Wielu ekspertów próbowało przewidzieć przekaz, jaki sformułuje prezydent Rosji w dorocznym orędziu do Zgromadzenia Federalnego. Jak zamierza rozwiązać kryzys ukraiński? Jak chce zbliżyć Rosję z Zachodem, biorąc pod uwagę trwający konflikt i wojnę na sankcje? Jak Rosja będzie reagować na dewaluację rubla, spadające ceny ropy i stagnację rosyjskiej gospodarki?
Niewielu spodziewało się pozytywnego przesłania, jakiegoś sygnału, który mógłby przynieść nadzieję Ukraińcom. I w rzeczy samej go nie było. W orędziu prezydent Rosji znowu zaostrzył retorykę, a jego antyamerykanizm i niechęć do poszukiwania ugody w każdej niemalże sprawie sięgnęły kolejnych szczytów.
Jak ajatollah
W zasadzie już od pierwszych fraz przemówienia stało się jasne, że mamy do czynienia z mową „mobilizacyjną". Oto nastała „nieszczęsna chwila", gdy Rosja musi walczyć o prawdę, sprawiedliwość i bronić rodaków. Znowu też usłyszeliśmy, że aneksja Krymu była moralnie słuszna, historycznie uzasadniona i zgodna z prawem międzynarodowym.
W tej kwestii pojawił się nowy, nieobecny we wcześniejszych wypowiedziach Putina i zaskakujący argument. Otóż odebranie Ukrainie Krymu ma dla Rosji znaczenie historyczne, albowiem przyłączono do niej na nowo miejsce będące duchowym źródłem państwowości rosyjskiej. Krym to rosyjska Jerozolima – twierdzi Putin. Wprawdzie na Krymie chrzest przyjął Włodzimierz Wielki, książę ruski z Kijowa, nie zaś rosyjski, ale dla Putina to pojęcia tożsame.
W zasadzie odwoływanie się przez gospodarza Kremla do historii Rusi dla usprawiedliwienia agresji współczesnej Rosji można by zignorować, uznając sprawę po prostu za absurdalną. Zastanówmy się chwilę, co byśmy powiedzieli, gdyby jakiś współczesny polityk niemiecki zaczął twierdzić, że Paryż należy przyłączyć do Republiki Federalnej Niemiec, ponieważ ponad 1000 lat temu był on ważnym ośrodkiem cesarstwa Karola Wielkiego. Albo gdyby z tego samego powodu prezydent Francji wysłał Legię Cudzoziemską, aby okupowała stolicę tego cesarstwa... Akwizgran.
