Sędzia Krzysztof Wiak: Czeka nas wzmożona praca przy kontroli legalności uchwał PKW

Odpowiedzią sądów na zapowiedzi o charakterze politycznym jest skrupulatne trzymanie się prawa i najsprawniejsze orzekanie dystansujące się od emocji - mówi „Rzeczpospolitej” prof. Krzysztof Wiak, nowy prezes Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego.

Publikacja: 28.02.2025 05:03

Sędzia Krzysztof Wiak i prezydent Andrzej Duda podczas uroczystości wręczenia aktu powołania na stan

Sędzia Krzysztof Wiak i prezydent Andrzej Duda podczas uroczystości wręczenia aktu powołania na stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych

Foto: Marek Borawski/KPRP

Izba Kontroli Nadzwyczajnej jest teraz pod „obstrzałem” politycznym strony rządowej, która chce jej odebrać kompetencje do orzekania w sprawach zbliżających się wyborów. Ustawa to przewidująca jest już na biurku prezydenta Andrzeja Dudy i czeka na jego decyzję. A wybory za dwa i pół miesiąca. Co pan prezes na takie wyzwanie?

Sprawy wyborcze póki co należą do właściwości Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN. Obowiązek rozpoznawania odwołań od uchwał PKW, protestów wyborczych i wreszcie stwierdzania ważności wyborów ciąży na sędziach tej izby. W kontekście ewentualnych zmian legislacyjnych należy pamiętać, jak pan zauważył, że pierwsza tura wyborów prezydenckich odbędzie się za 2 i pół miesiąca. Realizuje się już kalendarz wyborczy, a wszelka ingerencja w proces wyborczy na tym etapie byłaby wysoce wątpliwa w perspektywie standardów konstytucyjnych. Mogę zadeklarować, że izba jest dobrze przygotowana na majowe wybory, a sędziowie i pracownicy sekretariatów mają doświadczenie z poprzednich lat, które w tych sprawach jest bezcenne. Duża w tym zasługa pani prezes Joanny Lemańskiej, która kierowała pracami Izby przez 6 lat.

Czytaj więcej

Małgorzata Manowska: O wyborach będzie orzekać Izba Kontroli, innej opcji nie ma

Powiedzmy, że prezydent nie podpisze tej ustawy, co ta Izba i pan prezes mogą zrobić, aby obronić jej status, jej sędziów?

W obecnym stanie prawnym IKNiSP jest jedynym podmiotem, który może stwierdzić ważność wyborów prezydenta RP, a sprawowanie wymiaru sprawiedliwości jest nie tylko przywilejem, ale i obowiązkiem każdego sędziego. Adekwatną odpowiedzią sądów na różne zapowiedzi o charakterze politycznym jest skrupulatne trzymanie się litery prawa i możliwie najsprawniejsze orzekanie dystansujące się od emocji. Dlatego zamierzam kierować izbą konsekwentnie stosując właściwe przepisy, tylko to bowiem może zapewnić Sądowi Najwyższemu powagę i pewną dozę stabilizacji, a także pewność co do wyniku wyborów. W moim najgłębszym przekonaniu izbę „broni” jej dotychczasowe orzecznictwo. 

Czytaj więcej

Jest nowy prezes Izby Kontroli Nadzwyczajnej Sądu Najwyższego

Jak pana karnistyczna specjalizacja może być pomocna w tych trudnych dla SN czasach? Krótko mówiąc, jakie są pana zamierzenia jako prezesa tej szczególnej Izby?

Do właściwości izby należy rozpoznawanie skarg nadzwyczajnych, w tym związanych z zarzucanymi naruszeniami przepisów karnych, i od początku jej istnienia zgodnie ze swoją specjalizacją orzekam w takich sprawach. Myślę też, że szczególne przywiązanie karnisty do wymogów legalizmu będzie dla mnie pomocne przy stosowaniu prawa. W najbliższym czasie czeka nas wzmożona praca przy kontroli legalności uchwał PKW, a następnie rozpoznawanie protestów wyborczych. To będą niewątpliwe priorytety, jednak chcę, by również pozostałe sprawy były załatwiane we właściwym porządku. Mam doświadczenie w kierowaniu pracami większych jednostek, byłem dziekanem Wydziału Prawa KUL, a ostatnio kierowałem Wydziałem II IKNiSP. Bardzo liczę na wsparcie i pomoc koleżanek i kolegów sędziów, asystentów oraz pracowników obsługi i sekretariatów. Przez ostanie lata mogłem obserwować ich pełne zaangażowanie, które było szczególnie widoczne w trakcie rozpoznawania protestów wyborczych. 

Ochrona zdrowia
Aborcja w dziewiątym miesiącu ciąży. Izabela Leszczyna komentuje dla "Rz"
Ubezpieczenia i odszkodowania
Ten ubezpieczyciel dostał zakaz sprzedaży polis OC. Co to oznacza dla klientów?
Praca, Emerytury i renty
Zmiany w płacy minimalnej. Wiemy, co wejdzie w skład wynagrodzenia pracowników
Matura i egzamin ósmoklasisty
Szef CKE: W tym roku egzamin ósmoklasisty i matura będą łatwiejsze
Sądy i trybunały
Sąd: prokuratura ma przeprowadzić śledztwo ws. Małgorzaty Manowskiej