Marina Abramović w Zurychu

Retrospektywę światowej sławy artystki prezentuje Kunsthaus w Zurychu. To pierwszy tak duży przegląd jej twórczości w Szwajcarii.

Publikacja: 03.11.2024 13:18

Marina Abramović "The Artist is Present", 2010, Museum of Modern Art w Nowym Jorku, © Courtesy of th

Marina Abramović "The Artist is Present", 2010, Museum of Modern Art w Nowym Jorku, © Courtesy of the Marina Abramović

Foto: Marco Anelli

Jednocześnie to kolejny etap głośnej prezentacji, którą wcześniej można było zobaczyć w Londynie i Amsterdamie. Kto nie miał okazji jeszcze jej obejrzeć, ma szanse to nadrobić w Zurychu. Warto, bo to wyjątkowa wystawa, pokazująca osobowość artystki i rozwój jej artystycznej drogi.

Na wystawie w Kunsthaus Zürich prezentowane są prace ze wszystkich okresów jej twórczości - obejmujących ponad 55 lat - realizacje w różnych mediach, od wideo i fotografii po rzeźbę i rysunek. Od radykalnych prac z lat 70., w których eksplorowała granice wytrzymałości własnej i publiczności, po późniejsze, bardziej kontemplacyjne prace.

Marina Abramović -pionierka performansu

Marina Abramović jest dziś ikoną sztuki współczesnej, nawet jeśli w swoim manifeście pisze, że artysta nie powinien robić z siebie idola.

Jest legendarną pionierką performansu, więc znaczna część retrospektywy przywołuje filmowe dokumentacje jej ekstremalnych działań lub ich rekonstrukcje na żywo z udziałem młodych twórców. Pokaz otwierają „Imponderabilia” według scenariusza z 1977 roku - oryginalnie zrealizowanego po raz pierwszy przez Marinę Abramović i jej partnera Ulaya w Bolonii. A teraz powtórzonego przez współczesnych performerów, stojących nago w drzwiach w takiej odległości, że widzowie muszą się między nimi przecisnąć, żeby dostać się na wystawy. To znaczy widzowie mają swobodę wyboru, mogą również wejść na wystawę, omijając tę parę.

Filmowe rejestracje z kolei przypominają m.in. jej nasycone emocjami performanse , w których testowała granice swojej wytrzymałości fizycznej i psychicznej, jak i możliwość utrzymania kontroli w sytuacji zagrożenia, np. z serii „Rythmów”, w których ryzykowała samozranieniem lub atakiem agresji publiczności.

Czytaj więcej

Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie otwarte

Można także zobaczyć filmowy zapis jej wstrząsającego performnsu „Bałkański barok” , za który w 1997 roku na Biennale w Wenecji została nagrodzona Złotym Lwem. Nawiązywała w nim do politycznych konfliktów na Bałkanach, do wojny i rozpadu Jugosławii w latach 90. XX wieku, a jednocześnie manifestowała swój sprzeciw wobec wszystkim okrucieństwom wojny. Podczas Biennale codziennie przez siedem godzin siedziała nad stosem rozkładających się zakrwawionych zwierzęcych kości, czyszcząc je z resztek mięsa i śpiewając przy tym żałobne bałkańskie pieśni. Był to rytualny akt oczyszczenia i niezgody na zapomnienie o zbrodniach.

Transformacje mentalne

A dokumentacja wideo przywołuje jej nie mniej słynny partycypacyjno-medytacyjny performans „The Artist is Present" („Artystka obecna"), który Marina Abramović zrealizowała w nowojorskim Museum of Modern Art w 2010 roku. Abramović przez trzy miesiące siadała tam przy stole i trwała przy nim nieruchomo przez osiem godzin dziennie. Każdy z odwiedzających mógł się do niej dosiąść i wspólnie z nią trwać w milczeniu, patrząc jej w oczy, jak długo był w stanie to wytrzymać. Performans opierał się na wymianie energii między artystką i publicznością. Było to doświadczenie na granicy wytrzymałości i wyzwalało w obydwu stronach ukryte głęboko emocje, a często łzy bólu. Artystka w tym czasie spędziła w muzeum 720 godzin i spojrzała w oczy 1500 osobom.

Czytaj więcej

„Darmowy listopad” 2024 w rezydencjach królewskich

Ostatnio Marina Abramović skupia się coraz bardziej na transformacji mentalnej, nowym doświadczeniu siebie i „uzdrawianiu” . W tym nurcie mieści się także praca „Decompression Chamber”, specjalnie przygotowana dla Kunsthaus Zürich. W tej „komorze dekompresyjnej”. zwiedzający mogą oczyścić umysł, odprężyć i zrelaksować, by zacząć obserwować świat w nowy sposób..

Wystawie w Zurychu jest doświadczeniem dla wszystkich zmysłów, towarzyszy jej także bogaty program dodatkowych wydarze.ń

Retrospektywa Mariny Abramović, powstała we współpracy z Royal Academy of Arts w Londynie, Stedelijk Museum w Amsterdamie i Kunstforum w Wiedniu, jest czynna w Zurychu do 16 lutego 2025 roku.

Jednocześnie to kolejny etap głośnej prezentacji, którą wcześniej można było zobaczyć w Londynie i Amsterdamie. Kto nie miał okazji jeszcze jej obejrzeć, ma szanse to nadrobić w Zurychu. Warto, bo to wyjątkowa wystawa, pokazująca osobowość artystki i rozwój jej artystycznej drogi.

Na wystawie w Kunsthaus Zürich prezentowane są prace ze wszystkich okresów jej twórczości - obejmujących ponad 55 lat - realizacje w różnych mediach, od wideo i fotografii po rzeźbę i rysunek. Od radykalnych prac z lat 70., w których eksplorowała granice wytrzymałości własnej i publiczności, po późniejsze, bardziej kontemplacyjne prace.

Pozostało 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Kultura
Startuje Festiwal Niewinni Czarodzieje: Na karuzeli życia
Kultura
„Pasja wg św. Marka” Pawła Mykietyna. Magdalena Cielecka zagra Poncjusza Piłata
Kultura
Pawilon Polski na Biennale Architektury 2025: Pokażemy projekt „Lary i penaty"
Kultura
Muzeum Historii Polski na 11 listopada: Wystawa „1025. Narodziny królestwa”
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Kultura
WspółKongres Kultury: trudna prawda o artystach i rządzie