Oto, co znalazło się w raporcie na temat podkomisji Antoniego Macierewicza

Zespół ds. oceny funkcjonowania podkomisji do ponownego zbadania wypadku lotniczego został powołany w styczniu br. Ma za zadanie ocenę rzetelności, zasadności oraz gospodarności działań podejmowanych przez rozwiązaną już podkomisję ds. ponownego zbadania wypadku lotniczego samolotu Tu-154 pod Smoleńskiem 10 kwietnia 2010 r.

Negatywna ocena działalności podkomisji we wszystkich aspektach

Jak podkreślał podczas prezentacji raportu minister Kosiniak-Kamysz, zespół MON, któremu przewodniczył pułkownik pilot Leszek Błach nie badał samego wypadku z 10 kwietnia 2010 r. i jego przyczyn, tylko oceniał działanie podkomisji, która działała w latach 2016-2023. - Zespół negatywnie ocenił działania podkomisji we wszystkich aspektach jej działania: gospodarności, legalności, celowości oraz rzetelności – mówił Kosiniak-Kamysz. 

Czytaj więcej

Polityka

Zespół zbada działania podkomisji smoleńskiej. Decyzja MON

Minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz poinformował o powołaniu zespołu ds. wyjaśnienia działań podkomisji smoleńskiej. - Musimy wyjaśnić 8 lat funkcjonowania podkomisji. Będziemy oceniać działania podkomisji, ale nie będziemy dokonywać oceny przyczyn katastrofy - powiedział szef MON.

- Celem podkomisji nie było zbadanie wszystkich możliwych przyczyn katastrofy. Oceniam, że prawdziwym celem było tylko potwierdzenie jednej z hipotez: hipotezy wybuchu – mówił minister. - Za to odpowiedzialny jest od początku do samego końca Antoni Macierewicz – stwierdził, zwracając uwagę, że członkowie podkomisji, łącznie z jej przewodniczącym „nie posiadali żadnych kwalifikacji” do badania katastrof lotniczych – Formułowane wnioski zaprzeczały prawom fizyki – wyliczał. - O braku rzetelności świadczy zamówienie 112 ekspertyz a później ich ignorowanie – dodał  szef MON.  

Kosiniak-Kamysz poinformował, że zespół przygotował raport liczący 790 stron. - Wniosek generalny płynący z tego raportu odnosi się do funkcjonowania komisji. Zespół negatywnie ocenia działanie podkomisji smoleńskiej we wszystkich badanych aspektach: gospodarności, legalności, celowości oraz rzetelności - oświadczył.

Jak dodał, blisko 800-stronicowy raport stanowi podstawę do wyciągnięcia konsekwencji i działań organów ścigania. Zapowiedział, że resort sfomułuje i skieruje 41 wniosków do prokuratury na podstawie tego raportu. 

Minister podkreślał, że zespół składa się z ekspertów z dziedziny lotnictwa, inżynierów i prawników, związanych i pracujących w Ministerstwie Obrony Narodowej lub w jednostkach podległych. W skład tego zespołu nie wchodzą osoby związane z polityką. Przewodniczącym zespołu został pułkownik pilot Leszek Błach.

Ile kosztowała działalność podkomisji

- Podkomisja smoleńska kosztowała Skarb Państwa ponad 81 mln zł. Koszty działania podkomisji to 34,5 mln zł, a 47 mln zł to wartość zniszczeń samolotu Tu-154 nr 102 – poinformował Władysław Kosiniak Kamysz. 

Minister obrony narodowej poinformował, że koszty działania podkomisji smoleńskiej to 34,5 mln zł. - Do tego trzeba doliczyć nieodwracalne uszkodzenie, w efekcie zniszczenie samolotu Tu-154 nr 102, którego wartość wyceniono na 47 mln zł. Razem to daje ponad 81 mln zł, które Skarb Państwa poniósł na rzecz działania komisji pana Macierewicza - powiedział Kosiniak-Kamysz.

Dodał, że członkowie podkomisji omijali lub nie stosowali prawa zamówień publicznych, wypłacali - jak się wyraził - "gigantyczne pensje i wynagrodzenia bez nadzoru", czy zawierali umowy eksperckie z osobami nie mającymi doświadczenia i kompetencji.

Szef MON zwracał też uwagę, że podkomisja smoleńska opublikowała swój raport 10 sierpnia 2021 r., a jednak działa do końca rządów PiS. Jak ocenił, legalność działania podkomisji już po publikacji raportu była "żadna". Kosiniak-Kamysz stwierdził, że podkomisja działała "bez planu, bez działania, bez harmonogramu, ad hoc, bez przygotowania strategii postępowania komisji przez wiele, wiele lat". - Budowanie tego typu działania bez celu innego, jak cel polityczny, jest po prostu karygodny – zaznaczył.

Czytaj więcej

Polityka

Podkomisja smoleńska znika. "Mit smoleński się kończy. 31 mln zł na kłamstwa"

Najważniejsze jest dziś aby rozliczyć osiem lat funkcjonowania podkomisji Antoniego Macierewicza - mówił w rozmowie z TVN24 Maciej Lasek, poseł Koalicji Obywatelskiej, były przewodniczący Komisji Badania Wypadków Lotniczych.

Przypomniał, że Mariusz Błaszczak wydał decyzję o zakończeniu pracy podkomisji, ale po 9 dniach ją wycofał. - Pewnie gdyby nie zmiana rządu, nigdy nie doszłoby do zakończenia działań tej podkomisji - powiedział Kosiniak-Kamysz.

Zdaniem szefa MON, potwierdza to tezę, że celem działania podkomisji było osiąganie celów politycznych i dzielenie społeczeństwa, a nie dochodzenie do prawdy.

- Materiał z prac zespołu ds. oceny funkcjonowania podkomisji smoleńskiej będzie stanowił podstawę do złożenia wniosków do prokuratury – poinformował Kosiniak-Kamysz.  Dodał, że wnioski "są przygotowywane na wszystkich tych, którzy ponoszą odpowiedzialność - zarówno w wykonaniu, w działaniu komisji, jak i w braku nadzoru nad tą komisją". - Wobec tych wszystkich, którzy przeinaczali fakty, dowody po to, żeby osiągać cele niepostawione przed podkomisją, ale cele polityczne – powiedział szef MON.

Zarzucił też podkomisji smoleńskiej Antoniego Macierewicza "manipulację", "brak rzetelności" i "brak wiarygodności". - To jest coś, co się rzuca w oczy w nieprawdopodobny sposób. Cel był jeden: udowodnić tylko i wyłącznie swoją hipotezę wbrew wszystkim dowodom, wbrew faktom, kontynuować tę pracę po to, żeby się też uwłaszczać na działaniach podkomisji, żeby po prostu na tym zarabiać - mówił Kosiniak-Kamysz.

Szef MON podkreślił też, że podkomisja smoleńska nie rozliczyła się jeszcze z wielu posiadanych przez nią materiałów. - Wiele materiałów, dowodów, dokumentów zostało zupełnie gdzie indziej ukryte, przeniesione, nie zostało przez członków podkomisji ujawnione – powiedział Kosiniak-Kamysz.

Cezary Tomczyk: Podkomisja wydała 4,8 mln zł już po opublikowaniu raportu końcowego

Wiceszef MON Cezary Tomczyk poinformował, że podkomisja smoleńska już po 10 sierpnia 2021 r., a więc już po przyjęciu uchwały i opublikowaniu raportu końcowego z prac, wydała 4,8 mln zł. Jak ocenił, te środki zostały wydane bezprawnie i powinny zostać zwrócone; zapowiedział zawiadomienie do prokuratury w tej sprawie. - Wydatkowanie środków po przyjęciu uchwały z raportem końcowym było bezpodstawne. Te niemalże 5 mln zł zostało wydatkowane bezprawnie, te środki powinny być zwrócone do budżetu państwa, w tej sprawie pojawi się stosowne zawiadomienie do prokuratury - zapowiedział Tomczyk. Przywołał przy tym rozporządzenie z 2012 r., mówiące o tym, że "uchwała w formie pisemnej kończy badanie wypadku lub incydentu lotniczego i jest ostateczna". - Ta podkomisja nie miała prawa działać po roku 2021 - oświadczył Tomczyk.

Cezary Tomczyk mówił też, że z raportów zagranicznych ekspertów wynikało, że przyczyną katastrofy smoleńskiej było uderzenie skrzydła samolotu w brzozę, a eksperci kwestionowali hipotezę o eksplozji na pokładzie.

Tomczyk przywołał wypowiedź Antoniego Macierewicza o jego tezie dotyczącej brzozy i wypadku. - Nie było uderzenia skrzydła w brzozę. Nie było takiego wydarzenia - mówił Macierewicz na zaprezentowanym nagraniu.

Wiceszef MON przedstawił szczegóły sześciu analiz przygotowanych dla podkomisji smoleńskiej przez ekspertów zagranicznych. Na te dokumenty podkomisja przeznaczyła około 14 mln zł.

Były to ekspertyzy przygotowane przez National Institute for Aviation Researach (NIAR), Arnolda Franka Taylora, Görana Lilja, Christophera Protheroe, Christera Magnussona oraz Gregorego Szuladzińskiego, czyli - jak dodał Tomczyk - jedynych ekspertów, którzy legitymowali się badaniem katastrof.

Ze wszystkich przedstawionych przez wiceszefa MON dokumentów wynika, że przyczyną katastrofy było uderzenie skrzydła w brzozę; ekspertyzy kwestionują jednocześnie hipotezę o eksplozji na pokładzie.

Wątek tajemniczego Rosjanina, który miał przekazać Antoniemu Macierewiczowi dokumenty

Wiceszef MON Cezary Tomczyk poinformował, że „w grudniu 2020 r. uzyskano informację, że z przewodniczącym podkomisji Antonim Macierewiczem nawiązał kontakt obywatel Federacji Rosyjskiej Aleksandr Glaskow”. Tomczyk przekazał, że z ustaleń służb wynika, że Rosjanin ten przekroczył granicę Polski 4 grudnia 2020 r. - wystartował z lotniska w Stambule i wylądował na lotnisku Chopina, a 15 grudnia wysłał wiadomość mailową do podkomisji i wyraził chęć spotkania z Macierewiczem. Relacjonował., że do bezpośredniego spotkania doszło 16 grudnia 2020 r. w biurze poselskim Antoniego Macierewicza, a nie w oficjalnej siedzibie podkomisji, gdzie na spotkanie potrzebne jest pozwolenie Służby Kontrwywiadu Wojskowego dotyczące obcokrajowców. 

Według Tomczyka podczas spotkania obywatel Rosji przekazał Macierewiczowi nośnik USB, zawierający materiały dotyczące katastrofy smoleńskiej. Materiały te – zaznaczył wiceminister – zostały wstępnie ocenione przez Macierewicza jako interesujące, a opisany przez obywatela rosyjskiego przebieg zdarzeń z 10 kwietnia 2010 r. miał potwierdzać część dotychczasowych ustaleń tej podkomisji. - Dopiero 21 grudnia, czyli pięć dni później, Antoni Macierewicz o tej sprawie poinformował SKW, co w praktyce uniemożliwiło tej służbie ochronę kontrwywiadowczą - powiedział Tomczyk. Dodał, że analiza materiałów dostarczonych przez Glaskowa wskazywała na ich bardzo niską wiarygodność, a sam Rosjanin opuścił Polskę 26 grudnia 2020 r., przekraczając granicę z Obwodem Królewieckim przez piesze przejście graniczne.

Tomczyk powiedział też, że Macierewicz przez 3 lata (od 2016 do 2019 r.) kontaktował się z pewnym człowiekiem, nie znając jego prawdziwej tożsamości i dopuszczając go do informacji o działalności podkomisji smoleńskiej. Jak mówił, chodzi o obywatela Wielkiej Brytanii, ukrywającego się pod danymi Roman Rostkiewicz. - Brytyjczyk do 2019 r. posiadał wiedzę o prowadzonych pracach podkomisji, współpracował z ekspertami zagranicznymi, na terenie Londynu spotykał się z Antonim Macierewiczem oraz zobowiązał się do wykonania zadań na rzecz podkomisji - wykazywał wiceszef MON.