Jak zapewnić prawidłową publikację przeprosin

W dobie wysoce konkurencyjnej gospodarki rynkowej procesy dotyczące ochrony praw własności intelektualnej są coraz powszechniejsze. Coraz większa jest bowiem świadomość ochrony dóbr osobistych oraz wytworów intelektu i znaczenia dóbr niematerialnych dla pozycji oraz rozwoju każdego przedsiębiorcy. Skuteczne wykonywanie orzeczeń, w tym publikacja przeprosin, pozostawia jednak nadal wiele do życzenia, a często przybiera wręcz kuriozalne, jeśli nie absurdalne, formy.

Uprawnienie do zgłoszenia żądania przeprosin przewiduje: [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B7C7DE29B52C8B806320B6C17EC3E06E?id=181883]prawo autorskie[/link], [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=5A3684B4039F37B8E1AF488709685B49?id=70928]kodeks cywilny[/link] w zakresie dóbr osobistych oraz [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=FC7FC2F00E0FA8E35AEE911CB4284D86?id=170546]ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji[/link]. Roszczenie takie było również dostępne dla uprawnionych z praw własności przemysłowej, jednakże ustawa w obecnym jej brzmieniu przewiduje w to miejsce możliwość publikacji całości lub części orzeczenia.

Warto zatem już na etapie formułowania pozwu dopracować pewne jego elementy, by zapewnić sobie prawidłowe wykonanie obowiązku publikacji przeprosin.

[srodtytul]Na etapie formułowania żądań[/srodtytul]

Jedną z najbardziej popularnych form zadośćuczynienia za dokonane naruszenie dóbr niemajątkowych jest publikacja przeprosin w mediach (prasa, telewizja, radio, Internet). Publikacja oświadczenia ma co do zasady zniweczyć skutki dokonanego naruszenia. Pośrednio informuje też o niezgodnych z prawem działaniach naruszyciela. Taki sygnał może skutecznie podważyć zaufanie do poczynań rynkowych naruszyciela, dlatego zrozumiałe jest, że strona przegrywająca konfrontację broni się na różne sposoby przed publicznym ukorzeniem. Gdy naruszyciel zmuszony jest do tego aktu – częstokroć stara się zdezawuować bądź podważyć wymowę publicznych przeprosin.

Dlatego już na etapie formułowania żądań pozwu warto pozostawić przeciwnikowi jak najmniejsze pole manewru. Treść oświadczenia formułuje powód, zatem pozew powinien zawierać ściśle zindywidualizowane określenie czynności, która ma być dopełniona. Należy skonkretyzować treść przeprosin oraz ich formę. Ogólne domaganie się „podania faktycznych źródeł i prawdziwych faktów” jest niewystarczające. Nie jest bowiem w gestii sądu orzekającego formułowanie oświadczenia za pokrzywdzonego. Niedookreślone żądanie pokrzywdzonego, aby pan Kowalski przeprosił pana Nowaka za to, że ten nazwał go złodziejem, może się obrócić przeciwko pokrzywdzonemu. Ku swemu zdziwieniu może on bowiem zobaczyć tekst o takiej przykładowo treści, jak przytoczona na wstępie tego tekstu. Niewykluczone, że w treści przeprosin zostanie umieszczone inne określenie w sposób bezpośredni wypaczające gest przeproszenia.

Warto pamiętać, że celem przeprosin jest poinformowanie publiki o dokonanym przez naruszyciela nadużyciu, a nie jego szykanowanie. Użycie przez pokrzywdzonego w projektowanych przeprosinach zbyt dosadnych słów czy określeń może zostać uznane za zbyt daleko idące.

[srodtytul]Gdzie i jak[/srodtytul]

Najczęściej przeprosiny publikuje się w prasie codziennej. Wybór konkretnego tytułu należy co do zasady do powoda, choć w zależności od okoliczności sprawy sąd może także dokonać wyboru tytułu prasowego, w którym ma się ukazać oświadczenie, biorąc pod uwagę np. zasięg gazety. Samo określenie medium jest jednak niewystarczające. Spotykane są bowiem przypadki publikacji przeprosin bardzo małą czcionką bądź na stronie z ogłoszeniami drobnymi albo w innej nieczytelnej formie. Jeżeli nie określimy wymogów dotyczących czcionki i tła, pomysłowy przeciwnik może opublikować oświadczenie o przeprosinach, używając do tego na przykład czcionki jasnego koloru, która nie będzie się odznaczała na jasnym tle publikacji. Znany jest również fakt publikacji przeprosin umieszczonych pod znacznych rozmiarów logo przeciwnika, przy czym sam tekst przeprosin wydrukowany był małą czcionką. Potencjalny odbiorca zwrócił zatem większą uwagę na odznaczające się logo przedsiębiorcy niż na tekst umieszczony pod nim.

Elementy, które m.in. warto dookreślić w pozwie, to:

> rodzaj medium: gazeta, radio, telewizja, Internet;

> oświadczenie: konkretna treść i forma;

> dodatkowe elementy: format ogłoszenia, wielkość, umiejscowienie (strona), wielokrotność publikacji, rodzaj czcionki, kolor czcionki, kolor tła.

[srodtytul]W Internecie [/srodtytul]

Wzrasta liczba publikacji przeprosin w Internecie. Domagając się umieszczenia przeprosin w sieci, warto zwrócić uwagę na sposób ich publikacji. Mimo bowiem określenia powyżej wymienionych detali publikacja przeprosin może być nierzetelna, jeśli nie wirtualna właśnie.

Jednym ze sposobów publikacji internetowej jest umieszczenie oświadczenia przez oznaczony czas w serwisie internetowym pod wskazanym adresem WWW. Zobowiązani do przeprosin w takiej formie chętnie wykorzystują samozamykające się okienka systemu pop-up.

Wprawdzie w ustalonym terminie w serwisie internetowym pojawi się ramka typu pop-up, jednak w przysłowiowym mgnieniu oka będzie się samoistnie zamykać, uniemożliwiając zapoznanie się z treścią przeprosin.

Kolejne przykłady nierzetelnego opublikowania przeprosin w Internecie to m. in.:

> umieszczenie linku do treści oświadczenia na samym dole przewijanej strony internetowej bądź podanie niewidocznego linku do pełnej treści oświadczenia;

> publikacja w biuletynie internetowym na „ostatniej stronie” czy też wśród reklam i innych ogłoszeń, w sposób uniemożliwiający identyfikację oświadczenia;

> publikacja w systemie pop-up wraz z paskiem reklamowym bądź nawet na reklamowym tle.

Opublikowane przeprosiny w podanych powyżej przypadkach pozostawały niedostępne dla zainteresowanych adresatów, potencjalnych i aktualnych klientów.

Elementy, które warto dookreślić w pozwie w wypadku publikacji przeprosin w Internecie:

> zastrzeżenie, aby oświadczenie było zamieszczone w taki sposób, żeby każdy, kto będzie korzystał w danym czasie z serwisu internetowego, mógł w pełni i bezpośrednio, bez dokonywania dodatkowych czynności, zapoznać się z treścią oświadczenia;

> określenie wielokrotności pojawienia się przeprosin, np. bez przerw przez 48 godzin, tydzień itp.;

> wykluczenie reklam bądź innych treści odciągających uwagę od przeprosin;

> określenie miejsca tekstu przeprosin bądź linku do nich