Sąd: komornik po 65. roku życia może pracować

Warszawski Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że obowiązujące dziś przepisy nakazujące ministrowi sprawiedliwości z automatu wysłać na emeryturę każdego komornika, który ukończył 65. rok życia, są dyskryminujące.

Przymusowa emerytka

Sprawa dotyczyła B.S. Kobieta w listopadzie 2019 r. została zawiadomiona o wszczęciu z urzędu postępowania w przedmiocie odwołania ze stanowiska komornika sądowego przy jednym z sądów rejonowych. Dokument wskazywał, że postanowienie ma związek z ukończeniem przez nią 65. roku życia. Pouczył ją również, że ma możliwości wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji. Z prawa tego skorzystała i wniosła o odstąpienie od wydania decyzji, wskazując, że pełniąc obowiązki służbowe, zawsze starała się wywiązywać z nich sumiennie i rzetelnie. Komorniczka przedstawiła również zaświadczenie lekarskie potwierdzające, iż jej stan zdrowia nie budzi zastrzeżeń pod kątem dalszego wykonywania zawodu.

Czytaj także: Adam Bodnar pisze do Zbigniewa Ziobry ws. prawa komorników do pracy po 65. roku życia

Minister sprawiedliwości wydał jednak decyzję o jej odwołaniu, wskazując, że w sprawie nie ma luzu decyzyjnego.

„Przepis art. 19 ust 1 pkt 2 ustawy o komornikach sądowych stanowi, że minister sprawiedliwości z urzędu odwołuje, w drodze decyzji, komornika z zajmowanego stanowiska, jeżeli komornik ukończył 65. rok życia. Odwołanie z powyższej przyczyny jest obligatoryjne, nie ma więc możliwości odstąpienia od wydania decyzji" – uzasadniał w piśmie złożonym w sądzie administracyjnym.

B.S. nie dała za wygraną i postanowiła, że będzie walczyć o dalszą możliwość wykonywania pracy.

WSA, podobnie jak parę miesięcy wcześniej Naczelny Sąd Administracyjny w sprawie II GSK 560/20, przyznał jej rację, wskazując m.in., że polskie przepisy to przejaw dyskryminacji ze względu na wiek. Są zatem sprzeczne z prawem unijnym, w tym dyrektywą o ustanowieniu ogólnych ram równego traktowania przy zatrudnieniu i wykonywaniu zawodu.

– Odwołanie komornika sądowego z chwilą ukończenia 65. roku życia skutkuje traktowaniem komorników mniej korzystnie w porównaniu z innymi osobami wykonującymi prawniczą działalność zawodową i posiadającymi również status funkcjonariuszy publicznych lub zawodu zaufania publicznego, takimi jak notariusze, sędziowie czy prokuratorzy – podkreślił skład orzekający, któremu przewodniczyła sędzia Danuta Szydłowska.

Jawna dyskryminacja

Rzecznik Krajowej Rady Komorniczej Krzysztof Pietrzyk wskazuje, że komornicy od samego początku (kwestionowany artykuł obowiązuje od stycznia 2019 r.) podnosili, iż polskie przepisy w takiej formie mogą być postrzegane jako dyskryminujące.

Jeśli bowiem komornik wyraża wolę wykonywania swoich obowiązków po ukończeniu 65 lat życia, zaś w przebiegu jego służby komorniczej nie odnotowano istotnych uchybień, co potwierdzały kontrole przeprowadzane w kancelarii takiego komornika, które kończyły się pozytywną oceną jego pracy, to automatyczne wygaszenie jego uprawnień zawodowych musiało zasługiwać na negatywną ocenę i zostać potraktowane jako ingerencję niezgodną z zasadą proporcjonalności, a idąc dalej, należało ją z całą stanowczością ocenić jako dyskryminującą – podkreśla Pietrzyk.

Elżbieta Adamska-Śmigrodzka, przewodnicząca Rady Izby Komorniczej w Warszawie, zwraca uwagę, że komornicy z długim stażem w zawodzie są potrzebni, mają bowiem lata doświadczeń za sobą.

– Egzekucja sądowa, w szczególności charakter pełnionej służby przez komornika, mieści się w katalogu zawodów prawniczych, i nie różni się on w istotny sposób od innych zawodów zaufania publicznego. Komornicy sądowi w wieku emerytalnym dają rękojmię należytego wykonywania czynności egzekucyjnych, popartą wieloletnim doświadczeniem zawodowym, a także bardzo dobrze funkcjonującymi kancelariami – podnosi.

- Stopień informatyzacji egzekucji jest tak dalece posunięty, iż w znaczący sposób ma wpływ na metodykę pracy komornika sądowego, ułatwiając ją i usprawniając. Szereg czynności wykonywanych jest przy pomocy systemu teleinformatycznego. Dziś licytacje ruchomości przeprowadzane są za pośrednictwem specjalnie stworzonej przez Krajową Radę Komorniczą strony. W niedługim czasie także licytacje nieruchomości będą przeprowadzane w taki właśnie sposób. Stan fizyczny komornika nie wymaga wykonywania przez niego wielu czynności, nie ma więc dziś żadnego znaczenia – wskazuje rzecznik KRK.

Sygnatura akt: VI SA/Wa 1109/20

Sprawa w Trybunale

Prokurator generalny w lutym 2021 r. wniósł, by Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że ustawa o komornikach sądowych nakładająca na ministra sprawiedliwości obowiązek odwołania komornika po ukończeniu przez niego 65.roku życia stanowi przejaw bezpośredniej dyskryminacji ze względu na wiek.

(sygn. akt K 2/21)

Komornicy WSA Orzecznictwo Sądów i Trybunałów