Pożar nad Biebrzą. Surowsze kary za podpalenia to czysty populizm penalny

Od niedzieli z ziemi i z powietrza strażacy walczyli z pożarem, który wybuchł w Biebrzańskim Parku Narodowym. Ogień objął 450 hektarów, a w akcji gaśniczej uczestniczyło kilkaset osób. We wtorek wieczorem rząd poinformował, że sytuacja została opanowana i trwa dogaszanie tlących się torfowisk. Co było przyczyną pożaru? Tego jeszcze nie wiadomo, choć pojawiają się niepotwierdzone doniesienia o możliwym udziale człowieka w wybuchu pożogi.

Pożar w Dolinie Biebrzy. Donald Tusk zapowiada surowsze kary za podpalenia

Nie wykluczał tego nawet premier Donald Tusk, który, będąc na miejscu akcji gaśniczej, podkreślał, że cyklicznie dochodzi do celowych podpaleń przy okazji np. wypalania traw. Zapowiedział też rządową dyskusję na temat kar za podpalenie. Doszło do niej jeszcze we wtorek, po czym poinformowano, że resorty sprawiedliwości i spraw wewnętrznych przygotują propozycję znacznego zaostrzenia kar za podpalenia. Mają one być gotowe już w przyszłym tygodniu.

Czytaj więcej

Kraj

Walka z ogniem w Biebrzańskim Parku Narodowym. „Pożar nie jest opanowany”

Kilkaset osób prowadzi działania w związku z pożarem, który wybuchł na terenie Biebrzańskiego Par...

Kodeks karny o pożarach. Ile lat więzienia grozi za podpalenie czy wypalanie traw?

Jakie kary grożą obecnie za podpalenie? Zgodnie z art. 163 kodeksu karnego za umyślne sprowadzanie pożaru sprawca podlega karze od roku do dziesięciu lat więzienia. Za nieumyślne działanie kara jest niższa i wynosi od trzech miesięcy do pieciu lat pozbawienia wolności. Jeżeli w wyniku umyślnie spowodowanego pożaru ucierpiał albo zginął człowiek to sprawca musi liczyć się z kara pozbawienia wolności od 2 do 15 lat, a w sytuacji nieumyślnego sprowadzenia zagrożenia z karą od sześciu miesięcy do ośmiu lat.

To jednak nie wszystko. Sprowadzenie zagrożenia pożarowego penalizuje też kodeks wykroczeń w obszernym art. 82. Przepis ten przewiduje karę aresztu grzywny albo nagany za czynności, które mogą spowodować pożar, jego rozprzestrzenianie się, utrudnienie prowadzenia działania ratowniczego lub ewakuacji. Taką samą karą zagrożone jest palenie trawy na polach w odległości nie mniejszej niż 100 m od zabudowań czy lasów i bez zapewnienia nadzoru nad ogniem. Dodatkowo kara ograniczenia wolności przewidziana jest za rozniecanie ognia poza miejscami do tego wyznaczonymi na terenie lasu, łąk czy torfowisk.

Czytaj więcej

Polityka

Premier Donald Tusk o pożarach w Polsce: Nie ma powodu, by sądzić, że to siły zewnętrzne

Odebraliśmy komunikat w związku z wydarzeniami ostatnich kilkudziesięciu godzin, mówię o głośnych...

Surowsze kary za podpalenia? „To bez sensu. Czysty populizm penalny”

Premier Donald Tusk domaga się zaostrzenia tych kar. Czy rzeczywiście są one jednak zbyt łagodne? – Kary za przestępstwa i wykroczenia związane ze sprowadzaniem pożaru są wystarczające. Absolutnie nie widzę żadnego uzasadnienia dla ich zaostrzenia. Zapowiedzi rządu w tej kwestii odbieram jako populizm penalny. Nie dostrzegam dużej różnicy między reagowaniem na bulwersujące zdarzenia poprzez zaostrzanie kar przez resort Zbigniewa Ziobry a tym, co dzieje się obecnie – komentuje sędzia Piotr Mgłosiek z Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków.

Według niego obecne sankcje zawarte w kodeksie karnym nie są niskie. – Za umyślenie podpalenie bez ofiar i osób poszkodowanych grozi do dziesięciu lat więzienia. Kary wymierzane za brutalne przestępstwa, jak np. gwałt są nierzadko łagodniejsze. Poza tym kodeks przewiduje wymiar kary ujęty w widełki, a to oznacza, że sąd może dostosować wymiar kary do rzeczywistej szkodliwości i specyfiki danego czynu – mówi Mgłosiek.

Podobnie sędzia ocenia sankcje, które za sprowadzenie zagrożenia pożarowego przewiduje kodeks wykroczeń. – Za samo rozpalenie ogniska w pobliżu lasu grozi kara aresztu. Uważam, że nie jest to łagodna kara. W kodeksie wykroczeń areszt i ograniczenie wolności jest raczej rzadko spotykane. Mało tego, bardzo obszerny, wręcz barokowy art. 82 kodeksu wykroczeń jest bogaty w stany faktyczne i bardzo szczegółowo, wręcz kazuistycznie opisuje sytuacje i zachowania powodujące zagrożenie pożarem. Pozwala to sądowi na łatwiejsze i jednocześnie precyzyjniejsze zakwalifikowanie czynu – twierdzi Mgłosiek.

Jego zdaniem surowsze kary nie są receptą na rosnące ryzyko podpaleń. – Podstawą jest nieuchronność kary, a do tego potrzebne są sprawne służby. Zamiast podnosić wymiar kar, warto zatem dofinansować i wzmocnić kadry w policji. Należy też kontynuować rozwój monitoringu lasów, który bardzo ułatwia ustalenie sprawców – zaznacza sędzia.

Przyczyna pożaru nad Biebrzą nie jest jeszcze znana. Policja zbiera właśnie dowody przed wszczęciem śledztwa w tej sprawie. Służby nie wykluczają, że postępowanie może być prowadzone w kierunku sprowadzenia pożaru zagrażającego życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, za co grozi kara do dziesięciu lat więzienia. Pod uwagę brane jest też zakwalifikowanie czynu jako spowodowanie zniszczeń w świecie roślinnym i zwierzęcym.