Sąd zapytał czy art. 22 ust. 2 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz odpowiednie przepisy wykonawcze w zakresie, w jakim ograniczały prawo własności nieruchomości poprzez dopuszczenie ujęcia jej jako zabytku nieruchomego w wojewódzkiej ewidencji zabytków, bez zapewnienia właścicielowi gwarancji ochrony prawnej przed jego dokonaniem, jest zgodny z polską konstytucją oraz konwencją o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.
Wątpliwości NSA powstały w związku z jedną ze spraw dotyczących aktualizacji karty ewidencyjnej zabytku nieruchomego. Konkretnie chodziło o weryfikację karty cmentarza żydowskiego znajdującego się w wojewódzkiej ewidencji zabytków opracowanej w październiku 1995 r. Aktualizacja miała polegać na założeniu załącznika do karty ewidencyjnej nekropolii. W wyniku synchronizacji historycznych granic cmentarza z aktualnymi mapami oraz zgodnie z danymi uzyskanymi od Komisji Rabinicznej do Spraw Cmentarzy stwierdzono bowiem, że obejmuje on kilka działek.
Czytaj więcej
Polski Trybunał Konstytucyjny utracił zdolność do orzekania zgodnego z prawem - uważa Naczelny Sąd Administracyjny. W jego ocenie, TK został "zainfekowany" bezprawnością przez obecność w składzie TK nieprawidłowo powołanych sędziów, tzw. dublerów.
Jednocześnie Wojewódzki Konserwator Zabytków poprosił o aktualizację danych gminnej ewidencji zabytków oraz o respektowanie zaktualizowanych granic we wszelkich dokumentach planistycznych i uzgodnieniowych gminy. Zastrzegł, że w przypadku jakichkolwiek działań na terenie cmentarza konieczne jest stosowanie się do Wytycznych Komisji Rabinicznej do Spraw Cmentarzy dotyczących ochrony cmentarzy żydowskich w Polsce.
Czynność konserwatora zaskarżył właścicieli działki, na części której zlokalizowany jest cmentarz. Domagał się stwierdzenia je bezskuteczności. Przekonywał, że fakty nie potwierdzają w żaden sposób, aby jego nieruchomość stanowiła nośnik wartości historycznych, artystycznych czy naukowych. Obecnie jest to pusta niezabudowana działka, która w żaden sposób nie daje świadectwa dawnych czasów.