Słodycze w ubiegłym roku zdrożały najmocniej

Ceny w sklepach wzrosły w 2024 r. średnio o 4,3 proc., ale z miesiąca na miesiąc ich dynamika była coraz wyższa. Liderem drożyzny w skali całego roku były słodycze.

Publikacja: 22.01.2025 04:35

Liderem drożyzny w skali całego roku były słodycze

Liderem drożyzny w skali całego roku były słodycze

Foto: Bloomberg

W 2024 r. na 17 monitorowanych kategorii aż 15 zanotowało wzrost cen r./r. – wynika z badania „Indeks cen detalicznych” UCE Research i Uniwersytetów WSB Merito, którego wyniki „Rzeczpospolita” poznała pierwsza. Poszczególne kategorie produktów zdrożały w przedziale od 0,2 proc. do 10,3 proc. r./r. Tylko dwa rodzaje produktów staniały: karmy dla zwierząt ze spadkiem o 5,4 proc. i tłuszcze (o 9,6 proc.).

Foto: Tomasz Sitarski

Ceny nadal w górę

– Z jednej strony w minionym roku nastąpiło mocne wyhamowanie inflacji po latach 2022–2023, kiedy mieliśmy w Polsce gwałtowne przyspieszenie inflacji do wartości dwucyfrowych. Z drugiej strony jednak, średnioroczny wzrost cen w przedziale 4–5 proc. jest nadal nadmierny – ocenia dr Michał Pronobis z Uniwersytetu WSB Merito. - Po wygaszeniu szoku inflacyjnego z lat 2022–2023 (zejściu z inflacji dwucyfrowej do poziomu 5 proc.) najtrudniejszym zadaniem wydaje się teraz ten ostatni krok, czyli sprowadzenie inflacji do poziomu celu NBP, czyli +/-2,5 proc. Inflacja wykazuje się dużą uporczywością w tej ostatniej fazie dezinflacji – dodaje ekspert.

Według ekonomistów najważniejszymi siłami napędowymi wzrostu cen w 2024 r. były drożejące usługi, mające przede wszystkim źródło w silnej dynamice wynagrodzeń. Inne powody to uwolnienie cen energii elektrycznej i gazu w połowie 2024 r., które spowodowało znaczący wzrost tej kategorii w koszyku inflacyjnym. Podkreślają też pewien automatyzm w decyzjach o podwyżkach cen producentów po okresie niestandardowego podniesienia inflacji.

Czytaj więcej

Drożyzna w polskich sklepach wystraszyła klientów z Litwy

– Wyzwań dla sieci handlowych nie brakuje, a ostra konkurencja i dyskontyzacja handlu i tak powodują ograniczanie tempa wzrostu cen. Odbija się to na szerokości oferty na sklepowych półkach – mówi Andrzej Faliński, prezes Forum Dialogu Gospodarczego.

Słodycze liderem wzrostu

– W porównaniu z poprzednimi latami, w szczególności 2022 i 2023, średnioroczny wzrost cen w sklepach na poziomie 4,3 proc. można uznać za stosunkowo niewielki – uważa dr Tomasz Kopyściański z WSB Merito. – Natomiast biorąc pod uwagę fakt, iż średnioroczny wskaźnik cen w 2024 r. w stosunku do 2023 r. wyniósł 3,6 proc., to świadczy o tym, że kolejny rok z rzędu ceny w sklepach detalicznych rosną jednak w tempie szybszym niż ogólnie odnotowywany poziom inflacji.

Autorzy badania wskazują, że najmocniej drożejącymi kategoriami są słodycze i desery ze średnim wzrostem 8,1 proc. r./r. oraz napoje bezalkoholowe z 7,6 proc. Ponad 5 proc. r./r. zdrożały też warzywa, chemia gospodarcza oraz owoce.

Czytaj więcej

Samochody spalinowe już zaczynają drożeć przez nowe limity emisji spalin

– Wzrost cen słodyczy czekoladowych w minionym roku spowodowany był m.in. historycznie wysokimi cenami kakao, w ciągu kilkunastu miesięcy obserwowaliśmy trzykrotny wzrost ceny – mówi Aleksandra Kusz vel Sobczuk, kierowniczka komunikacji korporacyjnej i ESG w firmie Wedel. – Na londyńskiej giełdzie za tonę kakao trzeba zapłacić ponad 9 tysięcy funtów. Ograniczona dostępność surowca i niestabilność jego ceny spowodowana jest między innymi słabymi plonami w poprzednich latach, chorobami roślin, niekorzystnymi warunkami pogodowymi oraz rosnącym popytem. Według prognoz zbiory w przyszłych sezonach również nie zapowiadają się zbyt optymistycznie.

Cały rynek czekoladowy zmaga się także z wyraźnym wzrostem kosztów innych surowców i półproduktów niezbędnych w całym procesie produkcyjnym – między innymi mleka, masła oraz surowców opakowaniowych. Wszystkie te czynniki utrudniają firmom planowanie produkcji i sprawiają, że ceny słodyczy mogą nadal rosnąć.

Czytaj więcej

Drożyzna znów wraca do sklepów. Słabość konsumpcji bije w gospodarkę

Dalej będzie drogo

– W grudniu zauważalny był dwucyfrowy wzrost cen wyrobów chemii gospodarczej rok do roku. Wynikało to z wielu czynników, między innymi ze zwiększenia cen surowców niezbędnych do produkcji, a także z większych kosztów produkcji, w tym cen energii i pracy. Producenci tej kategorii musieli mierzyć się z dodatkowymi obciążeniami, które sukcesywnie przekładały się na wzrost kosztów w całym łańcuchu dostaw – mówi Henri Hampe, dyrektor obszaru sprzedaży i administracji sieci drogerii dm.

– W minionym roku odnotowaliśmy duże zróżnicowanie, jeśli chodzi o zmiany cen w sklepach w poszczególnych kategoriach. Dlatego pierwszym czynnikiem, na który należy zwrócić uwagę jest odnotowywany cały czas wzrost kosztów pośrednich funkcjonowania sklepów wynikający głównie z podwyżek płacy minimalnej oraz rosnących cen energii – ocenia dr Tomasz Kopyściański. – Na wzrost cen w sklepach detalicznych istotnie wpływał także powrót wyższej stawki podatku VAT na żywność od kwietnia 2024 r. Ale warto też zwrócić uwagę na trzeci czynnik, który akurat wpływał na ograniczenie dynamiki wzrostowej. Otóż, zmiany cen w roku 2024 były nieco hamowane przez intensywną walkę cenową sieci handlowych.

Czytaj więcej

Masło jest wciąż drogie i może być droższe. A promocji ubyło

Eksperci podkreślają, że ceny generalnie rosną w każdej kategorii z uwagi na odnotowane przez cały czas wyższe koszty funkcjonowania, w tym wzrost cen energii i kosztów związanych z wynagrodzeniami pracowników. Jeżeli pojawiają się pojedyncze kategorie, w których występują spadki cen, to jest to związane z bardzo wysokim efektem bazy z roku poprzedniego, co oznacza, że ceny tych produktów pozostają na wysokim poziomie, ale dynamika zmian jest wolniejsza w porównaniu z poprzednim rekordowym rokiem.

– Sytuacja szybko się nie zmieni, niepewność na globalnym rynku jest duża, a to paliwo do kryzysowych sytuacji, choćby na rynku surowców. Odczuwamy to później wszyscy – podsumowuje Andrzej Faliński.

W 2024 r. na 17 monitorowanych kategorii aż 15 zanotowało wzrost cen r./r. – wynika z badania „Indeks cen detalicznych” UCE Research i Uniwersytetów WSB Merito, którego wyniki „Rzeczpospolita” poznała pierwsza. Poszczególne kategorie produktów zdrożały w przedziale od 0,2 proc. do 10,3 proc. r./r. Tylko dwa rodzaje produktów staniały: karmy dla zwierząt ze spadkiem o 5,4 proc. i tłuszcze (o 9,6 proc.).

Ceny nadal w górę

Pozostało jeszcze 94% artykułu
Handel
Kanada jest gotowa na cła Trumpa. Premier Trudeau: To będzie dolar za dolara ceł
Materiał Promocyjny
Suzuki e VITARA jest w pełni elektryczna
Handel
Protest w znanej sieci supermarketów. Chcą poprawy warunków pracy i podwyżek płac
Handel
Donald Trump na razie unika wojen handlowych. Ale ostrzega Kanadę, Meksyk i Chiny
Handel
Chiny odwracają się od Rosji. Wymiana nie zastępuje utraconego zachodniego rynku
Materiał Promocyjny
Kluczowe funkcje Małej Księgowości, dla których warto ją wybrać
Handel
Polskie firmy walczą z omijaniem cła przez dostawców z Chin
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego