Marek Kozubal: Polskie wojsko pojedzie do Ukrainy? Są inne opcje

Przekaz polskich polityków od lewa do prawa jest jednakowy. Takim samym głosem mówi Donald Tusk, Władysław Kosiniak-Kamysz, a także Mariusz Błaszczak: „Nie powinniśmy wysyłać na Ukrainę już po podpisaniu porozumienia pokojowego polskiego wojska”. Na niekorzyść Ukrainy działa u nas kalendarz wyborczy i wyniki badań, z których jednoznacznie wynika, że Polacy nie chcą wysyłać swoich żołnierzy do Ukrainy.

W sondażu IBRiS przeprowadzonym w marcu 2024 r. na zlecenie „Rzeczpospolitej” czytamy, że przeciwko wysłaniu do Ukrainy naszego i natowskiego wojska było 74,8 proc. badanych, „za” – 10,2 proc. Podobne wskazanie widzieliśmy w sondażu SW Research dla rp.pl z końca maja 2024 r., gdy 71 proc. badanych nie widziało polskich wojskowych w Ukrainie, a akceptowało taki ruch tylko 9 proc. Reszta nie miała zdania.

Oczywiście, sondaże nie powinny decydować o polityce państwa, szczególnie w sferze bezpieczeństwa, ale dzisiaj to emocje, a nie chłodny umysł, decydują o wyborach. Stawiam tezę, że być może już na początku czerwca, po zakończeniu kampanii, nasze spojrzenie w tym zakresie będzie bardziej elastyczne. Przypomnę Mariuszowi Błaszczakowi, który dzisiaj przestrzega przed wysyłaniem „żołnierzy na rzeź”, że jeszcze trzy lata temu jego przełożony Jarosław Kaczyński w Kijowie rysował wizję misji pokojowej NATO w Ukrainie. Czy coś się od tego czasu zmieniło, poza tym, że jest kampania wyborcza i kluczowi aktorzy w niej uczestniczący grają antyukraińską kartą?

Czytaj więcej

Polityka

Gen. Różański: Putin nie chce żadnego pokoju, potrzebuje tylko złapać oddech

Przedstawiciele administracji Donalda Trumpa nie wspominają w ogóle o gwarancjach wynikających z art. 5 Traktatu Waszyngtońskiego o kolektywnej obronie. To jest sygnał mocno alarmowy – mówi „Rzeczpospolitej” generał Mirosław Różański.

Problem z historią i rosyjska narracja

Dzisiaj przebija się argument, że ryzyko związane jest z „nierozliczonymi” relacjami historycznymi, a Rosja wielokrotnie tworzyła w przestrzeni informacyjnej narrację, że razem z Polską miałaby ochotę dokonać podziału Ukrainy. Wojska mogłyby być zatem narażone na prowokacje. Zresztą takich działań obawiają się też organizatorzy prac poszukiwawczych i ekshumacyjnych ofiar konfliktów narodowościowych, które niebawem ruszą. Planują zatrudnić profesjonalne firmy ochroniarskie.

Z badań wynika, że historia ciąży na naszych relacjach. Wyniki sondażu przeprowadzonego przez IBRiS na zlecenie „Rzeczpospolitej” pod koniec stycznia wskazują, że warunkiem integracji wojskowej i gospodarczej z krajami Unii Europejskiej powinno być zamknięcie tematu ekshumacji. Tak twierdziło 50,2 proc. badanych. W raporcie Centrum Mieroszewskiego czytamy, że tylko 19 proc. Polaków opowiada się za bezwarunkowym dopuszczeniem Ukrainy do członkostwa w UE. W tym względzie – zaznacza Centrum Mieroszewskiego – poparcie Polaków dla udziału Ukrainy w NATO jest wyższe, chociaż wielu z nich uważa, że integracja powinna nastąpić dopiero po zakończeniu wojny. Zdaniem autorów sondażu Polacy wydają się świadomi strategicznego znaczenia członkostwa Ukrainy w NATO.

Klucz jest w Mińsku i Waszyngtonie

Kolejnym nierozwiązanym problemem jest granica z Białorusią. W tej chwili stacjonuje tam około 6 tys. żołnierzy w ramach zgrupowania wojskowego „Bezpieczne Podlasie”. Ciągle na granicy dochodzi do incydentów z udziałem migrantów, których na polską stronę przepychają białoruskie służby. Wojska nie można się stamtąd wycofać. Zatem klucz do polskiego udziału w misji pokojowej leży też w Mińsku, a może i Waszyngtonie – bo w ostatnich dniach przedstawiciele administracji Trumpa rozmawiali z białoruskim dyktatorem.

Jednoznaczna odpowiedź na pytanie o udział wojsk lądowych w misji w Ukrainie nie jest możliwa z powodu wielu niewiadomych. Na przykład, gdzie będą stacjonowały wojska rozjemcze: po stronie ukraińskiej czy rosyjskiej, a może powstanie strefa zdemilitaryzowana pomiędzy rozgraniczeniem wojsk – jak w Korei? Trzeba pamiętać, że dzisiaj jest to tzw. strefa śmierci – teren zniszczony, bez infrastruktury, zaminowany, niebezpieczny dla wszystkich. Ktoś powie, że nie lepiej było na początku misji w Afganistanie czy Iraku, tyle że tam wiodącą rolę odgrywali żołnierze amerykańscy, oni tworzyli zaplecze logistyczne dla takich działań.

Czytaj więcej

Polityka

Gen. Komornicki: Europa nie jest gotowa do wojny, nie ma woli walki. Donald Trump jest realistą

– Rosja buduje masową armię, która będzie liczyła 1,5 mln żołnierzy, wyciąga wnioski z wojny w Ukrainie. Moim zdaniem w ciągu pięciu lat będzie gotowa do agresji na kraje bałtyckie. Czy wtedy NATO będzie gotowe do obrony tych państw? – pyta gen. Leon Komornicki, były zastępca szefa Sztabu Generalnego WP.

Ilu żołnierzy na misji

No i nie wiadomo, ilu żołnierzy miałaby liczyć misja. Czy 150–200 tys., jak mówią przedstawiciele władz ukraińskich (to 1 tys. km linii styku obydwu wojsk), czy – jak podają niektóre media po serii ostatnich konsultacji politycznych w Europie – 30 tys. Artur Goławski, były uczestnik misji i pułkownik rezerwy Wojska Polskiego, skomentował te doniesienia na portalu X określeniem „to śmieszna liczba”, bo na misji w małej Bośni w 1996 r. – przypomniał – było 51 tys. wojskowych. Dzisiaj na misjach zagranicznych w innych krajach jest ok. 1,2 tys. polskich żołnierzy. Moim zdaniem to pokazuje, jakie w tym względzie są nasze możliwości.

To jest też związane z ryzykiem utknięcia w Ukrainie nawet na dekadę. W konsekwencji musiałoby spowodować nie tylko zmianę planów użycia sił zbrojnych NATO, ale też determinować w jakiejś formie powrót do odbudowania modelu wojsk ekspedycyjnych, co oczywiście wywróciłoby nie tylko teraz realizowane założenia dokumentów strategicznych, ale też plany zakupowe dla wojska. Z tyłu głowy trzeba mieć świadomość, że udział w misji – zarówno w Polsce przy granicy, jak i za granicą – zakłóca proces szkolenia żołnierzy, a my jesteśmy na etapie przezbrajania wojska i żołnierze muszą się uczyć nowego sprzętu.