Można czuć zmęczenie napięciem, jakie w ostatnich miesiącach wytworzyli wokół siebie politycy, chwytając się wszelkich sposobów, aby zdobyć przychylność wyborów. Nastąpił też bezprecedensowy wysyp wyborczych obietnic, na tyle duży, że miejscami trudno przypisać im konkretną proweniencję. W tej kampanii dało się również zauważyć dalsze zacieranie się różnic między ugrupowaniami stawiającymi na solidaryzm i tymi promującymi liberalizm w gospodarce. Wahadło bardzo mocno wychyliło się w stronę tego pierwszego. Wszystkie (z wyjątkiem Konfederacji) w swoich programach poszerzały i tak już pokaźny pakiet programów socjalnych. Opozycja weszła tym samym na ścieżkę, która przez osiem lat stanowiła paliwo polityczne dla PiS-u.
Dlatego bez względu na to, kto wygra w niedzielę, kurs na rozwijanie programów społecznych będzie kontynuowany i nikt nie zrezygnuje z tych już istniejących.
Podział między ugrupowaniami utrzymał się jednak w sferze światopoglądowej. Partie stanowczo formułowały swój stosunek do aborcji, Kościoła katolickiego czy związków partnerskich. Jednocześnie ze względu na uwarunkowania społeczne forsowanie norm państwa liberalnego będzie niezwykle trudne w realizacji.
Najbliższa niedziela jest też testem dla instytucji referendum, która nabrała dla części społeczeństwa charakteru politycznego. Nie zmienia to jednak faktu, że jego sukces lub frekwencyjna klęska będą miały duży wpływ na przyszłość tej formy plebiscytu. Gdy referendum okaże się ważne, będzie to również test dla całej klasy politycznej, czy i w jakim stopniu podda się wskazaniom obywateli w kluczowych dla państwa sprawach.
Niewątpliwie realizacja programów wyborczych w nowej kadencji nie będzie prosta. W ostatnich latach świat przeżywał bezprecedensowe wstrząsy, uwidaczniające, jak silnie związany jest ze sobą zglobalizowany świat. Pandemia Covid-19, kryzys energetyczny, wojna w Ukrainie, a teraz i na Bliskim Wschodzie czynią naszą polską rzeczywistość zarówno bardziej nieprzewidywalną w sferze politycznej oraz gospodarczej, jak i bardziej podatną na zewnętrzne impulsy czy zagrożenia.
