Z pośrednikiem, ale bez prowizji

Zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami pośrednik za swoje usługi powinien pobierać wynagrodzenie. Na ogół wynosi ono około 2 – 3 proc. od wartości nieruchomości (plus 22 proc. VAT) i teoretycznie podlega negocjacjom. Zazwyczaj prowizję pośrednicy pobierają obu stron transakcji. Ostatnio jednak coraz częściej odchodzą od tej reguły.

– Nie pobieramy prowizji od kupujących w przypadku lokali z rynku pierwotnego. Staramy się, aby prowizja była opłacana przez dewelopera. Nie chcemy, by ceny proponowanych nieruchomości były wyższe niż te w biurze sprzedaży inwestora – podkreśla Piotr Chamera z krakowskiego biura Immoservis. – Natomiast na rynku wtórnym prowizja pobierana jest od kupującego i sprzedającego. Czasami możemy się jednak umówić ze sprzedającym, że od kupującego prowizji nie pobierzemy, żeby sprzedaż szybciej się odbyła. Wszystko zależy od indywidualnych negocjacji.

Sytuacja podobnie wygląda w katowickim biurze Alians Bis. Kupujący nie płacą wynagrodzenia w przypadku kupna nowych mieszkań. Natomiast na rynku wtórnym prowizja nie jest pobierana (lub zostaje obniżona) w przypadku lokali, co do których właściciele podpisali z pośrednikiem umowę na wyłączność.

– Umowy na wyłączność nie zdarzają się jednak często. Klientom się wydaje, że jeżeli w transakcję zaangażuje się na przykład 15 biur, to sprzedadzą lokal szybciej, a to mylne przekonanie – twierdzi Inka Dźwierzyńska, właścicielka krakowskiego biura Estate Nieruchomości.Na rynku są również agencje, które nie zamierzają rezygnować ze swoich dochodów.

– Nie zdarza się, żeby klient kupujący lokal nie płacił u nas prowizji. Dajemy upusty, ale zawsze jedna i druga strona transakcji płaci prowizję – podkreśla Jarosław Skoczeń z biura Emmerson. – Odpowiadamy za transakcję prawnie, finansowo i przygotowujemy wszystkie dokumenty. Pośrednik żyje z prowizji. W jednym miesiącu może sprzedać dwie nieruchomości, ale potem przez pół roku może nie doprowadzić do żadnej transakcji.

Od grudnia z pobierania prowizji postanowiła zrezygnować firma Metrohouse, ale nie do końca. Jak to wygląda w praktyce?

– Każdy klient rozpoczynający z nami współpracę podpisuje umowę pośrednictwa. W niej zobowiązuje się do zapłacenia pośrednikowi prowizji, jednak gdy wybierze nieruchomość z pakietu ofert oznaczonych symbolem „kupujący nie płaci prowizji”, zostaje zwolniony z bezpośredniej zapłaty na rzecz pośrednika – mówi Mariusz Kania, prezes Metrohouse. – Prowizja zawarta jest w cenie płaconej przez klienta, a pokrywa ją sprzedający.

Kania zapewnia, że za każdym razem jego firma informuje zainteresowanych zakupem, że nie oferuje usługi bezpłatnie, gdyż w rzeczywistości koszty obsługi przez pośrednika pokrywa strona sprzedająca i są one zawarte w cenie sprzedaży. Wynagrodzenie pobierane od sprzedającego wynosi 2,9 proc.Takie tłumaczenie nie przekonuje Daniela Białasińskiego ze Stowarzyszenia Pośredników w Obrocie Nieruchomościami Polski Centralnej. Według niego niepobieranie prowizji jest niezgodne z prawem.

– Z artykułu 180 ust. 3 i 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami wynika, że pośrednik wykonuje swoje czynności na podstawie umowy pośrednictwa i za wynagrodzeniem. Poza tym par. 24 standardów zawodowych pośredników zabrania oferowania usług pośrednictwa jako wolnych od wynagrodzenia, co jednak nie wyklucza pobrania wynagrodzenia od jednej ze stron transakcji – podkreśla Białasiński. – Dlatego w mojej ocenie nie jest możliwe legalne oferowanie nieruchomości opatrzonych podpisem: „kupujący bez prowizji”, bądź też w bardziej łagodnej formie „całość prowizji pokrywa sprzedający”.

[ramka]OPINIA

[srodtytul]Janusz Schmidt, Polska Federacja Rynku Nieruchomości[/srodtytul]