Użytkowanie wieczyste bez zwolnienia z pierwszej opłaty

Osoby, które przed 5 stycznia 1990 r. zabudowały nieruchomość należącą do gminy lub Skarbu Państwa mając lokalizację czasową mogą żądać oddania im gruntu w użytkowanie wieczyste.

Aktualizacja: 28.01.2009 12:07 Publikacja: 28.01.2009 11:58

Opłata z tytułu przekształcenia to wartość prawa własności pomniejszona o wartość prawa użytkowania wieczystego przekształcanej nieruchomości

Foto: Fotorzepa, Raf Rafał Guz

Izabela Lewandowska

[b]Sąd Najwyższy w uchwale (sygn. III CZP 135/08) z 22 stycznia 2009 r.[/b] stwierdził, że nie mogą one skorzystać z przewidzianej w art. 207 ust. 2 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=175872]ustawy z 1997 r. o gospodarce nieruchomościami[/link] możliwości zwolnienia z pierwszej opłaty rocznej.

Uprawnienie do uzyskania użytkowania wieczystego osobom, które przed 5 stycznia 1990 r. zabudowały nieruchomość należącą do gminy lub skarbu państwa na podstawie pozwolenia na budowę z lokalizacją stałą, przyznano w art. 207 ust. 1 ustawy z 1997 r.

Jeśli taka osoba wzniosła budynki własnym sumptem nabywała ich własność nieodpłatnie. W ust. 1a art. 207, obowiązującym 15 lutego 2000 r. objęto tymi uprawnieniami także osoby, które przed 5 stycznia 1990 r. zabudowały nieruchomość należącą do gminy lub skarbu państwa na podstawie pozwolenia na budowę z lokalizację czasową, pod warunkiem jednak że lokalizacja ta jest zgodna z ustaleniami planu miejscowego obowiązującego w dniu zgłoszenia żądania.

Z prawa tego chciał skorzystać również Andrzej D., który na podstawie takiego pozwolenia wzniósł w 1987 r. pawilon handlowy przy ul. Chłodnej w Warszawie i dzierżawił związany z nim gruntu. Podejmowane przez niego od 1993 r. uregulowania swej sytuacji prawnej okazały się bezskuteczne. Gdy w związku z wygaśnięciem dzierżawy Miast wezwało go w 2005 r. do opuszczenia nieruchomości, Andrzej D. wystąpił przeciwko niemu do sądu.

Na podstawie art. 207 ust. 1a ustawy z 1997 r. domagał się oddania mu w użytkowanie wieczyste 0,0083 ha gruntu, którego wartość została ustalona na 166 tys. zł, i nieodpłatnego przeniesienia na niego własności pawilonu. Chciał też, powołując się na jej art. 204 ust. 2 zwolnienia z pierwszej opłaty za użytkowanie wieczyste. Zapisano w nim, że że posiadacze, o których mowa w 1 tego artykułu, tj. którzy zabudowali nieruchomości na podstawie pozwolenia na budowę z lokalizacją stałą, mogą być zwolnieni z pierwszej opłaty, jeżeli złożą wnioski o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste przed 1 stycznia 1999 r.

Sąd I instancji zobowiązał Miasto do złożenia stosownego oświadczenia woli, ale tego ostatniego żądania nie uwzględnił. W treści tego oświadczenia ustalonej wyrokiem zawarł stwierdzenie, że wartość pierwszej opłaty rocznej wynosi 15 proc. wartości gruntu, tj. 24 900 zł. Sąd uznał, że Andrzej D. nie spełnia przesłanek do uzyskania zwolnienia z pierwszej opłaty przewidzianych w art. 207 ust. 2 ani w art. 208 ust. 3, przewidującego takie zwolnienie w stosunku do osób, które przed 5 grudnia 1990 r. uzyskały ostateczne pozwolenia na budowę na nieruchomościach będących własnością skarbu państwa lub gminy, i wystąpią o to przed dniem utraty ważności tych decyzji, ale nie później niż do końca 2000 r.

W apelacji Andrzej D., powołując się na jedno z orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie, twierdził m.in., że zwolnienie z pierwszej opłaty przewidziane w ust. 2 art. 207 dotyczy również osób, o których mowa w ust. 1a art. 207, tj. do których on się zalicza.Sąd II instancji uznał, że kwestię tę musi rozstrzygnąć SN.

SN w swej uchwale stwierdził, że przewidziana w art. 207 ust. 2 możliwość zwolnienia z pierwszej opłaty nie odnosi się do tych podmiotów. Andrzej D. z tego zwolnienia skorzystać zatem nie może.