Jaki jest kierunek zmian w płatnościach i finansach?

Adrian Kurowski, dyrektor generalny Visa w Polsce: Płatności stają się coraz bardziej cyfrowe. Kiedy dołączyłem do Visa w 2011 r., Polacy dokonywali kwartalnie około 230 mln płatności kartami, a płatności telefonem były w powijakach [3]. Teraz płacimy kartami ponad 10 razy częściej, wydając kwartalnie ok. 175 mld złotych [4]. Sposób, w jaki płacimy i otrzymujemy płatności, szybko się zmienia lecz klienci niezmiennie cenią bezpieczeństwo i płynne doświadczenia, które przynoszą płatności cyfrowe.

Co więc czeka nas w przyszłości?

Podczas Visa Payments Forum, które jutro rozpocznie się w Paryżu, dużo czasu poświęcimy technologiom, które już dziś mamy w swoim zasięgu, a które – naszym zdaniem – mogą zrewolucjonizować handel i przynieść potencjalne korzyści miliardom konsumentów, sprzedawcom oraz gospodarkom. Nie są one jeszcze dla wszystkich tak samo dostępne, a przez to że są rozproszone, nie zapewniają doświadczenia tak płynnego, jakiego oczekują młodsi konsumenci, oraz ci, którzy chcą podążać za trendami [5]. Na przykład generatywna sztuczna inteligencja otwiera wiele możliwości poprawy i personalizacji doświadczeń.

Co to wszystko oznacza dla posiadacza karty, który np. chciałby kupić kawę?

Możliwość skonfigurowania ustawień płatności tak, by niektóre decyzje zapadały automatycznie. Na przykład, „idąc do kawiarni, chcę najpierw wykorzystać moje punkty lojalnościowe, a następnie saldo debetowe na koncie głównym”. Albo „jeśli wydaję ponad 1000 zł, płatność rozłoży się na trzy raty”. Mielibyśmy dostęp do własnego cyfrowego „centrum zarządzania”, zabezpieczonego biometrycznie, a sztuczna inteligencja mogłaby służyć radą, pomóc w personalizacji wyborów, proponować oferty odpowiadające naszym preferencjom, a nawet wspierać w oszczędzaniu pieniędzy.

*Treści znajdujące się w materiale, także dotyczące metod płatniczych, zostały przedstawione czysto teoretycznie i mogą nie mieć zastosowania w praktyce. Twórcy nie ponoszą odpowiedzialności za jakiekolwiek działania podjęte na podstawie tych treści, a Visa nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek działania, błędy lub decyzje podjęte na podstawie tych treści.

Czy klienci zaakceptowaliby takie rozwiązania?

Nasze badanie pokazuje, że ponad 2/5 Polaków rozważyłoby zmianę banku, jeśli ten nie nadążałby za najnowszymi trendami [6]. Oczekują, że ich bank nie tylko będzie na bieżąco, ale także będzie stał na czele innowacji. Prawie 2/3 polskich konsumentów oczekuje, że ich banki będą oferować w przyszłości nowe rozwiązania płatnicze.

A wracając do kupowania kawy – czy mógłbyś powiedzieć nam więcej o tym, jak by to wyglądało?

Wróćmy do wizji, w której bankowość mobilna staje się wirtualną przestrzenią – czymś na kształt pulpitu czy też nawigacji. Dawałby on pełną kontrolę nad tym, jak wykorzystywane są informacje o konsumencie. Oczywiście wszystko za jego zgodą na przekazanie danych i aprobatą dla ich użycia. Umożliwiałby wybór, z jakimi usługami się łączy i jakimi informacjami się dzieli. Tak więc, oprócz podstawowych danych, jak choćby informacje o transakcjach, tego typu centrum sterowania mogłoby zbierać dane np. o liczbie kroków, miejscach, które konsument odwiedza, integrowałby informacje z kalendarza czy nawet – o liczbie punktów lojalnościowych z ulubionej kawiarni. Nasze centrum umieściłoby to wszystko w jednym miejscu, bez konieczności przełączania się między aplikacjami. Wspomniałem też o biometrii. Dzisiaj 47% Polaków czuje się bezpieczniej, korzystając z biometrii do ochrony swoich danych niż z innych tradycyjnych metod, np. haseł. Jest też trzeci aspekt – rozwiązania Visa zasilane przez AI, które pracują w tle, aby zapewnić klientom spokój ducha. Łączymy dziesięciolecia doświadczenia i znaczne inwestycje zarówno w AI, jak i w zapobieganie oszustwom, z 10 mld dolarów wydanych tylko w ciągu ostatnich pięciu lat na technologię i innowacje, aby pomóc zredukować oszustwa i zwiększyć bezpieczeństwo sieci [7]. W maju ogłosiliśmy Visa Account Attack Intelligence (VAAI) Score, rozwiązanie, które pomaga identyfikować prawdopodobieństwo ataków enumeracyjnych w transakcjach dokonywanych bez użycia karty. Przestępcy wykorzystują zaawansowane technologie, aby zwiększyć skuteczność swoich ataków na karty. Tego typu ataki generują koszty operacyjne, i rocznie odpowiadają za 1,1 mld dolarów strat z tytułu oszustw, stanowiąc globalnie ich znaczącą część [8].

Poruszyłeś AI, słowo-klucz. Jakie korzyści może przynieść w zakresie płatności? Czy są jakieś przykłady waszych inicjatyw poza VAAI, o którym wspomniałeś?

Visa korzysta z AI od ponad 30 lat do walki z oszustwami i w celu poprawy płatności. W 1993 r. stała się pierwszą siecią, która wdrożyła technologię opartą na sztucznej inteligencji do zarządzania ryzykiem i zapobiegania oszustwom, wprowadzając użycie modeli AI w płatnościach. Kolejnym przykładem jest pilotażowe wdrożenie, realizowane w partnerstwie z Pay.UK, które pokazało, że Visa korzystając z najnowszej technologii AI może obniżyć kwotę strat w Wielkiej Brytanii na skutek oszustw w usługach takich, jak przelewy natychmiastowe. Mówimy tutaj o 600 mln funtów rocznie [9]. Wyniki pilotażu pokazują, że Visa zidentyfikowała 54% transakcji oszukańczych, które wcześniej przeszły niezauważone przez zaawansowane systemy wykrywania oszustw stosowane przez banki [10].

A jak klienci postrzegają AI?

Jako znaczące wsparcie w codziennym życiu. Prawie połowa (44%) polskich konsumentów uważa, że AI może mieć pozytywny wpływ na ich życie osobiste. Ponad 2/5 osób zgadza się, że AI może pomóc poprawić bezpieczeństwo bankowości i płatności online. Najbardziej zdumiał mnie fakt, że co czwarta osoba w Polsce pozwoliłaby AI złożyć za nią wniosek o kredyt hipoteczny.

Wiele mówiłeś o klientach, ale co ze sprzedawcami? Jaka jest przyszłość handlu?

67% MŚP w Europie jest obecnie zdigitalizowanych. Gdybyśmy zniwelowali tę 33% lukę, ich łączne przychody wzrosłyby potencjalnie o ponad 200 mld euro w skali roku (po ich cyfryzacji) [11]. Dla Polski wzrost ten może oznaczać nawet 25,7 mld zł dodatkowych przychodów rocznie [12]. Wierzę, że obecnie każdy może zostać sprzedawcą za pomocą zaledwie kilku kliknięć. Sztuczna inteligencja może wspierać tych „nano-sprzedawców” we wzroście biznesu, a 71% MŚP zgadza się, że gdyby AI mogła pomóc im rozwinąć działalność, zaufaliby jej w tym zakresie. W ogólnym rozrachunku, dla firm „jutra” ważniejszy niż kiedykolwiek będzie dostęp do infrastruktury i usług, które dostosowują się do ich zróżnicowanych i dynamicznych potrzeb – wspierając obsługę wielu walut, metod płatności i platform oraz zapewniając dodatkowe możliwości, takie jak analityka, programy lojalnościowe czy rozwiązania zapobiegające oszustwom.

Z drugiej strony jest personalizacja, czy hiperpersonalizacja, tak często wspominana podczas branżowych wydarzeń w ostatnich latach. Teraz staje się ona bardziej powszechna wśród sprzedawców, nawet tych mniejszych. W Polsce znaczna część konsumentów ceni tę kwestię – 42% z nich chce otrzymywać spersonalizowane reklamy, a 31% dokonało ostatnich zakupów online inspirując się takimi reklamami. Otwiera to nowe możliwości dla sprzedawców – dostosowywanie doświadczeń zakupowych oraz integracja i akceptowanie nowych metod płatności może być czynnikiem napędzającym sprzedaż. Pokazała to reakcja na rozwiązanie Click to Pay, gdzie niemal 2/5 konsumentów przyznało, że byliby bardziej skłonni do spontanicznego zakupu online, jeśli sprzedawca oferowałby Click to Pay. W Polsce uruchomiliśmy Visa Mobile, rozwiązanie wykorzystujące technologię stojącą za Click to Pay, aby dać klientom możliwość płacenia za pomocą numeru telefonu, zapewniając im jednocześnie poziom bezpieczeństwa równy każdej innej płatności kartą.

Jak upowszechnić te technologie?

Oczekiwanie dotyczące płynnych doświadczeń jest większe niż kiedykolwiek wcześniej. A jeśli technologia, która może je zapewnić już istnieje, to co w takim razie jest przeszkodą w tej kwestii? Dużą rolę odgrywają tutaj dane. Mamy jeszcze dużo do zrobienia w zakresie uproszczenia i wprowadzenia standardów dotyczących udostępniania danych, a także zostawienia prawa wyboru i decyzji w rękach konsumentów i małych firm. Będąc precyzyjnym, uważamy, że demokratyzacja danych – wprowadzenie środków, które dałyby konsumentom kontrolę nad tym, jakie informacje chcą udostępniać, w jaki sposób, kiedy i komu – zwiększy zaufanie [13]. Badanie Visa przeprowadzone na 12 tys. Europejczyków wykazało, że 69% z nich uważa, że firmy czerpią więcej korzyści z wykorzystywania ich danych niż oni sami [14].


Opisy przypadków, porównania, statystyki analizy oraz rekomendacje odnoszą się do stanu obecnego. Ich publikacja ma cel informacyjny i nie należy się na nich opierać w zakresie doradztwa operacyjnego, marketingowego, prawnego, technicznego, podatkowego, finansowego lub jakiekolwiek innego. Visa Inc. nie gwarantuje kompletności ani dokładności informacji zawartych w tym dokumencie. Nie przyjmuje także żadnej odpowiedzialności, która może wynikać z polegania na takich informacjach. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie stanowią porady inwestycyjnej ani prawnej, a czytelników zachęca się do zasięgnięcia porady kompetentnego specjalisty, jeżeli jest wymagana.

Wszystkie nazwy marek, logo i/lub znaki towarowe są własnością odpowiednich właścicieli, są wykorzystywane wyłącznie w celach identyfikacyjnych i niekoniecznie oznaczają poparcie dla produktu lub powiązanie z Visa.

[1] Informacja o kartach płatniczych I kwartał 2024 r., Narodowy Bank Polski, 2024, https://nbp.pl/wp-content/uploads/2024/07/2024-Q1-informacja-o-kartach-platniczych.pdf

[2] Ibid.

[3] Informacja o kartach płatniczych I kwartał 2011 r., Narodowy Bank Polski, 2011, https://nbp.pl/wp-content/uploads/2022/09/q_01_2011.pdf

[4] Informacja o kartach płatniczych I kwartał 2024 r., Narodowy Bank Polski, 2024, https://nbp.pl/wp-content/uploads/2024/07/2024-Q1-informacja-o-kartach-platniczych.pdf   

[5]From robot avatars to AI-powered football boots: Gen Alpha share visions for the future, Visa, listopad 2023, https://navigate.visa.com/europe/future-of-money/from-robot-avatars-to-ai-powered-football-boots-gen-alpha-share-visions-for-the-future/

[6]Jeśli nie wskazano inaczej, dane wykorzystane w powyższym materiale pochodzą z badania Visa przeprowadzonego w marcu i kwietniu 2024 r. wśród 8 000 konsumentów we Francji, Włoszech, Hiszpanii, Polsce, Niemczech, Szwecji i Wielkiej Brytanii. Ponadto przeprowadzono ankietę wśród 516 brytyjskich decydentów biznesowych. Danym zostały nadane wagi w celu przybliżenia populacji dorosłych w oparciu o płeć, poziom wykształcenia, wiek, rasę i region.

[7] Visa’s Growing Services Business Infused with New AI-Powered Products, Visa, marzec 2024, https://www.visa.pl/o-korporacji-visa/newsroom/press-releases.3313565.html

[8] Visa’Announces Generative AI-Powered Fraud Solution to Combat Account Attacks, Visa, maj 2024, Dane dotyczące oszustw enumeracyjnych z VAAI (1 października 2022 r. do 30 września 2023 r.), https://usa.visa.com/about-visa/newsroom/press-releases.releaseId.20661.html

[9] UK Finance Annual Fraud Report 2024, https://www.ukfinance.org.uk/system/files/2024-06/UK%20Finance%20Annual%20Fraud%20report%202024.pdf

[10] Visa’s new AI tool for Faster Payments could help save UK over £330m a year on fraud and APP scams, Visa, maj 2024,

https://www.visa.co.uk/about-visa/newsroom/press-releases.3326480.html

[11] Analiza i prognoza ekonomiczna opracowana przez Morning Consult dla Visa w maju i czerwcu 2024 r. Więcej informacji o metodologii każdego zestawienia znajduje się tutaj (z odpowiednimi danymi dostępnymi na str. 2).

[12] Obliczono, biorąc szacowany wzrost dla Polski wynoszący 3% (odpowiednie dane tutaj str. 2) z szacowanej łącznej wartości 200 mld euro i przeliczając wynik na złotówki po kursie 1 euro = 4,23 zł.

[13] „Kontrola” i „zgoda” są głównymi czynnikami wpływającymi na komfort konsumentów w zakresie udostępniania danych w porównaniu z innymi faktami, takimi jak marka, reputacja i cenione usługi. Visa/A.T. Kearney Data Privacy Study (US N=5,215, UK N=5,252, AUS N=800, SG N=1,000, HK N=1,000, JP N-2,500, DE N=1,000). Wrzesień 2019 r.

[14] Globalnie (N= 34 600), Wielka Brytania (N=2 000), Francja (N=2 000), Niemcy (N=2 000), Hiszpania (N=2 000), Włochy (N=2 000), Skandynawia (Dania, Norwegia, Szwecja) (N=2 000)

Materiał Promocyjny