Sondaż: Polacy chcą nieograniczonych ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej

- Nie będzie pojednania do końca bez zgody na ekshumację naszych rodaków. Pojednanie musi być oparte na prawdzie, inaczej nie jest żadnym pojednaniem. Na Wołyniu, w Galicji Wschodniej mieliśmy do czynienia w latach 1943-1944 z ludobójstwem okrutnym, bestialskim, tak bardzo, ze trudno to opisywać - mówił w rozmowie z Programem III Polskiego Radia premier Mateusz Morawiecki, pytany o 80. rocznicę krwawej niedzieli, kulminacyjnego momentu rzezi wołyńskiej, którą obchodziliśmy 11 lipca.

11 lipca 2023 roku: 80. rocznica krwawej niedzieli na Wołyniu

Rzeź wołyńska to ludobójstwo, którego na mieszkańcach polskich Kresów dopuściły się oddziały ukraińskich nacjonalistów (UPA), często przy udziale miejscowej ludności ukraińskiej. W atakach na Polaków na terenie przedwojennego województwa wołyńskiego miało zginąć 50-60 tys. Polaków. W wyniku działań odwetowych podjętych przez Polaków miało zginąć ok. 2-3 tysięcy Ukraińców.

Czytaj więcej

Plus Minus

Rocznica rzezi wołyńskiej, Co dzieli Polaków i Ukraińców?

Obchodzimy właśnie rocznicę rzezi wołyńskiej. Protokół rozbieżności, które zatruwają relacje polsko-ukraińskie, ciągle jest długi. I nie chodzi tylko o ocenę wydarzeń sprzed 80 lat.

Punkt kulminacyjny rzezi wołyńskiej stanowiła tzw. krwawa niedziela, 11 lipca 1943 roku, gdy oddziały UPA zaatakowały niemal 100 polskich miejscowości.

Uchwałą z dnia 22 lipca 2016 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił 11 lipca Narodowym Dniem Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej. W tym roku obchodzimy 80. rocznicę tych tragicznych wydarzeń.

Czytaj więcej

Polityka

Mateusz Morawiecki o rzezi wołyńskiej: Mamy obowiązek znaleźć wszystkie ofiary

Nie spocznę dopóki ostatnia ofiara zbrodni wołyńskiej nie zostanie odszukana. To nasze obowiązki, nasza spuścizna, jesteśmy to winni wszystkim, którzy wtedy żyli i przeżyli, lub nie przeżyli tej hekatomby - mówił przebywający na Ukrainie, na terenach, na których dochodziło do rzezi wołyńskiej, premier Mateusz Morawiecki. Premier poinformował też, że w rejonie buczackim od kilku tygodni trwają poszukiwania ofiar rzezi wołyńskiej.

Polsko-ukraiński spór o ekshumacje

Morawiecki, w czasie wizyty na Ukrainie na kilka dni przed rocznicą krwawej niedzieli, zadeklarował, że "nie spocznie dopóki ostatnia ofiara zbrodni wołyńskiej nie zostanie odszukana", zapowiadając, że strona polska będzie domagać się zgody Ukraińców na ekshumacje ofiar rzezi, których wiele leży w nieoznaczonych, zbiorowych mogiłach.

Premier poinformował też, że "od kilku tygodni, na podstawie ustaleń ze stroną ukraińską, trwają prace poszukiwawcze szczątków ofiar zbrodni w miejscowości Puźniki w powiecie Buczackim, gdzie w nocy z 12 na 13 lutego 1945 banda UPA dowodzona przez Petro Chamczuka zamordowała około 100 Polaków - głównie kobiet i dzieci".

Kwestia ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej jest od lat przedmiotem sporu między Polską a Ukrainą. W ostatnim czasie Anton Drobowycz, szef ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej, w  wywiadzie dla portalu glavcom.ua oświadczył, że strona ukraińska nie zgodzi się na żadne nowe ekshumacje dopóki nie zostaną odrestaurowane pomnik i mogiła w Monasterzu, koło wsi Werchrata, poświęcone żołnierzom UPA, którzy zginęli 2–3 marca 1945 roku w walce z oddziałami NKWD.

Czytaj więcej

Polityka

Spór o pomnik UPA. Ukraiński IPN oskarża Polskę o zaniechanie

Ukraiński IPN oskarża polskie władze, że nie odtworzyły zniszczonego upamiętnienia żołnierzy UPA na Podkarpaciu.

Ukraińcy nigdy nie uznali rzezi wołyńskiej, której dopuścili się ukraińscy nacjonaliści, za ludobójstwo.

Sondaż: 75 proc. osób powyżej 50. roku życia chce nieograniczonej ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej

Uczestników sondażu SW Research dla rp.pl spytaliśmy czy, ich zdaniem, władze Ukrainy powinny zgodzić się na nieograniczone ekshumacje ofiar rzezi wołyńskiej.

Na tak zadane pytanie "tak" odpowiedziało 64,7 proc. respondentów.

Odpowiedzi "nie" udzieliło 9,3 proc. ankietowanych.

26 proc. badanych nie ma zdania w tej sprawie.

- Częściej za zgodą na nieograniczone ekshumacje ofiar rzezi wołyńskiej opowiadają się mężczyźni (74%) i osoby po 50 roku życia (75%). Blisko 8 na 10 osób o dochodach powyżej 5000 zł uważa, że władze Ukrainy powinny zezwolić na nieograniczone ekshumacje ofiar rzezi wołyńskiej (76%). Tego samego zdania jest nieco ponad 7 na 10 mieszkańców miast liczących 200-499 tys. mieszkańców (72%) i miast o liczbie 20-99 tys. mieszkańców (71%) - komentuje wyniki badania Małgorzata Bodzon, senior project manager w SW Research.