Używanie analogii - szczególnie tych odwołujących się do historii - bywa trudnym i niewdzięcznym zabiegiem. Wiadomo: nigdy się nie wchodzi dwa razy do tej samej rzeki i w  ogóle to panta rhei.  Dobrą ilustracją tej prawidłowości jest dzisiejszy wybryk Wojciecha Maziarskiego, który napisał w "Gazecie Wyborczej" pełen pasji artykuł w obronie euro.

Redaktor ubolewa w nim, że Polacy już nie chcą przyjmować wspólnej waluty i obwinia za ten "propagandę narodowej prawicy".  A żeby wyjaśnić czytelnikom, jak wielkim jest to błędem, przywołuje całe mnóstwo analogii. Dość frywolnych. Dlatego mamy tu np. - ni stąd, ni zowąd - odwołanie do Targowicy.

W świadomości społecznej nastąpił dramatyczny regres, wielu obywateli straciło orientację, co jest naprawdę dobre dla Polski, a co jej szkodzi.

Znamy takie sytuacje z historii. W epoce konfederacji targowickiej wielu Polaków zapewne szczerze wierzyło w bałamutne hasła obrony polskiej szlacheckiej wolności, w rzeczywistości wpychając kraj pod władzę Moskwy.

Prawdziwy festiwal analogii wywołuje jednak u Maziarskiego postawa publicysty "W Sieci" Piotra Zaręby, który jest przeciwny euro, bo "wspólna waluta oznacza "zlanie się" Polski z ponadnarodową Europą.

Czym taka postawa i taki sprzeciw grozi? Przekonajmy się sami:

Może proponuje Zaremba Polsce kurs na niezależność i samodzielność? Świetny pomysł. Niezaprzeczalne zalety tego modelu są właśnie testowane w Donbasie. Zresztą, co tam Donbas! Sami mamy bogate doświadczenia w szukaniu trzeciej drogi między Wschodem a Zachodem. Rozbiory, utrata państwowości, pakt Ribbentrop-Mołotow, okupacje, pół wieku komunizmu - zebrało się tego trochę...

Dwieście lat błądzenia w labiryncie historii - szczur już by trafił do wyjścia, a Zaremba nie może.

Uff. Zwolnijmy trochę, i zastanówmy się nad trafnością tych analogii.

Donbas? Do wojny na Ukrainie doszło nie dlatego, że Ukraina trzymała kurs na niezależność, lecz wręcz przeciwnie: opowiedziała się jednoznacznie za Zachodem i porzuciła swój "pozablokowy" status. Oczywiście, gdyby zrobiła to wcześniej, kiedy Rosja nie była tak agresywna i "asertywna", być może do tego by nie doszło. Ale to tylko spekulacje.

Analogia z rozbiorami wydaje się ciut lepsza, choć trudno powiedzieć, by były one efektem braku chęci I RP do integracji z Zachodem. Jakby tego było mało, w XVIII w. byliśmy i sojusznikiem Rosji, i Prus. Wiadomo, co z tej "integracji" wynikło.