Agnieszka Wnuk: Jak pozyskać wyborcę przedsiębiorcę

Jak wynika z moich doświadczeń we współpracy z przedsiębiorcami oraz w ramach organizacji biznesowych, jedną z największych bolączek jest brak przewidywalności i stabilności prawa podatkowego. Przy okazji zbliżających się wyborów warto bliżej przyjrzeć się temu tematowi. Tym bardziej że w programach wyborczych na razie dominują ogólne postulaty typu „uproszczenie podatków”, „jasny system podatkowy”, „obniżka podatków” czy też (w skrajnych przypadkach) zakwestionowanie zasadności podatków w ogóle…

Więcej czasu na konsultacje

Od kilku lat przepisy prawa podatkowego są zmieniane bardzo często, ustawy przechodzą ścieżkę legislacyjną niezwykle szybko, często bez rzetelnej konsultacji z przedsiębiorcami, a kolejne poprawki są dodawane chaotycznie. Jakość tak wprowadzanych przepisów budzi istotne wątpliwości, co niejednokrotnie potwierdza sam ustawodawca, wydając objaśnienia tuż po wejściu w życie nowych przepisów.

Czytaj więcej

Prawo dla Ciebie

Prof. Ewa Łętowska: Mam obawy, że coś się z tymi wyborami może stać

Jesienią czeka nas ważne wydarzenie, jakimi niewątpliwie będą wybory parlamentarne. Wciąż nie jest jednak znany ich dokładny termin - Konstytucja obciąża obowiązkiem jego wyznaczenia prezydenta.

„Wymarzona” obietnica wyborcza wydaje się więc prosta i mało kosztowna we wdrożeniu. Projekty ustaw podatkowych powinny być wprowadzane z zachowaniem odpowiedniego czasu na rzetelne prekonsultacje i konsultacje społeczne – w przypadku podatków ten etap powinien być obowiązkowy i należałoby wskazać minimalny czas trwania takich konsultacji, co najmniej pół roku.

Zgłoszenie zbieżnych uwag do konkretnych rozwiązań w projekcie przez określoną liczbę podmiotów lub organizacji reprezentujących daną liczbę podmiotów powinno obligować projektodawcę do jasnego odniesienia się do nich i – w miarę możliwości – wyjścia naprzeciw. Projekty związane z koniecznością wprowadzenia zmian technologicznych czy w systemach IT powinny być dodatkowo konsultowane również z przedstawicielami twórców technologii i systemów tak, aby wdrożenie od strony technicznej było jak najmniej problematyczne dla przedsiębiorców. Zapewnienie poczucia stabilności prawa wymagałoby też znacznie dłuższego okresu na przygotowanie.

Więcej jednoznaczności

W ciągu ostatnich kilku lat wprowadzono szereg regulacji podatkowych, które miały przeciwdziałać unikaniu opodatkowania, a w praktyce okazały się głównie dużą uciążliwością administracyjną dla przedsiębiorców. Do tego niejednokrotnie obwarowaną surowymi sankcjami. Dobrym przykładem jest obowiązek weryfikacji kontrahentów z niezdefiniowaną należytą starannością na potrzeby podatku u źródła. Brak jednoznacznych wytycznych, surowe sankcje i niejednoznaczność interpretacji podatkowych nie sprzyjają poczuciu bezpieczeństwa podatkowego.

Chcąc pomóc przedsiębiorcom, warto byłoby tam, gdzie wymogi należytej staranności mają pozostać – zaopatrzyć ich w jasną listę działań, których podjęcie równałoby się wypełnieniu tych wymogów. Tylko tyle i aż tyle.

Mniej „nadgorliwości” w implementacji regulacji unijnych

Część zmian przepisów prawa podatkowego wynika z prawa wspólnotowego. Niestety, przepisy unijne bardzo często wdrażane są w znacznie szerszym zakresie niż Polska jest zobowiązana. Przykłady można mnożyć, a jednym z nich jest obowiązek raportowania schematów podatkowych. Zakres ich stosowania, jak i sankcje zdecydowanie wykraczają poza przyjęte choćby w innych krajach ramy. Podobnie jest z limitem kosztów finansowania dłużnego – w Polsce jest on niższy niż w dyrektywie i większości państw UE.

Nietrudną do spełnienia obietnicą wyborczą, która z pewnością ucieszyłaby przedsiębiorców, byłoby więc doprowadzenie do stanu, w którym polski podatnik nie byłby w gorszej sytuacji niż podatnik z innych państw UE. Mogłoby to oznaczać zmianę już wprowadzonych przepisów (np. uchylenie przepisów o schematach lokalnych czy zwiększenie limitu odliczalności odsetek do poziomu unijnego), jak i obietnicę „braku nadgorliwości” na przyszłość.

Polski Ład do poprawy

Tzw. Polski Ład kojarzy się głównie z podniesieniem obciążeń dla osób fizycznych. Dotyczy on jednak także opodatkowania spółek. Wciąż bardzo problematyczne pozostają regulacje dotyczące reorganizacji – podziałów, połączeń i przekształceń. W tym przypadku mamy do czynienia zarówno z regulacjami naruszającymi najprawdopodobniej prawo wspólnotowe, jak i ogromnym chaosem w systematyce i w siatce pojęciowej.

Organy interpretacyjne próbują ratować sens tych przepisów, wykonując w tym celu najdziwniejsze akrobacje, ale jedynym skutecznym rozwiązaniem byłoby całkowite cofnięcie skutków nowelizacji w tym obszarze.