejść z dużą rozwagą. Podkreśla przy tym bezprecedensowy charakter sprawy sędziego Szmydta. 

– Jesteśmy zszokowani całą sytuacją, zwłaszcza, że sądowa aktywność Tomasza Szmydta nie budziła żadnych podejrzeń. Któż mógł przypuszczać, że jeden z naszych kolegów zachowa się w ten sposób. Czujemy się bardzo poszkodowani i zaniepokojeni tym, że sąd i sędziowie mogli być obiektem zainteresowania obcych służb – mówi sędzia Jarecka.

Podkreśla, że w WSA w Warszawie były przeprowadzane kontrole ABW, a ostatnia z nich nie wykazała nieprawidłowości, które wpływają na bezpieczeństwo informacji niejawnych.

– Sędzia administracyjny, jak każdy sędzia w Polsce ma z mocy ustawy zagwarantowany dostęp do informacji niejawnych. Nie mamy w tym zakresie nadzwyczajnych uprawnień, jeśli chodzi o weryfikację kandydatów na sędziów. Działamy na podstawie i w granicach prawa. W przypadku sędziego Szmydta wszystkie możliwe instrumenty prawne zostały przez WSA wykorzystane – podkreśla Jarecka.