Nie tylko Warszawa, Kraków i Łódź. To był kraj tysiąca gett

Niemcy utworzyli „żydowskie dzielnice mieszkaniowe” w ponad tysiącu polskich miast i miasteczek. W niektórych istniały kilka dni, a w innych kilka lat. W wielu z nich nie ma dziś śladu po gettach. Ale są ludzie, którzy chcą zachować pamięć po dawnych mieszkańcach.

Publikacja: 14.04.2023 10:00

Brama główna getta w Krakowie u wylotu ulicy Limanowskiego

Brama główna getta w Krakowie u wylotu ulicy Limanowskiego

Foto: domena publiczna

Aleksandra Fandrejewska

Warszawa, Łódź, Kraków, Lublin, Białystok – w tych miastach były największe getta na terenach okupowanej Polski w czasie II wojny światowej. Ale getta rozsiane były po całej okupowanej Polsce. Ich liczba jest niemożliwa do ustalenia, zarówno dlatego, że nie istnieją źródła historyczne, ale także nie ma jednoznacznej definicji getta – uważa Żydowski Instytut Historyczny. Przywołuje dane Amerykańskiego Muzeum Pamięci Holokaustu, z których wynika, że hitlerowcy stworzyli 1150 gett, większość na przedwojennych terenach polskich. Do tego można doliczyć ponad 42 tys. różnego typu obozów. Większość gett to były zamknięte dzielnice, ale istniały też – przynajmniej w pierwszych latach wojny – otwarte. W wielu miejscach, szczególnie na terenach zajętych latem 1941 r., czyli na wschodzie dawnej Polski, istniały tylko przez krótki czas. Tam też, przy granicy z ZSRR, Żydzi czasami po kilku dniach byli gnani do Rosjan.

Pozostało jeszcze 97% artykułu

Tylko 99 zł za rok czytania.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję? - możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

Artysta wśród kwitnących żonkili

Artysta wśród kwitnących żonkili

Sława Davida Hockneya działa z magnetyczną siłą. Od pierwszego więc dnia jego wystawa w Paryżu ściąga tłumy, a j...

Dziady pisane krwią

Dziady pisane krwią

Rzadko zdarza się spektakl, który przeżywa się w takich emocjach jak „Dziady” Mai Kleczewskiej z teatru w Iwano-...

„Dla dobra dziecka. Szwedzki socjal i polscy rodzice”: Skandynawskie historie rodzinne

„Dla dobra dziecka. Szwedzki socjal i polscy rodzice”: Skandynawskie historie rodzinne

Wokół modelu opieki nad dziećmi w Szwecji i Norwegii narosło wiele mitów. Wyjaśnia je w swoich reportażach Macie...

„PGA Tour 2K25”: Trafić do dołka, nie wychodząc z domu

„PGA Tour 2K25”: Trafić do dołka, nie wychodząc z domu

„PGA Tour 2K25” przypomina, że golf to nie tylko rodzaj kołnierza czy samochód.

Škoda obniża ceny hybrydowych wersji Škody Superb i Škody Kodiaq

Materiał Promocyjny

Škoda obniża ceny hybrydowych wersji Škody Superb i Škody Kodiaq

„Niespokojne pokolenie”: Dzieciństwo z telefonem

„Niespokojne pokolenie”: Dzieciństwo z telefonem

Kluczem do rozwoju emocjonalnego dziecka jest doświadczenie, a nie informacja – wyjaśnia Jonathan Haidt.

Ducato w leasingu 102,9% z pakietem ubezpieczeń OC/AC za 1% wartości auta

Materiał Promocyjny

Ducato w leasingu 102,9% z pakietem ubezpieczeń OC/AC za 1% wartości auta

Społeczeństwo

Nowa Zelandia będzie uznawać tylko płeć biologiczną? Jest projekt ustawy

Pałac rodziny Sierakowskich w Waplewie Wielkim

Zaginione dzieła sztuki z Polski. Trop urywa się w Niemczech

Wiceminister cyfryzacji Michał Gramatyka

Ministerstwo Cyfryzacji zmieni nazwę jednej z usług? Powodem wulgarny akronim

Robert F. Kennedy

Odtajniono dokumenty ws. zabójstwa Kennedy'ego. To setki plików

Podtopienia na ulicach Przemyśla. Nad miastem przeszła gwałtowna burza z gradobiciem.

Społeczeństwo

Przez Polskę przetoczyły się potężne nawałnice. Zalane domy i zniszczone drogi

Pomnik Bohaterów Getta

Społeczeństwo

Pamięć żydowskich bojowników. Obchody rocznicy powstania w getcie warszawskim

Artysta wśród kwitnących żonkili

Artysta wśród kwitnących żonkili

Dziady pisane krwią

Dziady pisane krwią

Papież Franciszek zmarł 21 kwietnia 2025 r. w wieku 88 lat, zgodnie z informacją Stolicy Apostolskie

Będzie żałoba narodowa po śmierci papieża Franciszka. Podano termin

Premier Donald Tusk

Budżet i podatki

Deficyt finansów publicznych to 6,6 proc. PKB w 2024 r. GUS potwierdził dane

Jan Romanowski: Z Jana Pawła II uczyniliśmy kremówkę, nie zróbmy z Franciszka rewolucjonisty z młote

Jan Romanowski: Z Jana Pawła II uczyniliśmy kremówkę, nie zróbmy z Franciszka rewolucjonisty z młotem

Ukraiński żołnierz

Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1154

Ukraińscy żołnierze wystrzeliwują pociski w kierunku rosyjskich żołnierzy w pobliżu miasta Pokrowsk

Konflikty zbrojne

Porozumienie Ukraina-Rosja. Europa przedstawiła USA, co nie podlega negocjacjom

Nie ma jednej drogi do zostania skautem klubu NBA - mówi Bronisław Wawrzyńczuk

Polski skaut Los Angeles Lakers: Nie mogę nikogo przegapić

Dmitrij Pieskow

Konflikty zbrojne

Rosja o negocjacjach z Ukrainą: Kreml wskazuje warunek

Twórcy filmów w technologii depfake zarabiają często krocie na reklamach z „udziałem” znanych ludzi

To już epidemia deepfake. Pod kogo najchętniej podszywają się oszuści?