Rada Gminy Lelkowo w woj. warmińsko-mazurskim podjęła 4 lutego 2020 r. dwie uchwały. Dotyczyły zamiaru likwidacji szkoły podstawowej w Zagajach oraz punktu przedszkolnego przy tej szkole. Za to miałaby powstać szkoła filialna z klasami I–III z oddziałem lub punktem przedszkolnym, podporządkowana szkole podstawowej w Lelkowie, prowadzącej klasy I–VIII.
Przekształcenie małych szkół w filialne ma je ratować przed likwidacją z powodów demograficznych i finansowych. W małych miejscowościach czy wsiach nie da się utrzymać, przy rosnących kosztach, szkół z niewieloma uczniami. Coraz więcej samorządów zamierza więc je likwidować bądź przekształcać w szkoły filialne.
Czytaj także: Inicjatywa Dom to nie filia szkoły: jedynka z pracy domowej sprzeczna z przepisami
Rozstrzygnięciem nadzorczym wojewoda warmińsko-mazurski stwierdził nieważność uchwały RG Lelkowo w punkcie dotyczącym utworzenia przy szkole filialnej w Zagajach oddziału i punktu przedszkolnego. Wsparł się przepisem (art. 95 ust. 3) ustawy – Prawo oświatowe mówiącym, że w szkole podstawowej filialnej nie może działać ani oddział, ani punkt przedszkolny.
W skardze na rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie gmina Lelkowo zwróciła uwagę, że w prawie oświatowym nie ma przepisu, który wykluczałby posiadanie przez szkołę filialną oddziałów i punktów przedszkolnych. Wójt gminy wyjaśnił, że przygotowując uchwałę, wzorowano się na rozwiązaniach z innych gmin, w których organy nadzoru nie kwestionowały oddziałów i punktów przedszkolnych. Podstawowe szkoły filialne z punktami czy oddziałami przedszkolnymi są też w województwie warmińsko-mazurskim. Gdyby uznać argumentację wojewody, należałoby je wszystkie zakwestionować.