Tytuł filmu argentyńskiej debiutantki jest symbolem zapisu powikłań chromosomów w kodach genetyków. Ekranowa opowieść Lucii Puenzo to kameralna historia gorzkich przeżyć bohaterów bez klarownej tożsamości.
Hermafrodyta Alex (Efron) ma 15 lat. Dojrzewa i odkrywa swą tożsamość płciową. Rodzice Alex uznali w niemowlęctwie ukochane dziecko za dziewczynkę, choć było obojniakiem. Terapie hormonalne nie zmieniły chłopięcej sylwetki Alex, zatem rodzina przeprowadza się z Argentyny na urugwajską prowincję i zaprasza przyjaciela chirurga, który skalpelem zamierza uciąć kłopotliwy problem. Lecz natura i psychika Alex buntują się przeciw sztucznej kobiecości...
Temat „inni” znany jest dziejom ludzkości i kinu też nieobcy. Córka znanego reżysera Luisa Puenzo (m.in. „Taniec ze śmiercią”, „Dżuma”) Lucia uprzednio kręciła dokumenty, reklamówki, seriale, więc zna filmowe rzemiosło. Umie dobrać aktorów, posłużyć się metaforą, pokazać ból istnienia bohaterów, wzruszyć widza. W „XXY” postawiła na refleksyjność przesłania, prostotę relacji i zadebiutowała z sukcesem. Efron jest przekonująca w głównej roli. Świetne zdjęcia Natashy Braier tworzą klimat dla smutnej opowieści.
Film obejrzała 200-tysięczna rodzima widownia, uhonorowany został sześcioma nagrodami Argentyńskiej Akademii Filmowej, zdobył kilka trofeów na międzynarodowych festiwalach, kandyduje również do Oscara.
Dramat psychologiczny. Argentyna, Francja, Hiszpania 2007, reż. Lucia Puenzo, wyk. Inez Efron, Martin Piroyansky, Ricardo Darin