Work-life balance wymaga pracy

Dobre praktyki work-life balance, czyli równowagi między życiem zawodowym i prywatnym, były tematem debaty, która podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu zainaugurowała wieczór specjalny z portalem kobieta.rp.pl.

To nowy serwis „Rzeczpospolitej”, który koncentruje się na kobietach odnoszących zawodowe sukcesy w różnych dziedzinach. Ich przykład może stanowić cenne źródło inspiracji nie tylko dla pań.

Tym źródłem inspiracji, a także praktycznych rad mogą być uczestniczki naszej debaty w Karpaczu – doświadczone menedżerki, które nie kryły, że osiągnięcie work-life balance było dla nich (a czasem nadal jest) dużym wyzwaniem. Tym bardziej że są pasjonatkami swojej pracy.

Umieć sobie odpuścić

Anna Zejdler, szefowa portalu kobieta.rp.pl, zastanawiała się, czy dzisiaj jest w ogóle możliwa równowaga między życiem zawodowym i prywatnym rozumiana jako oddzielenie obu tych sfer. Szczególnie w przypadku kobiet, którym – z racji obowiązków rodzinnych – trudniej jest zarządzać nie tylko czasem, ale także wyrzutami sumienia.

O tym wyzwaniu mówiła Agnieszka Kępińska-Sadowska, dyrektorka ds. komunikacji i relacji zewnętrznych na Europę Środkowo-Wschodnią w spółce Haleon, przyznając, że nie było jej łatwo wyjechać na forum do Karpacza akurat wtedy, gdy jej starsza córka rozpoczęła naukę w szkole. Według niej nie da się osiągnąć idealnego work-life balance, dlatego lepiej zadbać o udane życie zawodowe i prywatne – skupiając się na najważniejszych sprawach w obu tych obszarach.

Chcąc to zrobić (i poprawić swój work-life balance), warto zadać sobie dwa pytania: po pierwsze, czy jesteśmy w stanie odpuścić sobie niektóre zadania, a po drugie, czy jesteśmy w stanie zrezygnować z perfekcjonizmu.

Na znaczenie umiejętności określania priorytetów i odpuszczania sobie niektórych zadań zwracała też uwagę Małgorzata Krzywonos, profesor Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Jak podkreślała, dbając o swój work-life balance, stara się nie planować pracy w weekendy ani też wymagać jej od innych (choć nie jest to łatwe w przypadku naukowców, którzy czasem prowadzą wtedy zajęcia). Dba też o to, by „łapać chwile” – skupiając się na tym, co w danym momencie robi. Jej receptą na work-life balance jest też hobby i szukanie przyjemności w drobnych rzeczach.

Można też narzucić sobie pewne zasady, które pomagają utrzymać pewną równowagę w życiu. Tak robi Renata Bem, dyrektor generalna UNICEF Polska, która nie kryła, że sama jest zaprzeczeniem work-life balance; żyje swoją pracą, która jest też jej wielką pasją. Jednak dba o to, by codziennie rano znaleźć czas na długi spacer z psami, choć także wtedy myślami jest zwykle w pracy.

Ważna rola pracodawcy

Zdaniem Anny Rulkiewicz, prezes Grupy Lux Med, trudno o jedną definicję work-life balance, gdyż każdy rozumie to inaczej. Sama uważa, że dzisiaj osiągnęła tę równowagę, pomimo że – nawet w weekendy i w czasie wakacji – nie rozstaje się ze służbową komórką, a jej dzieci przyzwyczaiły się do tego, że mama odbiera wtedy telefony z firmy. Bierze jednak miesiąc urlopu w wakacje, a podczas wolnych dni, w tym weekendów, dba o wspólne spędzanie czasu z rodziną, co ułatwia jej dzielona z bliskimi pasja żeglarska. Anna Rulkiewicz nie kryła jednak, że dojście do obecnej równowagi między pracą a życiem rodzinnym zajęło jej dużo czasu (20 lat) i wiązało się także z wieloma wyrzeczeniami. Jak wspominała, stery Grupy Lux Med objęła trzy miesiące po urodzeniu trzeciego dziecka...

O wyzwaniach związanych z work-life balance przy łączeniu intensywnej pracy z rolą matki trójki dzieci mówiła także Beata Drzazga, znana przedsiębiorczyni i założycielka kilku firm, w tym dużej spółki medycznej BetaMed. Ona również zwracała uwagę na umiejętność dokonywania wyborów i rezygnacji z niektórych rzeczy, co na pewnym etapie życia może też oznaczać rezygnację z poszukiwanej przez wielu młodych ludzi równowagi między pracą a życiem osobistym.

Jej osiągnięcie jest jednak trudne do osiągnięcia dla osób, które decydują się na start w biznesie. – Zanim pomyśli się o work-life balance, trzeba zadbać o mocną pozycję rynkową firmy – przypominała Beata Drzazga. Zaznaczała jednak, że jako pracodawca stara się dbać o równowagę swoich pracowników; dlatego też wprowadziła krótszy czas pracy w piątki, daje im wolny dzień z okazji urodzin i możliwość zaczynania pracy nieco później w poniedziałki.

– W work-life balance dużo zależy od pracodawcy – potwierdziła Monika Klaus-Piskała, dyrektor ds. farmakoekonomiki i polityki zdrowotnej w MSD Poland, przyznając, że od pewnego czasu planuje nie tylko swoją pracę, ale także czas wolny, który stara się spędzić z rodziną. I dziś może powiedzieć, że ma work-life balance.

Zatrzymać się w biegu

O znaczeniu wsparcia ze strony pracodawcy, w tym elastycznego podejścia do miejsca i czasu pracy, mówiła też Agnieszka Kępińska-Sadowska, przekonując, że work-life balance to raczej droga niż kierunek. W jej przypadku ta droga oznaczała wykształcenie w sobie uważności (mindfulness), czyli umiejętności bycia tu i teraz, a także rezygnację z robienia kilku rzeczy naraz. Podkreśliła także, że miejsce pracy, które umożliwia pracę zdalną, znacząco pomaga w łączeniu zadań zawodowych i prywatnych.

Zdaniem Moniki Klaus-Piskały pomaga w tym także wprowadzenie w firmie kultury speak-up, która daje pracownikom możliwość wyrażenia sprzeciwu wobec nadmiernego obciążenia zadaniami, szczególnie gdy kolidują one z ważnymi sprawami prywatnymi.

Akceptacja takiego sprzeciwu często nie jest łatwa dla menedżerów, zwłaszcza jeśli sami mają problemy z work-life balance. W rozwiązaniu tych problemów wielu szefom pomaga coaching, który skłania m.in. do zatrzymania się w biegu i zastanowienia nad wartościami. O korzyściach z rocznej współpracy z coachem z Londynu mówiła Anna Rulkiewicz, przyznając, że pozwoliło jej to inaczej spojrzeć na życie. Sama, bez wsparcia coacha, nie dałaby rady tego zrobić, zarządzając tak dynamiczną firmą, jaką jest Lux Med. Nie kryła też, że w osiągnięciu obecnego work-life balance pomaga jej wieloletnie doświadczenie w biznesie i na czele Lux Medu (kieruje Lux Medem od 2007 r.), a także jasne zasady wypracowane w relacjach z pracodawcą. Jak podkreślała Anna Rulkiewicz, dbałość o work-life balance pracowników, o to, by brali urlop, leży w interesie firmy. – Nie można pracować cały czas, ale trzeba dojść do pewnego momentu, by to zrozumieć – mówiła szefowa Grupy Lux Med.

Renata Bem przyznała, że pomimo współpracy z coachem nie zmieniła swojego podejścia do pracy, która nadal pochłania ją bez reszty. Coach przekonał ją natomiast do tego, by nie wymagała od innych tak wiele, jak od samej siebie. Nadal jednak sporo ją kosztuje zrozumienie pracownika, który po godzinach pracy chce się odciąć od służbowych zadań.