Podsumowania pontyfikatu Franciszka, debaty na temat tego, czy był on rewolucjonistą, czy też nie i za co zapamięta go historia – to wszystko rozpoczęło się już, gdy papież trafił do szpitala. Zaczęto go oceniać: czy był to czas dobry, czy zły; rozpoczęło się szufladkowanie – często polityczne – które, tak samo jak w przypadku papieża Polaka, może doprowadzić do spłycenia 12 lat kościoła „Franciszkowego”.

Kościół Franciszka: pontyfikat przejściowy stał się pontyfikatem ważnych gestów

Niezależnie od ocen pontyfikatu Franciszek – w wymiarze symbolicznym i w wymiarze gestów – wprowadził pewien powiew świeżości, który zmienił postrzeganie Kościoła katolickiego zarówno jako instytucji, jak i wspólnoty. Wiele tych gestów zapewne z nami pozostanie – na dłużej czy na krócej – może przejdą one do historii i odcisną piętno na katolicyzmie. Ale choć wprowadziły one do debaty kościelnej nowe tematy i może podłożyły fundamenty pod przyszłe zmiany, to same w sobie nie wywróciły wszystkiego do góry nogami – nie były rewolucją.

Czytaj więcej

Kościół

Pogrzeb papieża Franciszka. Watykan ogłosił datę

Pogrzeb papieża Franciszka został wyznaczony na sobotę, na godzinę 10:00 - poinformował Watykan.

Co więcej, wiele decyzji podjętych przez argentyńskiego papieża jest logiczną kontynuacją tego, co wcześniej wprowadzali Jan Paweł II i Benedykt XVI. Przykładami są podejście do kary śmierci, ekologii czy fundamentalizmów religijnych i ideologicznych. Franciszek w mocniejszych słowach i bardziej dosadnie akcentował kierunek, w którym zmierza Kościół. Nie był rewolucjonistą, bo nie odrzucał tego, co było wcześniej – sam czerpał wiele z tradycji i nauczania Kościoła, i korzystał z tego, co pozostawili jego bezpośredni poprzednicy, wielokrotnie ich cytując i zachęcając do zagłębiania ich nauczania. Współczesność Franciszka polegała na głoszeniu w dużej mierze kontynuacji tego, co było wcześniej, ale w inny, być może w bardziej nowoczesny sposób.

Pontyfikat Franciszka: sygnał do działania, nie rewolucja

Pewne nowości, które wprowadził Franciszek, należy postrzegać raczej jako sugestię tego, w jakim kierunku powinien zmierzać kościół – były one początkiem, a nie rewolucją. Jednym z kluczowych wydarzeń, za które zapewne zapamięta się 266. głowę Kościoła katolickiego, był tzw. synod o synodalności. Choć wiele się o nim mówiło, a krytycy potrafili zarzucać papieżowi, że w ten sposób zrywa z „prawdziwym” katolicyzmem, to z samego synodu, koniec końców, niedużo wynikło. Był on jednak przykładem, że Kościołem można zarządzać inaczej. Pokazał, że biskupi, przyszli papieże mogą, a nawet powinni częściej rozmawiać ze zwykłymi księżmi i wiernymi. Ale znów: był to znak na przyszłość, a sam synod fundamentalnie prawa i nauczania kościelnego nie zmienił.

Podobnie było z reformą Kurii Rzymskiej i zmianą postrzegania posługi biskupiej. Papież mocno naciskał tu na zmiany – część się udała, część mniej – ale prawdopodobnie dopiero w kolejnych latach się okaże, czy nie są potrzebne dalsze głębokie reformy. Franciszek wysłał taki sygnał: fakt, że Kościół robił coś przez wieki, nie oznacza, że musi tak być aż do powtórnego przyjścia Chrystusa.

Czytaj więcej

Globalne Interesy

Internet już wybiera papieża. Kim jest „Wojtyła z Azji”?

Po śmierci papieża Franciszka ruszyła fala spekulacji dotyczących tego, który z kardynałów mógłby...

Papież otworzył kolegium kardynalskie na „peryferie Kościoła”, naciskał, by „pasterze pachniali swoimi owcami”, czyli by wyszli ze swoich pałaców biskupich i plebanii, by byli wśród ludzi – łącząc się z nimi w ich radościach i problemach. Kolejną ważną zmianą były pierwsze w historii nominacje kobiet na znaczące funkcje kościelne – s. Raffaella Petrini została gubernatorem państwa watykańskiego a s. Simona Brambilla – prefektem Dykasterii ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego. Papież w ten sposób dał sygnał, że uniwersalność Kościoła opiera się na ciągłej ewolucji i na rozeznawaniu swojej drogi. Rozeznawaniu (słowo, które zapewne było jednym z najczęściej wypowiadanych przez papieża słów), które ma prowadzić do Boga i bierze pod uwagę kontekst życiowy i historyczny, w jakim znajduje się każdy człowiek i Kościół.

Nie szufladkujmy Franciszka, nie był rewolucjonistą z młotem

Przez 12 lat Franciszek nazywany był socjalistą, komunistą, lewakiem, agentem Putina w Watykanie, protestantem czy nawet – przez niektórych – antychrystem. Oczywiście pojawiały się również opinie pozytywne – nazywano go papieżem bliskim ludziom, prorokiem naszych czasów, odnowicielem Kościoła, który życzył dobrego obiadu. Zapewne jakby poszukać, to tych określeń zarówno pozytywnych, jak i negatywnych znalazłoby się jeszcze więcej.

Natomiast szufladkowanie papieża tuż po zakończeniu pontyfikatu prowadzi do spłycenia jego postaci i nauczania. Jana Pawła II zapamiętaliśmy za całowanie ziemi, walkę z komunizmem czy za kremówki. Redukując go do pojedynczych rzeczy mieszczących się w szufladkach politycznych czy społecznych, zapominamy o jego bogatej spuściźnie intelektualnej i duszpasterskiej. Mało kto pamięta, że np. papież Polak przestrzegał przed hurraoptymizmem po upadku żelaznej kurtyny i był jednym z głównych adwokatów praw człowieka i narodów.