Tomasz Niemirowski: Aborcja nie jest leczeniem

Jacek Nizinkiewicz w artykule „PiS jest w klinczu po wyroku aborcyjnym” pisał, że rząd nie ma pomysłu, co dalej zrobić ze sprawą aborcji. Jest to prawda, ale rozwiązanie istnieje, a wskazał je w „Plusie Minusie” prof. Rafał Matyja, który stwierdził, że „rozstrzygnięcie w referendum będzie w tej sytuacji jedynym możliwym do uznania rozwiązaniem". Jak najbardziej się z nim zgadzam i uważam, że najlepszym wyjściem będzie zgłoszenie propozycji referendum w sprawie wysokości kary za aborcję.

Eliza Olczyk, przeprowadzająca wywiad z prof. Matyją, podchodziła do pomysłu referendum nieco sceptycznie, zauważając: „Kościół mówi, że nie można głosować nad życiem, a feministki – że nie można głosować nad prawami kobiet". I dalej pyta: „Gdzie tu jest przestrzeń dla referendum?". Uważam, że tą przestrzenią jest właśnie wysokość czy dotkliwość kary dla lekarza. W tak pomyślanym referendum nie głosowałoby się nad prawami człowieka (prawem do życia lub prawami kobiet), tylko nad rodzajem i wysokością kary za aborcję. To jest zadanie, które można wspólnie rozwiązać.

TK i oczywiste fakty

Punktem wyjścia będzie stwierdzenie, że obowiązkiem lekarza jest leczenie, a dokonanie aborcji nie jest leczeniem. Według art. 2 ust. 1 kodeksu etyki lekarskiej „powołaniem lekarza jest ochrona życia i zdrowia ludzkiego, zapobieganie chorobom, leczenie chorych oraz niesienie ulgi w cierpieniu". Aborcja nie wchodzi w zakres tych działań, jest więc działaniem nieetycznym. I za to powinny być jakieś konsekwencje.

Co więcej, jest oczywistym faktem, że człowiek nie w pełni rozwinięty, niepełnosprawny czy chory, jest człowiekiem i przysługują mu wszelkie prawa człowieka. Nie ma tu o czym dyskutować i nie ma przeciw czemu protestować. Wystarczy elementarna logika, aby stwierdzić prawdziwość tych zdań.

Tak więc wyrok Trybunału Konstytucyjnego jest stwierdzeniem oczywistego faktu, że prawo dopuszczające aborcję jest sprzeczne z konstytucją. Zresztą w protestach po ogłoszeniu tego wyroku nie widziałem argumentu, że wspomnianej sprzeczności nie ma. Protestujący nie domagali się zmiany konstytucji, a to byłaby właściwa droga, jeśli chcą zmienić prawo.

Zatwardziałość serc

Jeśli weźmiemy te fakty pod uwagę, to jasne jest, że protestującym przeciwko temu wyrokowi nie chodzi o logiczność i konsekwentność prawa, ale o niekaralność aborcji. Jednak jest też oczywiste, że zabójstwo niewinnego człowieka powinno być karane. Przerywanie ciąży nie jest przecież leczeniem, a zadaniem lekarza jest leczenie, a nie zabijanie. Lekarz dokonujący aborcji powinien więc być ukarany za złamanie obowiązującej go zasady: „przede wszystkim nie szkodzić". Jednak to, jaka powinna być ta kara, może być przedmiotem dyskusji. Należy tu wziąć pod uwagę nastroje społeczne. Sytuacja jest podobna do tej opisanej w Ewangelii (Mt 19,8), kiedy Jezus – mówiąc o nierozerwalności małżeństwa – na pytanie faryzeuszy: „czemu Mojżesz polecił dać kobiecie list rozwodowy i odprawić ją?", odpowiedział: „przez wzgląd na zatwardziałość serc waszych pozwolił wam Mojżesz oddalać wasze żony; lecz od początku tak nie było". Jak z tego wynika, ustanawiając prawo, należy wziąć pod uwagę poziom „zatwardziałości serc". Choć więc kara powinna być, to może być nawet symboliczna.

Jeśli chodzi o rodzaj kary, to chyba najlepiej byłoby zorganizować zebranie etyków, socjologów, prawników i lekarzy i wspólnie przedyskutować oraz ustalić rodzaj sankcji (np. grzywna, więzienie, zakaz wykonywania zawodu), a także zaproponować – do głosowania w referendum – różne stopnie jej wielkości. To jest zadanie dla osób czy grup mających inicjatywę ustawodawczą.

Gdyby ustalono, że karą ma być zakaz wykonywania zawodu, to należałoby wyznaczyć odpowiednie przedziały czasowe: od zera do np. dziesięciu lat; z prośbą o zaznaczenie, jaką karę głosujący uznaje za stosowną. Następnie z otrzymanych wyników można wyciągnąć średnią i w ten sposób ustalić wysokość tej kary.

Pytanie (właściwie twierdzenie) do referendum mogłoby brzmieć: „Uważam, że lekarz dokonujący aborcji powinien być pozbawiony prawa wykonywania zawodu przez: A) zero dni; B) jeden tydzień; C) jeden miesiąc; D) dwa miesiące; E) sześć miesięcy; F) jeden rok; G) dwa lata; H) pięć lat; I) dziesięć lat". Z kolei instrukcja brzmiałaby „Proszę zaznaczyć/podkreślić odpowiedni według Pana/Pani okres".

Ugasić protesty

W ten sposób uzyskalibyśmy wynik, z którym wszyscy musieliby się pogodzić i przeciw któremu nie można by protestować. Można by co najwyżej prowadzić akcję edukacyjną czy propagandową, a po jakimś czasie żądać powtórzenia referendum.

Takie rozwiązanie byłoby zgodne z konstytucją, wyrokiem Trybunału i stanowiskiem Kościoła, ponieważ aborcja byłaby karalna, ale w takiej wysokości, jaką przyjmie społeczeństwo. Nie poddawałoby się tu pod głosowanie kwestii moralnych, ale ustaliło wysokość kary odzwierciedlającą poglądy społeczeństwa.