Witold M. Orłowski: Nieprzewidywalność

To, co rok temu wydawało się niemożliwe do wyobrażenia, dziś stało się faktem.

Aktualizacja: 10.11.2016 06:54 Publikacja: 10.11.2016 06:21

Witol M. Orłowski

Witol M. Orłowski

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

Donald Trump – człowiek przychodzący z politycznego niebytu, wiecowy mówca szermujący populistycznymi hasłami, biznesmen o niejasnej przeszłości, twardy mężczyzna obrażający kobiety i wyrażający admirację dla dyktatorów, zwolennik budowy muru z betonu odgradzającego od Meksyku i muru barier celnych odgradzających od Chin – został wybrany na prezydenta Stanów Zjednoczonych.

Na Trumpa głosowali wszyscy ci, którzy chcieli wyrazić swą frustrację światem, w którym żyją.

Robotnicy z zamkniętych fabryk, uważający, że ich miejsca pracy ukradli Chińczycy i Meksykanie. Przyciśnięci ciężarem kredytów hipotecznych przedstawiciele klasy średniej, wierzący, że może wreszcie znajdzie się ktoś, kto pogoni „banksterów". Zamożni Amerykanie obawiający się, że Obama i Clinton planują wprowadzenie w Ameryce „socjalizmu" (tzn. powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, płac minimalnych i wyższych podatków dla najbogatszych). Emeryci wspominający ze łzą w oku przeszłość i narzekający na przestępczość i zalew latynoskich imigrantów. Miłośnicy broni palnej obawiający się, że rząd chce ograniczyć swobodę dostępu do ich ukochanych strzelb. Amerykanie sądzący, że waszyngtońska biurokracja spiskuje w celu zdobycia kontroli nad ich życiem. I uważający, że to nie fair, iż cały świat czeka na to, by Ameryka go za darmo broniła.

Donald Trump trafił do nich wszystkich ze swoimi obietnicami. Przede wszystkim dlatego, że wykorzystał tradycyjną siłę populizmu – brak jasnego i spójnego programu.

Mógł obiecywać wszystkim wszystko, bo nie musiał się przejmować logiką swoich wywodów. Mógł jednocześnie obiecywać niższe podatki, wyższe wydatki i mniejszy dług rządu. Mógł obiecywać mur na granicy z Meksykiem i jednocześnie to, że zbudują go sami Meksykanie. Mógł obiecywać wzrost gospodarczy i dobrobyt, a jednocześnie wojny handlowe z całym światem. Mógł opowiadać gospodarcze bzdury i jednocześnie twierdzić, że jako prawdziwy biznesmen wie, jak zarządzać krajem i doprowadzić go „znów do wielkości".

Problem z gospodarczymi obietnicami Trumpa nie polega na tym, że reprezentują jakąś spójną i groźną ideologię. Głównym problemem jest całkowita nieprzewidywalność człowieka, który chyba sam nie ma jasnego poglądu na to, co chciałby osiągnąć.

Może się okazać prezydentem dużo mówiącym, ale prowadzącym dość standardową i bezpieczną politykę ekonomiczną. Ale może też, pod wpływem jakiegoś niepohamowanego impulsu, podjąć decyzje prowadzące cały świat do potężnych kłopotów gospodarczych i politycznych. Dziś nikt tego nie wie.

Witold M. Orłowski, główny doradca ekonomiczny PwC w Polsce, rektor Akademii Finansów i Biznesu Vistula

Opinie Ekonomiczne
Witold M. Orłowski: Czy Europa może być znów wielka?
Opinie Ekonomiczne
Krzysztof Adam Kowalczyk: Donald Trump rąbie siekierą, Europa odpowiada skalpelem
Opinie Ekonomiczne
Bjørn Lomborg: Skąd wziąć pieniądze na obronę Europy
Opinie Ekonomiczne
Profesor Sławiński: Stablecoins to kolejna odsłona demokratyzacji spekulacji
Materiał Promocyjny
O przyszłości klimatu z ekspertami i biznesem. Przed nami Forum Ekologiczne
Opinie Ekonomiczne
Krzysztof A. Kowalczyk: Czarny łabędź w Białym Domu, krew na Wall Street
Materiał Promocyjny
Sezon motocyklowy wkrótce się rozpocznie, a Suzuki rusza z 19. edycją szkoleń