Egzaminy na aplikacje prawnicze 2018: pytania z prawa konstytucyjnego

W 2018 r. państwowe egzaminy wstępne na aplikacje: adwokacką, radcowską, notarialną i komorniczą, odbędą się 29 września 2017 r. To już 12. edycja egzaminów. Tak jak co roku wraz z Wydawnictwem CH Beck pomagamy się do nich przygotować. Dziś publikujemy drugą część powtórki z prawa konstytucyjnego. Przykładowy test do rozwiązania.

Czytaj także: Egzaminy wstępne na aplikacje: test z prawa konstytucyjnego

Sądownictwo powszechne

Zasady ogólne:

- sądami powszechnymi są: rejonowe, okręgowe, apelacyjne. Sądy te sprawują wymiar sprawiedliwości w zakresie nienależącym do sądów administracyjnych, wojskowych i SN. Zadania z zakresu wymiaru sprawiedliwości wykonują sędziowie, a w sądach rejonowych również asesorzy sądowi, z wyłączeniem stosowania tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym oraz postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych; natomiast zadania z zakresu ochrony prawnej, inne niż wymiar sprawiedliwości wykonują także referendarze i starsi referendarze sądowi;

- sędziowie tworzą samorząd sędziowski. Organami samorządu są: zgromadzenie ogólne sędziów apelacji, zgromadzenie ogólne sędziów okręgu i zebranie sędziów danego sądu. Przed sądami w I instancji przy rozstrzyganiu spraw mogą brać udział ławnicy (posiadają równe prawa z sędziami i asesorami sądowymi). Osoby pozostające ze sobą w stosunku: pokrewieństwa i powinowactwa w linii prostej, przysposobienia, małżonkowie, rodzeństwo nie mogą być sędziami, asesorami sądowymi ani referendarzami w tym samym wydziale sądu;

- nadzór nad działalnością sądów w zakresie orzekania sprawuje SN. Wewnętrzny nadzór administracyjny nad działalnością sądów sprawują prezesi sądów. Natomiast zewnętrzny nadzór administracyjny sprawuje minister sprawiedliwości przez służbę nadzoru, którą stanowią sędziowie delegowani do Ministerstwa Sprawiedliwości.

>Organizacja sądów:

- sąd rejonowy tworzy się dla jednej lub większej liczby gmin. Poza tym sąd rejonowy tworzy się dla obszaru jednej bądź kilku gmin zamieszkałych przez co najmniej 50 000 mieszkańców, jeśli łączna liczba spraw cywilnych, karnych oraz rodzinnych i nieletnich wpływających do istniejącego sądu z obszaru tej gminy lub gmin wynosi minimum 5000 w ciągu roku kalendarzowego. Natomiast sąd rejonowy może zostać zniesiony, jeżeli łączna liczba ww. spraw wpływających w ciągu kolejnych trzech lat nie przekracza 5000 w każdym roku kalendarzowym. Sąd okręgowy powstaje dla obszaru właściwości minimum 2 sądów rejonowych (zwanego okręgiem sądowym). Sąd apelacyjny tworzy się dla obszaru właściwości minimum 2 okręgów sądowych (zwanego obszarem apelacji);

- sądy dzielą się na wydziały. Wydziałem kieruje przewodniczący wydziału, którym jest prezes, wiceprezes, inny sędzia lub asesor sądowy. Poza tym przewodniczącym wydziału ksiąg wieczystych i gospodarczego do spraw rejestru zastawów jest referendarz sądowy. Jednak w przypadkach szczególnie uzasadnionych funkcję przewodniczącego wydziału ksiąg wieczystych można również powierzyć sędziemu albo asesorowi sądowemu. Funkcję przewodniczącego wydziału w sądzie apelacyjnym i okręgowym powierza prezes tego sądu, a w sądzie rejonowym, na wniosek prezesa tego sądu, prezes przełożonego sądu okręgowego. Funkcję przewodniczącego wydziału powierza się, co do zasady, na czas określony, nie dłuższy niż trzy lata;

- sąd rejonowy dzieli się na wydziały:

1) cywilny,

2) karny;

- w sądzie rejonowym może zostać utworzony wydział:

1) rodzinny i nieletnich,

2) pracy i ubezpieczeń społecznych,

3) gospodarczy,

4) ksiąg wieczystych;

- sąd okręgowy dzieli się na wydziały:

1) cywilny,

2) karny;

- w sądzie okręgowym może zostać utworzony wydział:

1) pracy i ubezpieczeń społecznych,

2) gospodarczy,

3) kontroli danych telekomunikacyjnych, pocztowych i internetowych;

- w Sądzie Okręgowym w Warszawie działają ponadto jako wydziały:

1) sąd ochrony konkurencji i konsumentów,

2) sąd do spraw rejestrowych określonych w odrębnych przepisach,

3) sąd wspólnotowych znaków towarowych i wzorów przemysłowych.

Minister sprawiedliwości, w drodze zarządzenia, wskazuje wydział sądu okręgowego rozpoznający środki odwoławcze w elektronicznym postępowaniu upominawczym;

- sąd apelacyjny dzieli się na wydziały:

1) cywilny,

2) karny,

3) pracy i ubezpieczeń społecznych;

- Minister sprawiedliwości, w drodze zarządzenia, tworzy i znosi wydziały oraz wydziały i ośrodki zamiejscowe sądów;

- w sądzie okręgowym działa również koordynator do spraw mediacji, którego powołuje prezes sądu okręgowego, w drodze zarządzenia, spośród sędziów sądu okręgowego;

- Minister sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, w drodze rozporządzenia m.in.: tworzy i znosi sądy, ustala ich siedziby i obszary właściwości; może przekazać jednemu sądowi okręgowemu rozpoznawanie spraw z zakresu prawa pracy, ubezpieczeń społecznych, spraw gospodarczych z właściwości innych sądów okręgowych, działających na obszarze tej samej apelacji, a jednemu sądowi rejonowemu – rozpoznawanie spraw z zakresu prawa pracy, ubezpieczeń społecznych lub spraw gospodarczych z właściwości innych sądów rejonowych, działających w tym samym okręgu sądowym, może także przekazać jednemu sądowi rejonowemu rozpoznawanie spraw w elektronicznym postępowaniu upominawczym, należących do właściwości innych sądów rejonowych;

- Minister sprawiedliwości, mając na względzie racjonalne wykorzystanie kadr sądownictwa powszechnego, potrzeby wynikające z obciążenia zadaniami poszczególnych sądów, przydziela nowe stanowiska sędziowskie i asesorskie poszczególnym sądom.

- Organy sądów:

> w sądzie rejonowym – prezes i dyrektor sądu;

> w sądzie okręgowym – prezes, kolegium oraz dyrektor sądu;

> w sądzie apelacyjnym – prezes, kolegium oraz dyrektor sądu.

W sądzie rejonowym można powołać dyrektora sądu, jeśli uzasadniają to względy organizacyjne, w szczególności wielkość sądu mierzona liczbą stanowisk sędziowskich, asesorskich i referendarskich oraz zatrudnionych w nim pracowników lub odległość od sądu okręgowego. W sądzie rejonowym, w którym nie powołano dyrektora sądu, jego zadania wykonuje dyrektor przełożonego sądu okręgowego, który przejmuje także prowadzenie gospodarki finansowej tego sądu. Minister Sprawiedliwości jest zwierzchnikiem służbowym dyrektora sądu. Dyrektora sądu zatrudnia się na podstawie powołania, przy czym powołuje i odwołuje go minister sprawiedliwości, który może również powołać zastępcę dyrektora sądu, jeżeli przemawiają za tym szczególne względy, w tym wielkość sądu i zakres jego zadań.

Przepisy ogólne i organizacja sądów

1. Sądami powszechnymi są sądy:

a) rejonowe, okręgowe, apelacyjne oraz Sąd Najwyższy,

b) rejonowe, okręgowe, apelacyjne oraz wojskowe,

c) rejonowe, okręgowe oraz apelacyjne.

Odpowiedź c

art. 1 § 1 PrUSP

2. Sędziowie sądów powszechnych tworzą samorząd sędziowski. Organami samorządu sędziowskiego są:

a) zgromadzenie ogólne sędziów okręgu oraz zgromadzenie ogólne sędziów apelacji oraz zebranie sędziów danego sądu,

b) kolegium sędziów okręgu, zgromadzenie ogólne sędziów okręgu oraz zgromadzenie ogólne sędziów apelacji,

c) kolegium sędziów okręgu, zgromadzenie ogólne sędziów okręgu kolegium sędziów apelacji oraz zgromadzenie ogólne sędziów apelacji.

Odpowiedź a

art. 3 PrUSP

3. W sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości obywatele biorą udział przez uczestnictwo ławników w rozpoznawaniu spraw przed sądami w I instancji, chyba że ustawy stanowią inaczej. Przy rozstrzyganiu spraw ławnicy:

a) nie mają równych praw z sędziami i asesorami sądowymi,

b) mają równe prawa z sędziami i asesorami sądowymi,

c) co do zasady nie mają praw równych z sędziami i asesorami sądowymi.

Odpowiedź b

art. 4 § 1 i 2 PrUSP

4. Językiem urzędowym przed polskimi sądami jest:

a) język polski,

b) język, w którym porozumiewają się strony,

c) język polski, zaś w przypadku, w którym strony nie porozumiewają się tym językiem, urzędowym językiem jest język określony przez sąd.

Odpowiedź a

art. 5 § 1 PrUSP

5. Osoba niewładająca w wystarczającym stopniu językiem polskim ma prawo do występowania przed sądem w znanym przez nią języku i bezpłatnego korzystania z pomocy tłumacza. O przyznaniu tłumacza orzeka sąd właściwy do rozpoznania sprawy w I instancji. Wniosek o przyznanie tłumacza zgłoszony w toku sprawy rozpoznaje sąd:

a) właściwy do rozpoznania sprawy w I instancji,

b) właściwy do rozpoznania sprawy w II instancji,

c) tej instancji, w której sprawa się toczy.

Odpowiedź c

art. 5 § 2 i 3 PrUSP

6. Osoby pozostające ze sobą w stosunku pokrewieństwa w linii prostej lub powinowactwa w linii prostej albo w stosunku przysposobienia, małżonkowie oraz rodzeństwo nie mogą być sędziami, asesorami sądowymi ani referendarzami sądowymi:

a) w tym samym mieście,

b) w tym samym sądzie,

c) w tym samym wydziale sądu.

Odpowiedź c

art. 6 PrUSP

7. Nadzór nad działalnością sądów w zakresie orzekania sprawuje:

a) Trybunał Konstytucyjny,

b) Sąd Najwyższy,

c) Krajowa Rada Sądownictwa.

Odpowiedź b

art. 7 PrUSP

8. Nadzór administracyjny nad działalnością sądów, polegającą na zapewnieniu odpowiednich warunków techniczno-organizacyjnych oraz majątkowych funkcjonowania sądu i wykonywania przez sąd zadań określonych w ustawie, sprawuje (-ją):

a) minister sprawiedliwości na zasadach określonych w ustawie o finansach publicznych,

b) minister sprawiedliwości, wyłącznie osobiście,

c) minister finansów, poprzez właściwą służbę nadzoru.

Odpowiedź a

art. 9 § 1 PrUSP

9. Sąd rejonowy tworzy się dla jednej lub większej liczby gmin. Utworzenie więcej niż jednego sądu rejonowego w obrębie tej samej gminy jest:

a) niedozwolone,

b) dozwolone, ale tylko w gminach, w których liczba mieszkańców przekracza 30 000,

c) dozwolone, w uzasadnionych przypadkach.

Odpowiedź c

art. 10 § 1 PrUSP

10. Sąd okręgowy tworzy się dla obszaru właściwości co najmniej:

a) 1 sądu rejonowego,

b) 2 sądów rejonowych,

c) 3 sądów rejonowych.

Odpowiedź b

art. 10 § 2 PrUSP

11. Sąd apelacyjny tworzy się dla obszaru właściwości co najmniej:

a) 2 okręgów sądowych,

b) 3 okręgów sądowych,

c) 3 okręgów sądowych lub dla obszaru właściwości co najmniej 5 sądów rejonowych.

Odpowiedź a

art. 10 § 3 PrUSP

12. „Okręg sądowy" to obszar właściwości co najmniej:

a) 1 sądu rejonowego,

b) 2 sądów rejonowych,

c) 2 sądów okręgowych.

Odpowiedź b

art. 10 § 2 PrUSP

13. „Obszar apelacji" to obszar właściwości co najmniej:

a) 3 sądów rejonowych,

b) 2 sądów apelacyjnych,

c) 2 okręgów sądowych.

Odpowiedź c

art. 10 § 3 PrUSP

14. Sądy dzielą się na:

a) oddziały,

b) wydziały,

c) departamenty.

Odpowiedź b

art. 11 § 1 PrUSP

15. Wydziałem sądu kieruje:

a) przewodniczący wydziału,

b) kierownik wydziału,

c) zawsze prezes sądu.

Odpowiedź a

art. 11 § 2 PrUSP

16. Funkcję przewodniczącego wydziału w sądzie apelacyjnym i okręgowym powierza:

a) minister sprawiedliwości, na wniosek prezesa tego sądu,

b) minister sprawiedliwości,

c) prezes tego sądu.

Odpowiedź c

art. 11 § 3 PrUSP

17. Funkcję przewodniczącego wydziału w sądzie rejonowym powierza:

a) minister sprawiedliwości, na wniosek prezesa tego sądu,

b) prezes przełożonego sądu apelacyjnego, na wniosek prezesa tego sądu,

c) prezes przełożonego sądu okręgowego, na wniosek prezesa tego sądu.

Odpowiedź c

art. 11 § 3 PrUSP

18. Przed powierzeniem funkcji przewodniczącego wydziału prezes sądu zasięga opinii:

a) Krajowej Rady Sądownictwa,

b) właściwego kolegium sądu,

c) ministra sprawiedliwości.

Odpowiedź b

art. 11 § 3 PrUSP

19. Właściwy prezes sądu może powierzyć sędziemu, a w sądzie rejonowym także asesorowi sądowemu, funkcję zastępcy przewodniczącego wydziału, jeżeli:

a) w wydziale pracuje więcej niż 4 sędziów,

b) w wydziale pracuje więcej niż 6 sędziów,

c) przemawiają za tym wielkość lub zakres zadań wydziału. W wydziale gospodarczym do spraw rejestrowych oraz w wydziale ksiąg wieczystych funkcję powierza się referendarzowi sądowemu.

Odpowiedź c

art. 11 § 5 PrUSP

20. Sąd rejonowy dzieli się na wydziały:

a) cywilny i karny, może zostać utworzony także wydział rodzinny i nieletnich,

b) cywilny, karny oraz pracy, oraz ksiąg wieczystych,

c) cywilny, karny oraz rodzinny i nieletnich.

Odpowiedź a

art. 12 § 1 i 1a PrUSP

21. Wydział cywilny sądu okręgowego rozpoznaje sprawy z zakresu prawa cywilnego, prawa rodzinnego i opiekuńczego, sprawy dotyczące leczenia osób uzależnionych od alkoholu oraz od środków odurzających i psychotropowych, sprawy należące do sądu opiekuńczego na podstawie odrębnych ustaw oraz sprawy dotyczące demoralizacji i czynów karalnych nieletnich. Wydział karny rozpatruje sprawy:

a) przeciwko młodocianym o popełnienie czynu karalnego,

b) z zakresu kontroli –pozyskiwania danych telekomunikacyjnych, pocztowych i internetowych,

c) z zakresu prawa karnego oraz spraw zgodności z prawdą oświadczeń lustracyjnych.

Odpowiedź c

art. 16 § 1 pkt 1 i 2 PrUSP

cd www.prawo.rp.pl

22. Sprawy z zakresu zgodności z prawdą oświadczeń lustracyjnych w I instancji rozpoznaje wydział:

a) karny sądu okręgowego,

b) cywilny sądu okręgowego,

c) cywilny sądu rejonowego.

Odpowiedź a art. 16 § 1 pkt 2 PrUSP

23. Sąd apelacyjny dzieli się na:

a) wydział cywilny, wydział karny oraz wydział pracy i ubezpieczeń społecznych,

b) wydział cywilny, wydział karny, wydział pracy i ubezpieczeń społecznych, wydział penitencjarny i nadzoru nad wykonywaniem orzeczeń karnych oraz wydział gospodarczy (sąd gospodarczy),

c) wydział cywilny, wydział karny, wydział pracy i ubezpieczeń społecznych oraz wydział gospodarczy (sąd gospodarczy).

Odpowiedź a art. 18 § 1 PrUSP

24. Tworzy i znosi sądy oraz ustala ich siedziby i obszary właściwości:

a) minister sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, w drodze rozporządzenia,

b) minister sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, w drodze zarządzenia,

c) prezydent na wniosek ministra sprawiedliwości, w drodze zarządzenia. a art. 20 pkt 1 PrUSP

25. Minister sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, może przekazać jednemu sądowi okręgowemu rozpoznawanie spraw z zakresu prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych z właściwości lub części obszarów właściwości innych sądów okręgowych, działających na obszarze tej samej apelacji, a jednemu sądowi rejonowemu – rozpoznawanie spraw z zakresu prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych z właściwości lub części obszarów właściwości innych sądów rejonowych, działających w tym samym okręgu sądowym. Dokonuje tego w drodze:

a) zarządzenia,

b) rozporządzenia,

c) decyzji. b art. 20 pkt 2 PrUSP

26. Minister sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, może przekazać jednemu sądowi rejonowemu rozpoznawanie wniosków o nadanie klauzuli wykonalności decyzjom wydanym przez Radę, Komisję Europejską, Europejski Bank Centralny, Urząd Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego oraz wyrokom Trybunału Sprawiedliwości UE z właściwości innych sądów rejonowych. Dokonuje tego w drodze:

a) rozporządzeń,

b) zarządzeń,

c) decyzji. a art. 20 pkt 8 PrUSP