Rabin Stambler: Polska to wielka pozytywna niespodzianka. Lubię mówić po polsku

Dla gości podcastu polski nie jest językiem ojczystym. Rozmawiamy o krajach, regionach, z których pochodzą, o świecie, Polsce. O bieżących wydarzeniach i historii.

W pierwszym odcinku podcastu „Globalny Chrząszcz” Jerzy Haszczyński rozmawia z rabinem Szalomem Dow Berem Stamblerem z ruchu Chabad Lubawicz.

„Globalny Chrząszcz”: Główne wątki rozmowy z rabinem Stamblerem

Rozmowa ma dwa główne wątki.

Pierwszy dotyczy historii i teraźniejszości polskich Żydów, stosunków żydowsko-polskich, tradycji i współczesnych wyzwań. Jak wygląda życie Żydów w Polsce? Czym jest ruch Chabad Lubawicz? I dlaczego Polska była przez wieki nazywana „Polin” – miejscem, gdzie Żydzi powinni mieszkać?

Drugi - to wydarzenia na Bliskim Wschodzie - od ataku terrorystycznego Hamasu na Izrael z 7 października 2023 roku po niedawny upadek syryjskiego dyktatora Baszara Asada.

Czytaj więcej

Media

„Globalny Chrząszcz”, nowość w ofercie podcastowej „Rzeczpospolitej”

W poniedziałek 23 grudnia o 15.00 premiera nowego podcastu „Rzeczpospolitej” „Globalny Chrząszcz”, autorskiej audycji Jerzego Haszczyńskiego. To wyczekiwana przez wielu czytelników i słuchaczy nowa pozycja w bogatej już ofercie podcastowej dziennika.

Kim jest rabin Szalom Dov Ber Stambler?

Rabin Szalom Dow Ber Stambler (Shalom Dov Ben Stambler) urodził się w małej miejscowości Kefar Chabad, w środku Izraela w 1982 roku, w rodzinie zaangażowanej w ruch Chabad Lubawicz. Od dwóch dekad mieszka w Polsce. Przewodniczy organizacji Chabad Lubawicz Polska i jest rabinem synagogi chasydów tego ruchu w Warszawie. Przyjeżdżając do naszego kraju nie znał polskiego.

Polska jako „Polin” – dom dla Żydów

Rabin Szalom Dow Ber Stambler przypomina, że dla wielu Żydów Polska przez wieki była drugim najważniejszym miejscem po Izraelu, a pierwszym „na czas wygnania”. – Znana jest historia, że kiedy pierwsi Żydzi dotarli do Polski, usłyszeli, że to miejsce nazywa się „Polin”, co po hebrajsku oznacza ‚tu należy mieszkać’” – mówi rabin.

Ruch Chabad Lubawicz – misja i tradycja

Chabad Lubawicz to jedna z najbardziej rozpoznawalnych organizacji żydowskich na świecie. Jak podkreśla rabin Stambler, jej misją jest krzewienie wiedzy i wspieranie duchowego rozwoju Żydów. – Gdziekolwiek jest Coca-Cola, tam znajdziesz Chabad – stwierdza z uśmiechem. Ruch działa na całym świecie, otwierając centra edukacyjne i religijne nawet w najdalszych zakątkach globu.

Czytaj więcej

Polityka

Nie tylko Grzegorz Braun. Znani politycy w raporcie USA na temat zagrożeń dla wolności religii

Mateusz Morawiecki, Przemysław Czarnek i Piotr Gliński zostali w kontekście antysemickim wskazani w najnowszym raporcie Departamentu Stanu USA. Niepokoić mogą też wymienione w opracowaniu ataki na świątynie katolickie i na księży.

Chanuka i incydent z udziałem Grzegorza Brauna w polskim Sejmie

Rozmowa dotyczy również święta Chanuka i wstrząsającego incydentu z posłem Grzegorzem Braunem, który rok temu zgasił gaśnicą świece chanukowe w Sejmie. – Reakcja Polaków była mądra i jednoznaczna. Marszałek Sejmu i wielu Polaków wyraziło swoją solidarność – podkreśla rabin. I w tym roku, pod koniec grudnia, Chabad Lubawicz organizuje w Sejmie uroczystość zapalenia świec chanukowych.

Życie Żydów we współczesnej Polsce

Na pytanie o życie Żydów w Polsce, rabin Stambler odpowiada z optymizmem: – Polska to jedna wielka pozytywna niespodzianka. Lubię tu mieszkać, mówić po polsku i odkrywać związki między językiem polskim a hebrajskim.

Izrael, Bliski Wschód i wyzwania współczesności

W rozmowie padają pytania o wojny w Strefie Gazy i Libanie, o granice prawa do samoobrony Izraela. - Izrael musi wziąć swój los w swoje ręce. Nie możemy polegać na nikim innym - mówi o sytuacji na Bliskim Wschodzie rabin Stambler.

Czytaj więcej

Polityka

Izrael jest przekonany, że na Donaldzie Trumpie się nie zawiedzie

Wygląda na to, że wybór nowego prezydenta USA może realia zmienić na Bliskim Wschodzie z korzyścią dla państwa żydowskiego.

Rozmówca Jerzego Haszczyńskiego podkreśla, że największym wrogiem Izraela jest Iran, „który geograficznie znajduje się daleko, ale z jakiegoś dziwnego powodu cały czas myśli o zniszczeniu nas". - Nie wiem, czy to wynika z tego, że utożsamia nas jako sojuszników Stanów Zjednoczonych, czy po prostu jego marzeniem to być jedynym królem na całym Bliskim Wschodzie - dodaje.

Pytany o ostatnie wydarzenia w Syrii rabin podkreśla, że skrajne i terrorystyczne organizacje, które obaliły dyktatora, chcą być „mile widziane w świecie” i zapewniają, że „wszystko będzie dobrze”, ale „nie można słuchać tylko tych słów”. - Jedno jest pewne, dla Syryjczyków każdy będzie lepszy niż Asad i jego tata – podkreśla rabin Stambler.