Skąd ta biel skóry

Uczeni sprzeczają się na temat genezy jasnej karnacji człowieka

Aktualizacja: 21.08.2009 15:21 Publikacja: 21.08.2009 01:10

Wytwarzanie witaminy D to ważny czynnik, który miał wpływ na ewolucję koloru skóry

Wytwarzanie witaminy D to ważny czynnik, który miał wpływ na ewolucję koloru skóry

Foto: Corbis

Kolor ludzkiej skóry zmieniał się w trakcie ewolucji. Transformacja ta miała związek z migracjami naszych przodków i dopasowaniem się do poziomu nasłonecznienia. O tym, jakie względy ostatecznie zadecydowały, że niektórzy mieszkańcy Ziemi mają jasną karnację, pisze „New Scientist”.

Najbardziej znana teoria na ten temat koncentruje się wokół zapotrzebowania naszego organizmu na witaminę D. Jest ona wytwarzana w skórze przy odpowiedniej ilości promieniowania ultrafioletowego. Jej niedobór skutkuje chorobami, np. krzywicą, z którą wiążą się zmiany w układzie kostnym i zaburzenia rozwojowe.

Przed negatywnymi skutkami nadmiaru słońca chroni ludzi melanina, pigment występujący w skórze, który jednocześnie sprawia, że ona ciemnieje. W Afryce Równikowej jej naturalny nadmiar jest skarbem. Inaczej niż w wyższych szerokościach geograficznych, na północ od Czarnego Lądu, dokąd dziesiątki tysięcy lat temu wyemigrowali nasi przodkowie.

W strefie umiarkowanej przez dużą część roku ilość światła słonecznego jest za mała, by skóra człowieka mogła wytworzyć dostateczną ilość witaminy D. Tym bardziej, jeśli jest ona bogata w melaninę. Stąd uczeni uważają, że w drodze naturalnej selekcji większe szanse mieli ludzie o jaśniejszym kolorze skóry. Zwolenników tej hipotezy przybyło z ogłoszeniem na początku XX wieku badań, które wykazały, iż Afroamerykanie nawet trzy razy częściej zapadają na krzywicę niż biali mieszkańcy Stanów Zjednoczonych.

– To niezwykle atrakcyjna hipoteza, ale nie wszyscy się z nią zgadzają – mówi Ashley Robins z południowoafrykańskiego University of Cape Town Medical School.

Po pierwsze dlatego, że melanina nie daje doskonałej ochrony przed promieniowaniem ultrafioletowym. Po drugie, przeczą temu badania przeprowadzone z udziałem ludzi, czarnych i białych ochotników. O ile w wyniku wystawienia na słońce u pierwszych z nich poziom witaminy D we krwi jest niższy, o tyle różnice te się zacierają, gdy porówna się produkty przemiany materii witaminy D w obu grupach.

Inną hipotezę proponuje Asta Juzeniene z uniwersyteckiego szpitala w norweskim Montebello. Biała skóra zyskała na popularności w efekcie seksualnej selekcji. Po opuszczeniu Czarnego Lądu stała się synonimem atrakcyjności.

Inna teoria zakłada, że ciemna skóra jest bardziej wrażliwa na odmrożenia. Potwierdziły to badania przeprowadzone wśród Afroamerykanów i białych żołnierzy walczących podczas wojny w Korei.

Asta Juzeniene przyznaje, że nie jest przekonana do słuszności większości alternatywnych hipotez. – Ta dotycząca witaminy D jest jednak najbardziej prawdopodobna, choć jak widać wśród naukowców nie ma w tej kwestii jednomyślności – dodaje.

[i]wyślij e-mail do autorki [mail=i.redlinska@rp.pl]i.redlinska@rp.pl[/mail][/i]

Kolor ludzkiej skóry zmieniał się w trakcie ewolucji. Transformacja ta miała związek z migracjami naszych przodków i dopasowaniem się do poziomu nasłonecznienia. O tym, jakie względy ostatecznie zadecydowały, że niektórzy mieszkańcy Ziemi mają jasną karnację, pisze „New Scientist”.

Najbardziej znana teoria na ten temat koncentruje się wokół zapotrzebowania naszego organizmu na witaminę D. Jest ona wytwarzana w skórze przy odpowiedniej ilości promieniowania ultrafioletowego. Jej niedobór skutkuje chorobami, np. krzywicą, z którą wiążą się zmiany w układzie kostnym i zaburzenia rozwojowe.

Pozostało 80% artykułu
Materiał Promocyjny
Nauka języków obcych w dobie sztucznej inteligencji: nowe technologie, nowe możliwości
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochód elektryczny nie nadaje się do jazdy na długich dystansach
Nauka
Naukowcy zbadali rekiny u wybrzeży Brazylii. Testy na obecność kokainy... nie wyszły dobrze
Nauka
Brytyjscy naukowcy: Nietoperze zawierają przyjaźnie, tworzą trwałe więzi
Nauka
Naukowcy wskazali dietę, która może nasilać stany lękowe
Materiał Promocyjny
5 rzeczy, które musisz wziąć pod uwagę, kupując auto do firmy
Nauka
Naukowcy: Słonie zwracają się do siebie po imieniu