Wybory na urząd Prezydenta RP - przedwyborcze debaty telewizyjne

W kampanii wyborczej demokratyczne prawo stworzyło równe możliwości dostępu do anteny wszystkim kandydatom - podkreśla Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji.

Aktualizacja: 24.04.2015 14:02 Publikacja: 24.04.2015 13:40

Prezydent Bronisław Komorowski

Prezydent Bronisław Komorowski

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

Do 2011 roku organizacja i przebieg telewizyjnych debat przedwyborczych nie były prawnie uregulowane. Nadawcy komercyjni oraz Telewizja Polska organizowali debaty z własnej inicjatywy, każdorazowo ustalając samodzielnie zasady ich przeprowadzania.

Uchwalony przez Sejm 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy wprowadził obowiązek organizowania przez Telewizję Polską debat telewizyjnych podczas wyborów:

1) Prezydenta Rzeczypospolitej – pomiędzy kandydatami na ten urząd;

2) do Sejmu – pomiędzy przedstawicielami komitetów wyborczych, które w wyborach do Sejmu zarejestrowały swoje listy kandydatów we wszystkich okręgach wyborczych;

3) do Parlamentu Europejskiego - pomiędzy przedstawicielami komitetów wyborczych, które w wyborach do PE zarejestrowały swoje listy kandydatów we wszystkich okręgach wyborczych (art. 120 § 1 Kodeksu wyborczego).

Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji zaznaczyła, że w 2011 roku nie uczestniczyła w parlamentarnych pracach legislacyjnych nad projektem ustawy Kodeks wyborczy pomimo, iż znajdowały się tam zobowiązania dla niej do wydania rozporządzeń wykonawczych. Po interwencji u Marszałka Sejmu, została zaproszona do udziału w postępowaniu ustawodawczym, ale na ostatnim etapie, praktycznie bez możliwości wpływu na kształt prawa poprzez wyrażane opinie.

Jednak jako organ upoważniony i ustawowo zobowiązany, KRRiT określiła zasady oraz tryb przeprowadzania telewizyjnych debat przedwyborczych w rozporządzeniu z 6 lipca 2011 roku, jednocześnie wprowadzając oczywistą w prawie zasadę równego traktowania wszystkich jej uczestników.

Do podstawowych zasad przeprowadzania debat telewizyjnych należą następujące regulacje:

- w czasie rzeczywistym musi odbyć się co najmniej jedna 45 - minutowa debata, wyraźnie wyodrębniona w programie, która powinna rozpoczynać się pomiędzy godziną 18.00 a 22.15 w Programie 1 TVP w okresie ostatnich dwóch tygodni poprzedzających dzień wyborów;

- w przypadku dużej liczby kandydatów (bądź przedstawicieli komitetów wyborczych w wyborach do Sejmu i do PE), Telewizja Polska powinna przeprowadzić odpowiednią liczbę debat, które powinny mieć taką samą formułę programową. Telewizja Polska powinna zapewnić wszystkim uczestnikom równe warunki udziału w debacie poprzez: umożliwienie wzięcia udziału w takiej samej liczbie debat; zapewnienie równego czasu na wypowiedzi; zapewnienie tej samej godziny rozpoczęcia emisji debat z tolerancją ±15 minut;

- uczestnicy powinni być poinformowani co najmniej na 48 godzin przed emisją debaty o terminie i tematach; uzgadniają oni między sobą dobór uczestników do poszczególnych debat, a w przypadku gdy co najmniej 96 godzin przed emisją pierwszej debaty nie uzgodnią tego, Telewizja Polska przeprowadza losowanie w obecności pełnomocników komitetów wyborczych;

- debatę przeprowadza się bez udziału publiczności w studiu;

- Telewizja Polska zobowiązana jest do informowania w zapowiedziach programowych o dniu i godzinie emisji debat.

Po raz pierwszy nowe regulacje prawne zostały zastosowane podczas kampanii wyborczej do Parlamentu Europejskiego, kiedy to 14 i 21 maja 2014 roku Telewizja Polska zorganizowała dwie debaty z udziałem przedstawicieli dziewięciu komitetów wyborczych, które zarejestrowały swoje listy we wszystkich okręgach wyborczych. Monitoring przeprowadzony wówczas przez KRRiT wykazał, iż nadawca w obydwu debatach zrealizował wymagania prawne zachowując równowagę w prezentowaniu wypowiedzi przedstawicieli wszystkich ogólnopolskich komitetów wyborczych.

W ostatnich dniach kodeksowe regulacje z 2011 roku wywołały dyskusję komentatorów życia politycznego. Redaktor Jacek Żakowski pisząc swój felieton wyraził wątpliwości, czy w tej formule debata spełni swoje funkcje oraz właściwie przedstawi wyborcom kandydatów i ich programy. Dyrektor Andrzej Godlewski polemizując zapewnił, iż transparentne zasady debat, które przygotowuje TVP nie zaszkodzą polskiej demokracji, a telewizja publiczna jest właściwym miejscem tej dyskusji.

W kampanii wyborczej demokratyczne prawo stworzyło równe możliwości dostępu do anteny wszystkim kandydatom. Wykorzystanie bądź rezygnacja z tej możliwości dotarcia do wyborców jest prawem każdego kandydata. Telewizja Polska, przygotowując debatę, musi godzić formalne wymogi prawne z zasadami dobrego dziennikarstwa oraz społecznymi aspektami swojej misji.

Do 2011 roku organizacja i przebieg telewizyjnych debat przedwyborczych nie były prawnie uregulowane. Nadawcy komercyjni oraz Telewizja Polska organizowali debaty z własnej inicjatywy, każdorazowo ustalając samodzielnie zasady ich przeprowadzania.

Uchwalony przez Sejm 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy wprowadził obowiązek organizowania przez Telewizję Polską debat telewizyjnych podczas wyborów:

Pozostało jeszcze 92% artykułu
Sądy i trybunały
Reforma w sprawie statusu tzw. neosędziów gotowa. Wiemy, jak rząd chce naprawić sądy
Materiał Promocyjny
Przed wyjazdem na upragniony wypoczynek
Nieruchomości
Nowy obowiązek działkowców. Nadchodzą zmiany na ROD
Praca, Emerytury i renty
Nowe terminy wypłat emerytur w lutym 2025. Zmiany w harmonogramie
Służby mundurowe
Ile wyniosą podwyżki w służbach mundurowych w 2025 r. i jak będą rozdzielane?
Praca, Emerytury i renty
Zmiany w terminach wypłat 800 plus w lutym 2025. Można też składać nowe wnioski