Marvipol poinformował o aneksach do umów nabycia mieszkań przez potentata z rynku najmu instytucjonalnego (PRS), fundusz Heimstaden. Powodem podwyżki wynagrodzenia dla dewelopera są zmiany w projekcie, o jakie inwestor wnioskował. Jednak czy w realiach rosnących koszów wykonawstwa można się spodziewać prób renegocjowania przez deweloperów kontraktów z funduszami?
– Rosnące koszty realizacji inwestycji stanowią jedno z głównych wyzwań również na rynku PRS – zgadza się Jacek Kałużny, dyrektor w dziale mieszkaniowych rynków kapitałowych w Savills. Zastrzega, że nie ma jednego standardu umowy między deweloperami a funduszami, który regulowałby kwestię wzrostu kosztów i ewentualnego dostosowania ceny sprzedaży.
– Wielu deweloperów proponuje wprowadzenie klauzul waloryzacyjnych do umów inwestycyjnych. Intencja wydaje się zrozumiała, biorąc pod uwagę obserwowane istotne wahania cen oraz niepewność dotyczącą dostępności materiałów i braki pracowników na budowach. Potencjalne wskaźniki waloryzacyjne obejmują np. indeksy publikowane przez GUS, takie jak wskaźnik zmian cen produkcji budowlano-montażowej – mówi Kałużny. – Z kolei inwestor może oczekiwać symetrii w zapisach dotyczących waloryzacji, która pozwoliłaby mu kupić nieruchomość taniej, jeśli zamiast wzrostu doszłoby do spadku kosztów. Ponadto, strony mogą uzgodnić w formule waloryzacyjnej maksymalny próg zmiany ceny – dodaje.
Ekspert zaznacza, że większość funduszy zamawiających lokale w Polsce dotychczas preferowała sztywno określić cenę i nie partycypować w ryzyku wzrostu kosztów. – Obecnie niektóre fundusze mogą odsuwać w czasie uzgadnianie ceny lub w ogóle angażowanie się w projekty i rozpoczynanie due diligence do momentu, gdy deweloper będzie dysponować pozwoleniem na budowę, co zwykle pozwala na bardziej precyzyjne określenie kosztów realizacji, a tym samym ceny sprzedaży – ocenia Kałużny.
Krystyna Pietruszyńska, dyrektor w zespole inwestycji mieszkaniowych w JLL, mówi, że sytuacja jest złożona i wyjątkowo dynamiczna – i reagują na nią zarówno deweloperzy, jak i inwestorzy.