Badanie NBP: imigranci z Ukrainy bardzo aktywni na polskim rynku pracy

Raporty opublikowane w poniedziałek przez Narodowy Bank Polski powstały na podstawie badań ankietowych przeprowadzonych głównie w drugim kwartale br. – na ogólnopolskiej próbie 3760 imigrantów z Ukrainy i 775 imigrantów z Białorusi w sześciu województwach.

Skuteczna integracja Ukraińców poprzez rynek pracy. „Przekaz, który powinien nieść się w świat”

Wnioski? Dane potwierdzają już poprzednie spostrzeżenia, że integracja Ukraińców w Polsce bardzo silnie zachodzi poprzez rynek pracy. Wciąż widać różnice w sytuacji imigrantów „przedwojennych” (sprzed lutego 2022 r.) oraz uchodźców – u tych drugich jest gorsza - niemniej w obu grupach wskaźniki zatrudnienia są wysokie. Wśród imigrantów przedwojennych wyniósł on 93 proc., wśród uchodźców 68 proc. Co ważne, to dane zbliżone do odczytów z poprzedniego badania, z 2023 r.

Czytaj więcej:

Raporty ekonomiczne

Polskie firmy oswajają się z zagranicznymi pracownikami. Chcą ich więcej

Podobnie jak kiedyś praca tymczasowa, tak teraz cudzoziemcy, na czele z Ukraińcami, stają się stałym elementem polityki kadrowej rosnącej grupy pracodawców. Większość z nich planuje w 2025 r. zatrudnić więcej obcokrajowców.

Pro

W zdecydowanej większości zatrudnienie to praca najemna na stałe – szacunki wskazują, że ma ją 81 proc. pracujących imigrantów przedwojennych i 65 proc. uchodźców. Jednocześnie w tej drugiej grupie dużo wyższy jest odsetek osób deklarujących wyłącznie pracę dorywczą lub sezonową (ponad 16 proc. względem około 6,6 proc. imigrantów sprzed wojny).

„Imigranci z Ukrainy są bardzo aktywni na polskim rynku pracy” – czytamy w konkluzjach raportu. Zwrócono wręcz uwagę, że odsetek osób pracujących lub poszukujących pracy jest wyższy wśród imigrantów (78 proc.) niż wśród Polaków (56 proc.). Ba, nawet gdyby przeważyć tę drugą liczbę, niwelując różnice w strukturze wiekowej i płciowej Polaków i imigrantów z Ukrainy, to „polski” wskaźnik aktywności zawodowej wynosiłby „tylko” 67 proc.

- To jest dla mnie przekaz, który powinien nieść się w świat i obalać krzywdzące mity wobec wielu ciężko pracujących w Polsce migrantów, którzy nie przyjechali tutaj, żeby żyć z "socjalu" - komentuje dla "Rzeczpospolitej" i "Parkietu" Andrzej Kubisiak, zastępca dyrektora Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Zresztą także opublikowane kilka dni temu badanie OECD wykazało, że Polska ma najwyższy spośród krajów tej organizacji wskaźnik zatrudnienia uchodźców z Ukrainy.

Bezrobocie wciąż problemem. Spora różnica w przeciętnych płacach

Na co natomiast zwrócono uwagę w badaniu NBP, to wyższa stopa bezrobocia wśród uchodźców niż ogółem w polskiej gospodarce. 19 proc. badanych z tej grupy nie ma pracy, ale jej szuka. Jako, że duża część uchodźców to kobiety z dziećmi (kobiety stanowią ponad trzy czwarte całej grupy uchodźców), eksperci z NBP wskazują, że pomóc obniżyć tę liczbę mogłoby szersze wykorzystanie pracy na część etatu. Polska jest tu jednak na szarym końcu unijnych statystyk.

Czytaj więcej

Rynek pracy

MFW: zaskakująco szybka integracja Ukraińców na rynku pracy w Europie

Proces integracji ukraińskich uchodźców na rynkach pracy nastąpił znacznie szybciej niż prognozowano — ocenił Międzynarodowy Fundusz Walutowy w informacji towarzyszącej opublikowanej we wtorek, 23 października prognozie gospodarczej dla świata.

Cały czas też pracownik ukraiński w Polsce różni się profilem od polskiego. Imigranci zwykle wykonują proste prace, ewentualnie wymagające konkretnych kwalifikacji (np. kierowca, budowlaniec), raczej uzupełniając braki na polskim rynku pracy niż konkurując o zatrudnienie z Polakiem. Z tego też wynika spora różnica w przeciętnych płacach. Mediana wynagrodzeń imigrantów (czyli kwota, powyżej i poniżej której zarabia równo po połowie osób) wyniosła według badania 4 tys. zł netto. Wśród Polaków było to o ponad jedną szóstą więcej.

W badaniu NBP zwrócono też uwagę na różnicę między stanowiskami pracy uchodźców i imigrantów przedwojennych. Wprawdzie ci pierwsi są relatywnie dobrze wykształceni, ale okoliczności, w których znaleźli się w Polsce, sprawia, że częściej wykonują prace poniżej swoich kwalifikacji. Imigranci przedwojenni mieli przeciętnie niższe kwalifikacje, ale byli po prostu poszukiwani, mieli lepszą orientację w naszym rynku pracy.

Czytaj więcej

Rolnictwo

Rolnicy zablokowali Medykę za podatek warty 14 mln zł. „Strajk za moskiewskie pieniądze”

Umorzenie czwartej raty podatku rolnego jest postulatem rolników, którzy w sobotę rano blokują przejście w Medyce. – Czy Polska panuje nad swoimi granicami? Polski biznes na tym nie zyskuje, rolnicy też nie. "Tylko Rosja" - oburzają się Ukraińcy.

NBP: Ukraińcy nie potrzebują „socjalu”, chcą ułatwień dla dłuższego pobytu

Z raportu NBP po raz kolejny wynika duża niepewność uchodźców z Ukrainy co do swojej przyszłości. Mniej więcej co piąta osoba deklaruje, że chce zostać w Polsce na stałe, tyle samo twierdzi, że jeszcze przynajmniej rok. Mało kto (łącznie 4 proc.) planuje powrót na Ukrainę albo wyjazd do innego państwa. Natomiast ponad połowa badanych odpowiada po prostu „nie wiem", ”trudno powiedzieć”. Wśród migrantów sprzed wojny statystyki są oczywiście inne: blisko połowa chce zostać u nas na stałe, niemniej i tak pozostaje pokaźna grupa (około 40 proc.), która nie ma sprecyzowanych planów co do długości pobytu w Polsce. Kluczowym czynnikiem dla perspektyw Ukraińców nad Wisłą jest zakończenie wojny.

To zresztą może być ważna konstatacja z raportu NBP: mimo upływu czasu, nie zwiększa się odsetek imigrantów z Ukrainy preferujących osiedlenie się na stałe w Polsce. To już czwarte takie badanie od 2022 r. i cały czas te dane pozostają na zbliżonym poziomie. Autorzy raportu zwracają uwagę, że np. gdy Polacy emigrowali do Europy Zachodniej, to z czasem coraz częściej deklarowali, że chcą pozostać za granicą na dłużej. U Ukraińców w Polsce tego nie widać.

Czytaj więcej

Rynek pracy

Imigranci uzupełnią, a nie wypełnią rynek pracy w Polsce

Dzięki pracownikom zza granicy nasza gospodarka rozwijała się w ostatnich latach szybciej, a ich napływ powinien w jeszcze większym stopniu zwiększać tempo wzrostu PKB w najbliższych latach.

Tak naprawdę tu wracamy do rynku pracy, bo badanie NBP potwierdza, że to on pozostaje głównym „integratorem” Ukraińców z Polską. Wśród czynników deklarowanych jako te, które wpłynęłyby na wydłużenie pobytu w Polsce, wymieniane są przede wszystkim możliwość utrzymania i satysfakcjonująca praca. Poprawia się znajomość języka polskiego oraz sytuacja mieszkaniowa uchodźców, ponad 90 proc. dzieci ukraińskich uczęszcza do naszych szkół i przedszkoli. Jednocześnie wciąż to znajomość naszego języka oraz brak znajomych są na czele problemów wśród dzieci z Ukrainy.

Zresztą także w przypadku dorosłych, gdy zapytano ich o formy pomocy, które ułatwiłyby im pobyt w Polsce, w czołówce były m.in. nauka języka polskiego, nieodpłatne szkolenie czy pomoc w znalezieniu pracy. Potrzeby socjalne (wsparcie finansowe) było rzadziej deklarowane. To, na co natomiast wskazywałoby najwięcej respondentów, i to zarówno „wojenni” jak i przedwojenni, to możliwość łatwiejszej legalizacji pobytu w Polsce.