UOKiK sprawdza możliwy monopol w portach

Fuzja globalnych graczy ma swój odprysk w Polsce, w której Viterra, jak i Bunge mają swoje terminale. UOKiK bada sprawę, ale podziału rynku zapewne nie poznamy.

Publikacja: 20.06.2024 04:30

Podział rynku przeładunku zboża na polskim nabrzeżu bada obecnie UOKiK

Podział rynku przeładunku zboża na polskim nabrzeżu bada obecnie UOKiK

Foto: AdobeStock

W lipcu spodziewana jest ważna decyzja Komisji Europejskiej w sprawie, która ma wpływ na cały rynek Europy, w tym Polski. Do 18 lipca organy antymonopolowe KE mają wydać decyzję, czy się zgodzić bądź też nie na przygotowywane od roku połączenie na rynku europejskim dwóch wielkich firm, Bunge i Viterry.

Fuzja stworzy kolosa wartego 34 mld dol. Nie bez znaczenia dla Polski.

Przeładunki pod lupą

Zarówno Viterra, jak i Bunge, mają swoje oddziały w Polsce. Tym ciekawsza jest informacja z UOKiK, do której dotarła „Rz”, że urząd antymonopolowy bada obecnie podział rynku przeładunków zboża na polskim nabrzeżu. Urząd prowadzi postępowanie wyjaśniające dotyczące możliwości ograniczenia konkurencji w przeładunku zboża w portach w Gdyni i Gdańsku. – Trwa analiza zgromadzonego do tej pory obszernego materiału dowodowego, w szczególności dotyczącego relacji handlowych łączących spółkę Viterra oraz operatorów terminali przeładunkowych w polskich portach morskich, a także danych uzyskanych od kilkudziesięciu funkcjonujących na polskim rynku podmiotów zajmujących się eksportem polskiego zboża i produktów rolnych – napisało biuro prasowe UOKiK na pytanie „Rzeczpospolitej”.

Czytaj więcej

Rafał Zahorski: Spółka ze swoją działką może robić co chce

KE zapytana o to, czy wyniki ogłaszanych, czy rozstrzyganych w tym roku przetargów na terminale zbożowe w Polsce nie tworzą nadmiernie dominujących pozycji danych firm, odpowiada, że transakcje te nie zostały formalnie zgłoszone Komisji. – Jeśli transakcja stanowi koncentrację i ma wymiar unijny, to zawsze do firm należy zgłoszenie jej do Komisji – odpowiada biuro prasowe KE. Niewątpliwie zarówno Viterra, jak i Bunge mają swoje terminale na polskim nabrzeżu, a także ważne na polskim rynku olejarnie.

Wpływ na polski rynek

W Szczecinie znajduje się terminal Viterra Szczecin, który według danych firmy Sparks przeładował w tym roku (do maja) 146 tys. ton towarów, w tym wyeksportował 36 tys. ton zboża. Bunge natomiast w swoim terminalu Magazyn Bunge Świnoujście przeładował 201 tys. ton towarów, w tym 69 tys. ton zboża. Opisywany niedawno przez „Rz” terminal Andreas przeładował w tym czasie blisko 48 tys. ton zboża. – Viterra posiada 10–20 proc. udziału w rynku usług terminalowych dla towarów rolno-masowych w Polsce – napisał w maju „Rzeczpospolitej” Grzegorz Sobczyński, członek zarządu Viterra Polska.

Czytaj więcej

Nowy przetarg na agroterminal w Gdyni

Dane Sparks to oficjalne dane z terminali. Nieoficjalne szacunki branży są zupełnie inne. Jak dowiadujemy się u brokerów zboża, Viterra ma podpisane kontrakty z wielkimi terminalami na polskim nabrzeżu, takimi jak: Szczecin Bulk Terminal, Polski Gdańsk Eksploatacja czy terminale OT. Dlatego udział Viterry w polskim rynku przeładunków sięga według szacunków branży oraz naszych rozmówców z ministerstwa rolnictwa – nawet 50 proc. lub więcej. – Nie ma terminalu, w którym nie przeładowują, są w stanie zablokować je na wyłączność – mówią brokerzy, którzy obawiają się o szanse mniejszych graczy.

Jest w Polsce instytucja, która ma precyzyjne dane – jednak ministerstwo finansów zasłania się tajemnicą celną i nie chce udostępnić danych, nawet jeśli chodzi o podział rynku bez wskazania firm.

Zielone światło Brukseli

Spółki spodziewają się zgody KE na fuzję. Już osobnosą globalnymi graczami na rynku handlu zboża, a ich połączenie z pewnością zmieni dynamikę na rynkach nie tylko Ameryki Północnej, ale także Europy. Bunge zatrudnia 23 tys. pracowników w 40 krajach, Viterra niemal jej dorównuje, z 18 tys. pracowników w 37 krajach. Połączenie obu firm ma zapewnić dywersyfikację aktywów, łańcuchów dostaw, geograficznych obszarów działalności, a także upraw. W efekcie ma stworzyć podmiot, który będzie w stanie rywalizować z Cargillem czy grupą Archer-Daniels-Midland (ADM), której kapitalizacja również przekracza 30 mld dol. Sama transakcja jest ogromna: Bunge wyda na to aż… 8,2 mld dol. Akcjonariusze Viterry otrzymają około 65,6 mln akcji Bunge o wartości 6,2 mld dol. oraz 2 mld dol. w gotówce. Po sfinalizowaniu transakcji będą posiadać 30 proc. udziałów w połączonej firmie.

Czytaj więcej

Największe porty na Bałtyku w 2023 roku

O tym, jak kolosalne znaczenie będzie miało połączenie dwóch i tak już dominujących spółek, wie Bruksela, dlatego na ich fuzję na rynku europejskim musiał wydać zgodę unijny organ antymonopolowy i zrobi to do 18 lipca, według informacji na stronie KE.

Jest kilka możliwych scenariuszy ostatecznego werdyktu, Bruksela najpierw wstępnie bada sprawę, następnie może zatwierdzić transakcję ze środkami zaradczymi lub w ogóle ich nie nakazać, wreszcie może wszcząć czteromiesięczne dochodzenie, jeśli ma poważne obawy. Spółki jednak są dobrej myśli, Greg Heckman, dyrektor generalny Bunge, powiedział Reutersowi, że firma może uniknąć konieczności sprzedaży aktywów w celu uzyskania zgody organów regulacyjnych, a to dzięki „zdrowej konkurencji na rynku towarowym w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, Brazylii, Argentynie, Chinach i niektórych częściach Europy”. Kanadyjski organ nadzorujący konkurencję miał jednak wyrazić swoje obawy, podobnie jak grupy rolnicze.

W lipcu spodziewana jest ważna decyzja Komisji Europejskiej w sprawie, która ma wpływ na cały rynek Europy, w tym Polski. Do 18 lipca organy antymonopolowe KE mają wydać decyzję, czy się zgodzić bądź też nie na przygotowywane od roku połączenie na rynku europejskim dwóch wielkich firm, Bunge i Viterry.

Fuzja stworzy kolosa wartego 34 mld dol. Nie bez znaczenia dla Polski.

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Biznes
Nie tylko Obajtek. Przyspieszają rozliczenia zarządów spółek z czasów PiS
Biznes
Niepokojące dane: Europa przegrywa technologiczny wyścig z USA i Chinami
Materiał partnera
Systemy rekrutacyjne zmieniły oblicze HR
Materiał partnera
Najem, czyli jak w pełni cieszyć się nowym samochodem
Biznes
Rynek audytu w przełomowym momencie. Jaka jest sytuacja i trendy?
Materiał Promocyjny
4 miliony na urodziny