Rajski ptak w piekle

Biografia Okudżawy pióra Dmitrija Bykowa to prawie ideał tego rodzaju piśmiennictwa. Zgodnie z powinnościami biografa Bykow przedstawia fakty z życia wielkiego pieśniarza i poety rosyjskiego i analizuje szczegółowo jego twórczość. Zna ją na wyrywki, ale ocenia bez respektu: „zamiłowanie do sztampy i ogólnoludzkich banałów pozostało [u Okudżawy] na zawsze". Drogę życia bohatera książki pokazał na tle epoki wyjątkowo zasobnej w wielkie wydarzenia, tak że momentami czytelnik ma wrażenie, jakby obcował z freskiem historycznym, w którym Okudżawa pełni rolę cicerone. W dzieciństwie mały Bułat doznał na własnej skórze dobrodziejstw przodującego ustroju: ojca rozstrzelano w 1937 r., a matka spędziła w łagrach 18 lat. W szkole ucznia Okudżawę okrzyknięto trockistą i prześladowano. Te fakty ukształtowały go na całe życie.

Publikacja: 23.04.2021 18:00

Rajski ptak w piekle

Foto: materiały prasowe

Bykow, analizując Okudżawę, odnosi się do dwóch kluczowych wydarzeń jego życia, czyli do rewolucji październikowej i wojny ojczyźnianej. Ta pierwsza wynikła z odwiecznego marzenia ludzkości o lepszym świecie, lecz rychło zdominowała ją „niepowstrzymana erupcja zbydlęcenia, grabieży i szabru pod pretekstem rewanżu socjalnego". Był to „odwet prostactwa, triumf jaskiniowego prymitywizmu, straszliwego okrucieństwa i ciemnoty tego samego ludu, którym tak zachwycali się rewolucjoniści" – pisze Bykow. W II wojnie światowej Okudżawa wziął szczątkowy udział: jako ochotnik trafił do baterii moździerzy, trafiony przypadkowym pociskiem został wycofany z frontu, a po roku zdemobilizowany. Mimo tak pobieżnego kontaktu z wojną było to najważniejsze doświadczenie, do którego odnosił się do końca swej twórczości. Demaskował absurdy wojny, ukazywał jej zwyczajne, okrutne oblicze, wskazywał, że pomimo zwycięstwa nie była ona żadnym dobrodziejstwem. Już to samo ustawiało go w opozycji do sfer partyjnych i środowisk kombatantów, które wojnę uznawały prawie za dar zesłany przez historię.

BLACK WEEKS -75%

Czytaj dalej RP.PL. Nie przegap oferty roku!
Ciesz się dostępem do treści najbardziej opiniotwórczego medium w Polsce. Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.
Plus Minus
Bogusław Chrabota: Dlaczego broń jądrowa nie zostanie użyta
Plus Minus
„Empire of the Ants”: 103 683 zwiedza okolicę
Plus Minus
„Chłopi”: Chłopki według Reymonta
Plus Minus
„Największe idee we Wszechświecie”: Ruch jest wszystkim!
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Plus Minus
„Nieumarli”: Noc żywych bliskich