Kontraktem nie można zmienić tego, kto płaci daninę

Podatnikiem podatku od nieruchomości w przypadku obiektów budowlanych wzniesionych na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste jest użytkownik wieczysty; także gdy zostały wzniesione przez dzierżawcę.

Publikacja: 12.08.2021 20:19

Operacje związane z nieruchomościami mają swoje konsekwencje podatkowe

Operacje związane z nieruchomościami mają swoje konsekwencje podatkowe

Foto: shutterstock

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną spółki, która spierała się z samorządowym fiskusem o zakres opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Chodziło o niemal 800 tys. zł daniny za 2014 r. Z akt sprawy wynikało, że spółka była w posiadaniu gruntów, w tym objętych umową oddania do odpłatnego korzystania linii kolejowych oraz innych nieruchomości niezbędnych do zarządzania liniami kolejowym. Była też użytkownikiem wieczystym zabudowanej działki.

A spór powstał, kiedy urzędnicy zakwestionowali zadeklarowany przez spółkę sposób rozliczenia podatku od nieruchomości, m.in. to, że nie wykazała w deklaracji budynków i budowli, tj. stacji paliw, posadowionych na działce, której była użytkownikiem wieczystym. Prezydent miasta wskazał, że zobowiązanie z tytułu podatku od tych nieruchomości za 2014 r. określono pierwotnie dzierżawcy. Jednak w wyniku kontroli sądowoadministracyjnej uznano, że obowiązek podatkowy w konkretnej sprawie ciąży na użytkowniku wieczystym gruntu, tj. spółce.

Spółka zaskarżyła decyzję, a Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu uwzględnił jej skargę, ale w jednym nie przyznał jej racji. Zgodził się z fiskusem, że to spółka jako użytkownik wieczysty gruntu powinna uiszczać podatek od tego, co na nim wybudował dzierżawca.

W tej części spółka zaskarżyła zasadniczo korzystny dla niej wyrok WSA, ale przegrała. NSA uznał, że na podstawie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w zw. z art. 235§ 1 kodeksu cywilnego podatnikiem podatku od nieruchomości odnośnie obiektów budowlanych wzniesionych na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste jest użytkownik wieczysty. I dotyczy to także w przypadku, w którym wymienione obiekty wzniesione zostały przez dzierżawcę gruntu.

NSA zauważył, że sporne budynki i budowle zostały wzniesione nie przez użytkownika wieczystego, lecz przez osobę trzecią (dzierżawcę) za jego zgodą. Podkreślił również, że kwestia, kto jest ich właścicielem, budziła liczne wątpliwości w doktrynie i judykaturze prawa cywilnego. Ostatecznie została jednak rozstrzygnięta przez Sąd Najwyższy w uchwale z 25 listopada 2011 r. (sygn. akt III CZP 60/11), zgodnie z którą budynek wzniesiony przez dzierżawcę na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste stanowi własność wieczystego użytkownika. Również w kontekście art. 235 k.c. wszystkie przypadki wzniesienia budynku na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste powinny być oceniane tak, jakby wzniesienia dokonał sam użytkownik wieczysty.

Jak podkreślił NSA, z uzasadnienia uchwały wynika, że użytkownik wieczysty, oddając grunt w posiadanie zależne, nie przestaje być jego posiadaczem samoistnym. Dlatego działania podjęte przez posiadacza zależnego, w tym wzniesienie budynku, należy traktować tak, jakby były podjęte przez użytkownika wieczystego. Tym samym budynek wzniesiony przez dzierżawcę wywodzącego swe prawa od użytkownika wieczystego traktować należy jako wzniesiony przez użytkownika wieczystego.

NSA zauważył, że ten pogląd został potwierdzony w jego własnym orzecznictwie. Podatnikiem nie jest zatem dzierżawca gruntu i nie ma znaczenia, że to on dokonał wzniesienia na gruncie. NSA przypomniał ponadto, że kwestie związane z prawem własności budynków i budowli, jak również zobowiązanego do uiszczania podatku od nieruchomości wynikają z przepisów prawa mających moc bezwzględnie obowiązującą i nie mogą być modyfikowane wolą stron w ramach swobody umów cywilnoprawnych. Wyrok jest prawomocny.

Sygn. akt: III FSK 3145/21

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną spółki, która spierała się z samorządowym fiskusem o zakres opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Chodziło o niemal 800 tys. zł daniny za 2014 r. Z akt sprawy wynikało, że spółka była w posiadaniu gruntów, w tym objętych umową oddania do odpłatnego korzystania linii kolejowych oraz innych nieruchomości niezbędnych do zarządzania liniami kolejowym. Była też użytkownikiem wieczystym zabudowanej działki.

Pozostało 86% artykułu
Nieruchomości
Mieszkania na gdańskiej Morenie z certyfikatem BREEAM
Nieruchomości
Resi4Rent rośnie na wrocławskim rynku. Gotowe są kolejne mieszkania na wynajem
Nieruchomości
Wielki recykling biurowców
Nieruchomości
„Okazje do kwadratu” i „cenowe wow”. Deweloperzy rozwiązali worek z promocjami
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Nieruchomości
Fala renowacji kontra fala patologii