Na ocenę jest za wcześnie

Wiedza i umiejętności polskich lekarzy pracujących w podstawowej opiece zdrowotnej w zakresie onkologii są zróżnicowane. Niestety odnoszę wrażenie, że poziom kształcenia lekarzy w Polsce się obniża. Działania ministerstwa w ostatnich latach zmierzają do skracania czasu nauki i obniżenia wymogów. Po zmianie regulacji prawnych (ustawa o zawodzie lekarza i rozporządzenie o specjalizacjach) oraz zaprzestaniu finansowania ośrodków kształcenia, dotychczasowy system kształcenia podyplomowego w medycynie rodzinnej w zasadzie się rozsypał. Wiele dotychczasowych jednostek kształcących zrezygnowało z prowadzenia specjalizacji. Po wyczerpaniu możliwości interwencji w tej sprawie u decydentów z Ministerstwa Zdrowia, w akcie sprzeciwu wobec dewastacji systemu kształcenia podyplomowego lekarzy rodzinnych, do dymisji podał się konsultant krajowy w dziedzinie medycyny rodzinnej prof. Adam Windak. Minister zdrowia umożliwił i zachęca do podjęcia pracy w charakterze lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej internistów i pediatrów. Ponieważ ich kompetencje są niewystarczające, mają pracować „parami"(?). Takie rozwiązanie jest niezgodne z rekomendacjami UE.

Jakich zmian można się spodziewać po wprowadzeniu pakietu onkologicznego na poziomie podstawowej opieki zdrowotnej?

Zakładając dobrą wolę po stronie rządowej, istnieje szansa, że pakiet stanie się pretekstem do odbudowania systemu kształcenia lekarzy rodzinnych, przemyślenia od nowa organizacji i przygotowania ustawy o podstawowej opiece zdrowotnej.  W przeprowa- dzaniu kompleksowych zmian dotyczących onkologii mogłoby  zostać wykorzystane stanowisko wspólne Polskiego Towarzystwa Onkologicznego i Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce, które jest częścią „Cancer planu". Dokument określa podział zadań pomiędzy podstawową opieką zdrowotną a onkologicznym leczeniem specjalistycznym oraz określi zasady ich organizacji i finansowania, z uwzględnieniem współpracy pomiędzy lekarzami poszczególnych specjalności, z innymi pracownikami opieki zdrowotnej, pomocy społecznej i pozostałymi interesariuszami w systemie zwalczania chorób nowotworowych.

Jak pan ocenia wprowadzony w życie pakiet onkologiczny?

W pakiecie skoncentrowano się bardziej na skróceniu kolejek i przyśpieszeniu przepływu pacjentów niż na poprawie jakości opieki, np. całkowicie pomijając opiekę paliatywną. Można mieć pretensję do ministerstwa w kwestii sposobu pracy nad pakietem, w atmosferze konfliktu z całym środowiskiem lekarskim. Zwracano uwagę na ignorowanie opinii organizacji lekarzy onkologów, lekarzy rodzinnych oraz przedstawicieli Naczelnej Izby Lekarskiej. Wątpliwości dotyczą kwestii etycznych, nierówności w traktowaniu pacjentów z innymi chorobami albo z chorobą nowotworową rozpoznaną przed 2015 rokiem. Czy system będzie skuteczny i dysponuje wystarczającymi strukturami do wykonania zwiększonych zadań  szybciej? Czy działając szybciej, na pewno będziemy działali dobrze i z gwaranto- waną jakością? Czy wybór był poprzedzony rzetelną analizą sytuacji wyjściowej i rozwiązań alternatywnych i dlaczego nie przeprowadzono pilotaży? Na pewno kryterium sukcesu nie jest narastanie liczby wystawio- nych „zielonych kart". Na pełną ocenę merytoryczną jest jeszcze za wcześnie.

—rozmawiała Ewa Klejnowska