Gmina może żądać od rodziny, by oddała bonifikatę przy wykupie mieszkania

Chodzi o to, że gmina zażądała zwrotu pieniędzy na podstawie prawdopodobnie niewłaściwych przepisów. W tym czasie bowiem, kiedy matka podarowała mieszkanie synowi, art. 68 ustawy o gospodarce nieruchomościami nie przewidywał obowiązku zwrotu bonifikaty, jeżeli lokal został podarowany osobie bliskiej, a ta go następnie sprzedała. Przepis w tej sprawie wszedł bowiem w życie 22 października 2007 r.

Rozstrzygnięcie SN

Z tego powodu sąd okręgowy zwrócił się do Sądu Najwyższego, by ten rozstrzygnął wątpliwość: które konkretnie przepisy należy stosować wobec osoby bliskiej nabywcy – te obowiązujące w dacie nabycia lokalu od gminy czy obowiązujące w dacie sprzedaży tego lokalu.

Sąd Najwyższy rozstrzygnął tę wątpliwość na korzyść gminy. Zgodnie z jego uchwałą obowiązek zwrotu kwoty równej bonifikacie udzielonej pierwotnemu nabywcy lokalu mieszkalnego po jej waloryzacji obciąża osobę bliską, która nabyła i zbyła lokal po 21 października 2007 r. Chodzi o bonifikatę udzieloną na podstawie art. 68 ust. 2b w zw. z ust. 2 i 2a pkt 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami w brzmieniu po nowelizacji tej ustawy z 24 sierpnia 2007 r.

– Do tej pory orzecznictwo było różne – przyznaje Piotr Panek, adwokat, który był pełnomocnikiem obdarowanego syna przed Sądem Najwyższym. – Zapadały – dodaje – także orzeczenia korzystne dla osób bliskich. Obawiam się, że teraz i gminy, i sądy będą powoływały się na tę uchwałę i osoby bliskie będą bez szans. Będą musiały zwracać bonifikatę, mimo że nic nie wiedziały o takim obowiązku w chwili przyjmowania darowizny.

Opinia:

Rafał Dębowski, adwokat specjalizujący się w prawie nieruchomości

Linia orzecznicza sądów idzie w złym kierunku. Moim zdaniem gminy i sądy powinny stosować przepisy obowiązujące w dacie dokonania darowizny, a nie sprzedaży lokalu przez osobę nim obdarowaną. Tymczasem w praktyce postępują one odwrotnie. Według mnie jest to ewidentne naruszenie praw nabytych, przecież w tym czasie, gdy matka przekazała mieszkanie synowi, przepisy na to pozwalały, nie było obowiązku zwrotu bonifikaty. Problemu nie byłoby, gdyby nowela z 24 sierpnia 2007 r. zawierała przepisy przejściowe. Ustawodawca jednak o to nie zadbał. Dlatego w mojej ocenie przepisy te są niekonstytucyjne. Powinien się nimi zająć Trybunał Konstytucyjny.