Herbatka z Brystygierową

Kim był Seweryn Eustachiewicz? Śmiałym emisariuszem ryzykującym bezpieczeństwo dla pozyskania informacji o prawdziwej sytuacji w Polsce? Narzędziem komunistycznej bezpieki realizującym jeden z elementów gry operacyjnej? Naiwnym idealistą biorącym za dobrą monetę taktyczne deklaracje swoich rozmówców związanych z władzami PRL? Zapewne wszystkim po trosze.

Aktualizacja: 13.03.2016 13:49 Publikacja: 11.03.2016 01:23

Seweryn Eustachiewicz, NN, Stanisław Stomma podczas zwiedzania Wersalu, lato 1957 r.

Foto: Archiwum autora

Paweł Ziętara

60 lat temu w Polsce system komunistyczny powoli wychodził ze swej najbardziej brutalnej i opresyjnej fazy. W grudniu 1954 roku zlikwidowano Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, kilku jego najbardziej gorliwych funkcjonariuszy trafiło do więzień. Władza przyznawała się niechętnie do „błędów i wypaczeń". Wraz z ustępowaniem strachu narastał ferment w kulturze. Koryfeusze socrealizmu składali samokrytykę, twórcy zmuszeni przez lata do milczenia otwierali swoje szuflady. Symbolem złagodzenia cenzury stała się publicystyka tygodnika „Po Prostu", coraz śmielej penetrująca obszary dotąd zakazane. Od jesieni 1955 zaczęły powstawać kluby inteligencji, z Klubem Krzywego Koła na czele.

Pozostało jeszcze 96% artykułu

Tylko 79 zł za pół roku czytania.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję? - możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

„Białe pierze się w dziewięćdziesięciu”, Bronja Žakelj, przeł. Joanna Pomorska, Wydawnictwo Akademic

Plus Minus

„Białe pierze się w dziewięćdziesięciu”: bestseller o dzieciństwie w Jugosławii

W autobiograficznej powieści Bronji Žakelj polityka Tity i wojny bałkańskie lądują na dalszym planie. Na pierwsz...

Materiał Partnera

Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów

Polityka klimatyczna i rynek energii w Polsce: podstawy prawne, energetyka społeczna. Praktyczny proces powołania i rejestracji spółdzielni energetycznych oraz podpisania umowy z OSD

Plus Minus

„Zapomniane”: Metafizyka szurania kapci i kipiącego rosołu

Postacie Rafała Wojasińskiego snują się po bezdrożach i pustych przestrzeniach jak bohaterowie z filmów Andrieja...

„Duch z wyspy”, Krzysztof A. Zajas, wyd. PulpBooks

Plus Minus

„Duch z wyspy”: Lepsza sensacja niż horror

„Duch z wyspy” jest jak filmy puszczane w środę o 20.00 na Polsacie – stworzony, by bawić i zapewniać rozrywkę.

„Ferdydurke”, aut. Witold Gombrowicz, reż. Mariusz Malec, Och-Teatr w Warszawie

Plus Minus

„Ferdydurke”: Józio notorycznie ugniatany

Po inscenizacji „Ferdydurke” w reżyserii Mariusza Malca w Och-Teatrze Gombrowicz zapewne przekonałby się do teatru.

Materiał Partnera

Warunki rozwoju OZE w samorządach i korzyści z tego płynące

Przesłanki i czynniki efektywnego wdrażania projektów OZE przez JST uwzględniające kwestie ekonomiczne, środowiskowe i społeczne.

„Oskubani”, wyd. Muduko, tw. Sergio Ortiz, Enrique Guillamón

Plus Minus

„Oskubani”: Emocje jak w kurniku

W „Oskubanych” każdy może zostać oskubany. Wręcz zrobiony na łyso.

Materiał Promocyjny

Suzuki Moto Road Show już trwa. Znajdź termin w swoim mieście

W salonach dealerskich sieci Suzuki w całej Polsce ruszyły pokazy premierowych motocykli Suzuki DR-Z4S i DR-Z4SM. Nowe maszyny będzie można zobaczyć w miastach praktycznie w całej Polsce.