Użyczenie gruntu pod sieć przesyłową właściciel może przerwać i zażądać zapłaty

Właściciel gruntu może przerwać nawet wieloletnie użyczenie go pod stację trafo czy inną instalację i zażądać wynagrodzenia

Publikacja: 12.12.2011 08:26

Użyczenie gruntu pod sieć przesyłową właściciel może przerwać i zażądać zapłaty

Foto: Fotorzepa, MW Michał Walczak

Nawet wieloletnie legalne i niesporne korzystanie z gruntu przez przedsiębiorstwo przesyłowe nie wyklucza prawa właściciela do wypowiedzenia użyczenia i zażądania wynagrodzenia. To wnioski z piątkowego orzeczenia Sądu Najwyższego (sygnatura akt - III CZP 78/11).

Pytanie Sądu Okręgowego w Krośnie brzmiało tak: czy właściciel (użytkownik wieczysty) nieruchomości, na której zainstalowano legalnie urządzenia do przesyłu energii elektrycznej, uprawniony jest do wypowiedzenia łączącej go z przedsiębiorstwem eksploatującym te urządzenia umowy o cechach użyczenia, z jednoczesnym wystąpieniem z ofertą zawarcia umowy najmu, za odpowiednim czynszem? To po pierwsze. Po drugie zaś: czy taka umowa ulega rozwiązaniu mimo braku porozumienia co do wysokości czynszu i niezawarcia nowej umowy?

Kwestia ta wynikła w sprawie, w której Centrum Handlowe Ryś w Sanoku zażądało od firmy energetycznej PGE Dystrybucja SA w Lublinie 10 tys. zł jako wynagrodzenia za utrzymywanie na działce położonej w Lesku stacji transformatorowej. Chodzi o to, że urządzenia te posadowiło jeszcze w latach 80. przedsiębiorstwo turystyczne Bieszczady na swoim gruncie, a następnie przekazało je zakładowi energetycznemu. Z kolei Bieszczady sprzedały działkę poprzednikowi powoda, który nabywając ją, zdawał sobie sprawę z obciążenia działki na rzecz zakładu energetycznego.

Strony wiąże więc umowa (dodajmy, zawarta w sposób dorozumiany) zbliżona do umowy użyczenia, gdzie nie ma wynagrodzenia, a które charakteryzuje się ciągłością i trwałością. Zdaniem adwokata Michała Kornasiewicza, pełnomocnika zakładu energetycznego, zawarto ją na czas eksploatacji urządzeń.

Sąd Najwyższy w wyroku z 18 stycznia 2007 r. (sygn. I CSK 223/06) w sprawie między wspólnotą mieszkaniową a STOEN SA wskazał, że chociaż chodziło o umowę zbliżoną do użyczenia, nie wygasła ona jak zwykłe użyczenie, gdy nieruchomość zmieniła właściciela, gdyż jest to umowa o charakterze wręcz nierozerwalnym. Nie przerywa tego stosunku także wezwanie do opuszczenia pomieszczenia (pisaliśmy o tym w „Rz" z 29 stycznia 2007 r.).

Strony tego sporu nie zdołały porozumieć się co do czynszu. W tej sytuacji sąd rejonowy uznał, że użyczenie nadal trwa, w konsekwencji powód nie ma prawa do wynagrodzenia. Sąd okręgowy z kolei powziął co do tego wątpliwości, stąd jego pytanie do SN.

Chociaż z powodów formalnych SN nie podjął uchwały, jego (nieformalna) odpowiedź jest taka: właściciel (użytkownik wieczysty) może rozwiązać (wypowiedzieć) użyczenie i zażądać wynagrodzenia nawet bez porozumienia co do wynagrodzenia na przyszłość.

Nie oznacza to, że zakład przesyłowy ma sieć usunąć – dodał w uzasadnieniu sędzia SN Mirosław Bączyk. Zastosowanie mogą mieć (obowiązujące od 3 sierpnia 2008 r.) przepisy o służebności przesyłu, które każdej ze stron dają prawo do żądania uregulowania statusu sieci.

Zobacz » Prawo dla Ciebie » Nieruchomości » Własność i inne prawa do nieruchomości » Służebności i bezumowne korzystanie

Nawet wieloletnie legalne i niesporne korzystanie z gruntu przez przedsiębiorstwo przesyłowe nie wyklucza prawa właściciela do wypowiedzenia użyczenia i zażądania wynagrodzenia. To wnioski z piątkowego orzeczenia Sądu Najwyższego (sygnatura akt - III CZP 78/11).

Pytanie Sądu Okręgowego w Krośnie brzmiało tak: czy właściciel (użytkownik wieczysty) nieruchomości, na której zainstalowano legalnie urządzenia do przesyłu energii elektrycznej, uprawniony jest do wypowiedzenia łączącej go z przedsiębiorstwem eksploatującym te urządzenia umowy o cechach użyczenia, z jednoczesnym wystąpieniem z ofertą zawarcia umowy najmu, za odpowiednim czynszem? To po pierwsze. Po drugie zaś: czy taka umowa ulega rozwiązaniu mimo braku porozumienia co do wysokości czynszu i niezawarcia nowej umowy?

Prawo w Polsce
Będzie żałoba narodowa po śmierci papieża Franciszka. Podano termin
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem
Zawody prawnicze
Jeden na trzech aplikantów nie zdał egzaminu sędziowskiego. „Zabrakło czasu”
Praca, Emerytury i renty
Zmiany w płacy minimalnej. Wiemy, co wejdzie w skład wynagrodzenia pracowników
Matura i egzamin ósmoklasisty
Szef CKE: W tym roku egzamin ósmoklasisty i matura będą łatwiejsze
Prawo rodzinne
Zmuszony do ojcostwa chce pozwać klinikę in vitro. Pierwsza sprawa w Polsce