Jazztopad: jazzmani zagrają w mieszkaniach melomanów. Nowa fala jazzu we Wrocławiu

15 listopada w Narodowym Forum Muzyki rozpocznie się 21. Festiwal Jazztopad, znany z promowania wielkich osobowości jazzu, jak i nowych artystów, często w Polsce jeszcze nieznanych.

Publikacja: 14.11.2024 19:59

Abdullah Ibrahim, gwiazda festiwalu Jazztopad we Wrocławiu

Abdullah Ibrahim, gwiazda festiwalu Jazztopad we Wrocławiu

Foto: Fotorzepa/Marek Dusza

Festiwal rozpocznie koncert pamięci jazzowego twórcy free-jazzu Ornette’a Colemana z udziałem współczesnych sław. Finałowym koncertem 24 listopada Wrocław świętować będzie 90. urodziny jednego z najwybitniejszych pianistów - Abdullaha Ibrahima, który zagra solo. Wśród gwiazd Jazztopadu znalazło się australijskie trio The Necks i amerykańska pianistka Chris Davis z premierową kompozycją napisaną na zamówienie festiwalu.

Coleman i pierwsza taka konstelacja

- W 2012 r. tuż sprzed przylotem do Wrocławia Ornette Coleman odwołał koncert na naszym festiwalu z powodu choroby. Był artystą, na którego występie bardzo mi zależało – powiedział „Rzeczpospolitej” dyrektor artystyczny Jazztopadu Piotr Turkiewicz. - Cały czas myślałem, jak uhonorować tego wielkiego jazzmana, twórcę free-jazzu, w jaki sposób godnie złożyć mu hołd. Zainspirował mnie amerykański zespół Bang on the Can, który kilka lat temu występował w Narodowym Forum Muzyki. To grupa, która wykonuje muzykę współczesną, ale także improwizowaną. Zamówili aranżacje utworów Ornette’a Colemana, a specjalny koncert celebrujący jego życie i twórczość odbył się w Nowym Jorku trzy lata temu. Wtedy zwróciłem się do Denardo Colemana, syna saksofonisty, z propozycją powtórzenia tego koncertu we Wrocławiu, ale z jazzowymi muzykami. Ustaliliśmy nazwiska artystów, którzy spotkają się po raz pierwszy w takiej konstelacji. To będzie jednorazowe przedsięwzięcie, będziemy je nagrywać z myślą o wydaniu na płycie. Denardo chciał, by w zespole znalazł się kontrabasista Bradley Jones, który występował z Ornette’em. Ja naciskałem na udział trębacza Ambrose’a Akinmusire, pianisty Craiga Taborna i gitarzysty Jacoba Bro, zaś Denardo dodał saksofonistę Isaiaha Colliera. Udział w koncercie weźmie również orkiestra NFM Filharmonia Wrocławska, a w programie znajdą się utwory z albumu Colemana wydanego w 1959 r. „The Shape of Jazz to Come”. Ważną postacią w tej układance jest Denardo Coleman, artystyczny lider projektu, mózg przedsięwzięcia. To on postanowił wrócić do muzyki ojca i wzbogacić ją o wymiar symfoniczny.

Czytaj więcej

Listopad najbardziej jazzowym miesiącem w polskim kalendarzu. Co nas czeka?

Każda improwizacja jest jazzem

Tytuł albumu Ornette’a Colemana z 1959 r., który stał się kanwą celebracji jego twórczości, prowokuje pytanie: jaki jest dziś kształt jazzu.

- Ja uciekam od słowa jazz, od szufladkowania – mówi Piotr Turkiewicz. - Wolę myśleć o kształcie muzyki. Sonny Rollins powiedział, że jazz jest każdym rodzajem muzyki. Jazztopad od lat wychodzi poza jazzowy kanon. Według mnie wszystko, co związane z improwizacją jest jazzem. Czy to muzyka współczesna z elementami improwizacji, czy muzyka etniczna lub koreańska muzyka tradycyjna, która bazuje na improwizacji, to wszystko jest dla mnie jazzem. Jesteśmy w bardzo dobrym momencie, jeśli chodzi o to, co dzieje się w muzyce i to nie tylko w Ameryce czy Europie, ale i w Australii. Po raz pierwszy wystąpi w Polsce australijski pianista Paul Grabowsky, mało tu znany, ale w Australii jest legendą, jak u nas Komeda czy Stańko. Wystąpi w duecie z Kris Davis. W drugiej części wieczoru pianistka przedstawi swoją nową kompozycję „Solastalgia Suite”, która miała premierę podczas nowojorskiej edycji festiwalu Jazztopad w czerwcu 2024 r. W polskiej premierze weźmie udział Kwartet Lutosławskiego.

Największą atrakcją wrocławskiego festiwalu są odkrycia, poznawanie muzyki, która nawet na płytach do nas wcześniej nie dotarła.

Czytaj więcej

Jazzowe gwiazdy jesieni

- Większość artystów występujących na festiwalu Jazztopad nie jest szeroko znana, a poza tym trudno ich zaszufladkować do konkretnej stylistyki – podkreśla Piotr Turkiewicz. - Dla mnie takim artystą jest Samora Pinderhughes, który wystąpi 16 listopada. Pianista, wokalista, człowiek mocno zaangażowany społecznie. Natomiast niesamowita poetka z Brooklynu aja monet (pisane małymi literami) swobodnie porusza się między epokami, symbolami i emocjami, kieruje uwagę ku przodkom, wymienia postaci ważne dla historii czarnoskórej Ameryki, wyraża idee pacyfistyczne, antykolonialne i emancypacyjne. Towarzyszy jej zespół znakomitych improwizatorów reprezentujący nową falę jazzu. W intrygujący sposób splatają swoją muzykę z jej słowami.

Jazzmani w mieszkaniach melomanów

Jazztopad to nie tylko koncerty w słynących z doskonałej akustyki salach Narodowego Forum Muzyki. Będą także koncerty w Klubokawiarni Mleczarnia, a także niezwykle atrakcyjne pod względem artystycznym, improwizowane koncerty w mieszkaniach wrocławskich melomanów.

- Na mniejszych scenach festiwalu również wystąpią ważni artyści – powiedział „Rz” Piotr Turkiewicz. - To m.in. Sun-Mi Hong, perkusistka, która na stałe mieszka w Amsterdamie. Reprezentuje nową falę europejskiego jazzu, choć pochodzi z Korei Płd. Ze Słowenii przyleci saksofonista Luka Zabric ze swoją post-bopową formacją The Gatherers. Z Kanady przybędzie duet klarnecisty François Houle’a i gitarzysty Gordona Grdiny. Po 20 latach festiwalu mamy publiczność, która jest odważna, otwarta na nasze propozycje i najszybciej wykupuje bilety na występy artystów, których nie zna. To najważniejszy powód, dla którego ten festiwal powstał i rozwija się. Przełamując bariery budujemy zaufanie społeczności festiwalowej. Na tym mi zawsze zależało.

Dzięki artystom, którzy wystąpią w Polsce po raz pierwszy, projektom specjalnym przygotowanym na festiwal i konstelacjom tworzonym z inspiracji Jazztopadu, wrocławski festiwal wyróżnia się na polskiej mapie jazzu.

Muzyka popularna
Będzie kolejna płyta Nine Inch Nails? Lider zespołu zapowiada powrót
Muzyka popularna
Marcin Wasilewski Trio ma 30 lat. To było ulubione trio Tomasza Stańki
Muzyka popularna
Jay-Z oskarżony o gwałt na 13-latce. Raper zaprzecza
Muzyka popularna
Guns N' Roses wracają do Polski. Vai i Satriani w Warszawie
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego
Muzyka popularna
Na 90. urodziny Irena Santor szykuje dużą trasę koncertową
Materiał Promocyjny
„Nowy finansowy ja” w nowym roku