Joanna Ćwiek-Świdecka: Sławomir Mentzen chce płatnych studiów. Ile naprawdę kosztuje edukacja w Polsce?

– W moim idealnym świecie studia są płatne – powiedział w wywiadzie udzielonym Krzysztofowi Stanowskiemu w Kanale Zero kandydat Konfederacji na prezydenta. Marzenia Sławomira Mentzena? Niekoniecznie. Dziś edukacja w Polsce, mimo że według konstytucji jest bezpłatna, stanowi coraz istotniejszą pozycję w domowych budżetach.

Można więc nieco śmiało założyć, że wszyscy żyjemy w jego świecie idealnym. Bo choć rzeczywiście państwo zapewnia nam bezpłatne przedszkola, szkoły podstawowe, średnie i studia wyższe, nie wszystkie dzieci mogą z nich korzystać. I nie wszyscy rodzice chcą ich tam wysłać.

Tysiące na czesne w szkołach prywatnych i korepetycje

Według Głównego Urzędu Statystycznego w roku szkolnym 2023/2024 do przedszkoli w Polsce chodziło przeszło 1,5 mln dzieci, czyli niemal wszystkie w wieku trzech–sześciu lat. Tyle że dostęp do nich jest nierówny i tam, gdzie ich nie ma, zastępowane są przez placówki prywatne – oczywiście płatne.

To niejedyny powód. Gdy rodzice mają zasobniejszy portfel, wybierają takie placówki, które mają lepszą ofertę edukacyjną – są szachy, języki czy jazda konna. Ile to kosztuje? Zwykle od 1 tys. do nawet 5 tys. zł miesięcznie.

Czytaj więcej

Prawo dla Ciebie

Coraz więcej chętnych na studia, nowe oblegane kierunki

O 5 proc. więcej studentów niż w ubiegłym roku rozpoczęło studia w roku akademickim 2024/2025. Łą...

W szkole jest podobnie. Reforma edukacji, przeładowana podstawa programowa, braki kadrowe (zwłaszcza w zakresie nauczania języków obcych), brak indywidualnego podejścia do dzieci czy wsparcia pedagogiczno-psychologicznego – to wszystko powoduje coraz większy odpływ uczniów do szkolnictwa prywatnego. W takich placówkach, według GUS, uczy się dziś niemal co dziesiąte dziecko w Polsce. I wystarczy spojrzeć np. na wyniki egzaminów ósmoklasistów, by zrozumieć, dlaczego zamożniejsi rodzice decydują się na taki krok. Przykładowo w 2024 r. dzieci ze szkół publicznych uzyskały średnio z języka polskiego wynik 59 proc., podczas gdy z prywatnych – 63,8 proc. Z matematyki było to odpowiednio 48,3 proc. i 60,8 proc. a z języka angielskiego 61,8 i 77,4 proc.

Kogo nie stać na szkołę prywatną albo mieszka w miejscowości, gdzie placówek niepublicznych nie ma, posiłkuje się korepetycjami. Najczęściej z języka angielskiego, ale też – zwłaszcza w klasie ósmej i maturalnej – z języka polskiego i matematyki, często też z przedmiotów zdawanych na maturze jako rozszerzenie. Według portalu e-korepetycje.net z korków korzysta już co trzeci uczeń. Za godzinę zajęć zwykle trzeba zapłacić 100-200 zł. Bywa, że i więcej.

Czytaj więcej

Komentarze

Artur Bartkiewicz: Dlaczego słowa o aborcji nie muszą zaszkodzić Sławomirowi Mentzenowi

Po wywiadzie Sławomira Mentzena w Kanale Zero u Krzysztofa Stanowskiego wypowiedź lidera Konfeder...

Czy nie można uczyć się samodzielnie? Oczywiście można i wiele osób tak robi. Ale też trzeba sobie powiedzieć, że trudno się konkuruje przy rekrutacji z tymi rówieśnikami, którzy dostali fachowe wsparcie ze wszystkich egzaminacyjnych przedmiotów.

A jak jest ze studiowaniem za darmo? W roku akademickim 2023/2024 mieliśmy 144 tys. studentów uczelni prywatnych. Na państwowych studiowało więcej osób – 298 tys. Tyle że trzeba pamiętać, że część z nich to studenci studiów wieczorowych i zaocznych – a więc płatnych.  

Młodzi ludzie często wybierają uczelnie publiczne, bo są bardziej prestiżowe i tańsze

Ci, którzy wyszli z systemu prywatnego, chętnie wybierają publiczne, najlepsze, najbardziej prestiżowe uczelnie, po których szansa na zdobycie dobrej pracy jest większa. Sam Sławomir Mentzen studiował przecież na uczelni publicznej i za studia nie płacił.