E-Doręczenia. Od 1 stycznia nowy obowiązek dla adwokatów, radców i doradców

Grupą, która ma obowiązek korzystać z e-Doręczeń od stycznia, są zawody zaufania publicznego. Niemniej jednak, biorąc pod uwagę korzyści wynikające z tej usługi, konta zakłada wiele osób fizycznych – mówi Kinga Dobrzyń, dyrektor biura analiz i cyfryzacji procesów, departament informatyki w Poczcie Polskiej.

Aktualizacja: 02.01.2025 10:45 Publikacja: 01.01.2025 11:43

E-Doręczenia. Od 1 stycznia nowy obowiązek dla adwokatów, radców i doradców

Foto: Adobe Stock

Dla kogo od 1 stycznia e-Doręczenia staną się obowiązkowe?

Obowiązek ten został rozłożony w czasie. Od początku 2025 r. podmioty publiczne mają obowiązek założenia konta do takich doręczeń i udostępnienia tej informacji użytkownikom. Jednak jeszcze przez rok nie będą musiały wysyłać tą drogą korespondencji. Natomiast grupą, która ma obowiązek korzystać z e-Doręczeń od stycznia, są zawody zaufania publicznego, a zatem radcowie prawni, adwokaci, doradcy podatkowi itd. Od II kwartału zobowiązani do tego będą też przedsiębiorcy wpisani do CEiDG. Ważną dla powszechności systemu grupą, która nie ma obowiązku z niego korzystać, są osoby fizyczne. Niemniej jednak, biorąc pod uwagę korzyści wynikające z tej usługi, dużo osób takie konta zakłada.

Jakie korzyści dadzą nam e-Doręczenia?

Nie musimy iść do placówki, nadawać listu poleconego, odbierać zwrotnego potwierdzenia ani też iść z awizo odebrać przesyłkę w godzinach otwarcia placówki. Powoduje to, że osoby fizyczne są obecnie grupą dominującą w statystykach użytkowników e-Doręczeń. I będzie to grupa najsilniej motywująca do skutecznego rozwijania tego systemu. Chcą oni bowiem w sposób bezpieczny i łatwy mieć zapewniony odbiór i nadawanie korespondencji, z gwarancją, że wywrze to skutek prawny.

Czy system automatycznie pobiera całą korespondencję po zalogowaniu, czy trzeba odebrać każdy list oddzielnie? Pytam, bo pełnomocnicy skarżyli się na takie automatyczne pobieranie, co powodowało, że termin na odpowiedź zaczynał bieg…

Faktycznie, jeszcze do połowy zeszłego roku system przewidywał, że po zalogowaniu się pobierane są wszystkie czekające przesyłki. Jednak, żeby jak najlepiej odzwierciedlić tradycyjne doręczenia, wprowadziliśmy w nim zmianę (w sierpniu 2024 r.). Teraz można więc zarządzać terminami odbioru tak samo jak w korespondencji papierowej. Model doręczenia jest taki, że potrzebna jest zgoda na odbiór każdej przesyłki. Najpierw dostajemy powiadomienie, że taka korespondencja czeka w skrzynce, logujemy się, a następnie klikamy na tę wiadomość, którą chcemy odebrać. Te, których nie odbierzemy, a pochodzą od podmiotów publicznych, objęte są fikcją doręczenia, a nadawca jest powiadamiany, że doręczenie nie nastąpiło. Podobnie jak w przypadku awizo, również przy e-Doręczeniach mamy drugie powiadomienie, że korespondencja czeka na odbiór. Ale dla każdej przesyłki czynności te trzeba wykonać oddzielnie.

Czytaj więcej

Nadchodzi rewolucja w urzędowej korespondencji. Jak się do niej przygotować

Czym te nowe e-Doręczenia różnią się od znanych poprzednio form korespondencji elektronicznej (ePUAP, profil zaufany, portale sądowe)? Bo mam wrażenie, że jest to konfudujące dla przeciętnego obywatela.

Zgadzam się, że może to wprowadzać chaos nie tylko dla przeciętnego obywatela, ale i dla profesjonalnego pełnomocnika. Osobiście ubolewam nad tym, że jest tyle form doręczeń – bo ideą było, aby to zunifikować. To, co wyróżnia e-Doręczenia na tle innych form, to dostarczanie dowodów nadania uznawanych nie tylko w Polsce, ale w całej UE. Jest to bowiem rozwiązanie, które odpowiada wymogom rozporządzenia eIDAS oraz dyrektywy NIS2.

Czyli można tą drogą wysłać korespondencję do podmiotów unijnych?

Na razie jeszcze nie, ale gdy system zostanie rozszerzony o doręczenia transgraniczne, taka możliwość będzie. Można wysyłać za to korespondencję do podmiotów polskich. Obejmuje to także ambasady, które fizycznie nie znajdują się przecież na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Czytaj więcej

Do tych urzędów list polecony wyślemy wkrótce za darmo przez Internet

Czy nadawanie pism drogą e-Doręczeń wiąże się z jakimiś opłatami?

Korespondencja nadawana tą drogą przez obywateli do podmiotów publicznych jest bezpłatna. Za to te podmioty uiszczają opłatę, ale cena jest dużo niższa niż tradycyjnych listów poleconych za potwierdzeniem odbioru. Różnica wynosi ponad 6 zł. Natomiast korespondencja między podmiotami profesjonalnymi, ale nie publicznymi, jest jeszcze tańsza, bo kosztuje 2,20 zł, w porównaniu z opłatą 11,80 zł za tradycyjny list polecony. Wydaje się więc, że będzie to spore odciążenie budżetów czy to profesjonalnych pełnomocników, czy też przedsiębiorców.

W mediach pojawia się niekiedy określenie, że będzie to „odpłatny mail”…

Nie zgadzam się z tym, bo po pierwsze, e-maile nie do końca są za darmo. A po drugie – to będzie przesyłka zapewniająca poufność i integralność korespondencji. Chronimy użytkowników przed złośliwym oprogramowaniem oraz niechcianą korespondencją reklamową (spamem). Jak mówiłam, zabezpieczenia spełniają unijne wymogi cyberbezpieczeństwa, więc jest to poziom, którego nie zapewniają dostawcy poczty elektronicznej, nawet tej dedykowanej dla korporacji. Płacimy tylko za swoje wysyłki, a nie np. za brak komercyjnej korespondencji reklamowej. Ponadto Poczta Polska jako dostawca usługi jest bardzo mocno nadzorowana czy to na podstawie ustawy o doręczeniach elektronicznych, czy o usługach zaufania, a także przez wspomniane przepisy unijne. Dostawcy poczty elektronicznej nie mają tak restrykcyjnych wymogów i kontroli. Ale zapewnienie takiego bezpieczeństwa kosztuje, co jest uwzględnione w cenie przesyłki elektronicznej.

O jakiej prognozowanej skali e-Doręczeń w 2025 r. mówimy? Czy to faktycznie będzie zauważalne odciążenie dla samej poczty oraz dla sekretariatów urzędów publicznych?

Nasze prognozy opierają się na szacunkach Ministerstwa Cyfryzacji. Dziś tradycyjnych listów poleconych dostarczamy ok. 200 mln rocznie. Docelowo wszystkie one mają być zamienione na cyfrowe, ale na pewno nie nastąpi to w ciągu jednego roku. Musiałyby bowiem przystąpić do niego wszystkie podmioty publiczne, a wiemy, że poziom ich przygotowania jest różny. Są takie, które już całkowicie przestawiły się na korespondencję cyfrową, jak i takie, które dopiero zaczynają ten proces albo nawet nie przeprowadziły jeszcze analizy zmian. I to niezależnie od rozmiaru tych podmiotów. Stąd też wspomniany na wstępie roczny okres przejściowy. Szacujemy więc, że w najbliższym roku będzie to kilkanaście milionów przesyłek elektronicznych oraz hybrydowych.

Czytaj więcej

Sądy mogą nie uznawać e-podpisów. Ważne orzeczenie TSUE

Na czym polegają te ostatnie i czemu służą?

Nawet jeśli dany urząd przejdzie wewnętrznie na stuprocentową digitalizację dokumentów, może wysyłać przesyłki do odbiorców, którzy nie mają jeszcze adresów do e-Doręczeń. Przesyła więc wtedy do Poczty Polskiej plik elektroniczny, my to drukujemy i kopertujemy. Odbywa się to w sposób automatyczny, pracownik poczty nie ma więc dostępu do treści korespondencji. Następnie doręczamy wersję papierową jak tradycyjny list polecony. Dzięki temu osoby fizyczne, które nie mają przecież obowiązku korzystania z e-Doręczeń – dlatego że nie chcą lub nie umieją tego zrobić – nie będą wykluczane, a podmioty publiczne będą mogły przeprowadzić pełną cyfryzację.

Czytaj więcej

Joanna Pietrzak: Czy Poczta Polska jest gotowa na publiczną usługę hybrydową?

Dla kogo od 1 stycznia e-Doręczenia staną się obowiązkowe?

Obowiązek ten został rozłożony w czasie. Od początku 2025 r. podmioty publiczne mają obowiązek założenia konta do takich doręczeń i udostępnienia tej informacji użytkownikom. Jednak jeszcze przez rok nie będą musiały wysyłać tą drogą korespondencji. Natomiast grupą, która ma obowiązek korzystać z e-Doręczeń od stycznia, są zawody zaufania publicznego, a zatem radcowie prawni, adwokaci, doradcy podatkowi itd. Od II kwartału zobowiązani do tego będą też przedsiębiorcy wpisani do CEiDG. Ważną dla powszechności systemu grupą, która nie ma obowiązku z niego korzystać, są osoby fizyczne. Niemniej jednak, biorąc pod uwagę korzyści wynikające z tej usługi, dużo osób takie konta zakłada.

Pozostało jeszcze 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo w Polsce
Co dalej z pieniędzmi dla PiS? Minister finansów w prawnym potrzasku
Materiał Promocyjny
Jak przez ćwierć wieku zmieniał się rynek leasingu
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 zaczną się później niż ostatnio. Terminy dla wszystkich województw
Praca, Emerytury i renty
Sam wniosek o rentę wdowią nie wystarczy. Bez tego jej nie otrzymasz
Praca, Emerytury i renty
Nowe terminy wypłat 800 plus w styczniu 2025. Zmiany w harmonogramie
Materiał Promocyjny
5G – przepis na rozwój twojej firmy i miejscowości
Praca, Emerytury i renty
Dodatkowe wolne dla rodziców wcześniaków. Sejm zdecydował
Materiał Promocyjny
Nowości dla przedsiębiorców w aplikacji PeoPay