Awangardowe muzeum

Muzeum Sztuki w Łodzi jest jednym z najstarszych ośrodków sztuki współczesnej na świecie i istotnym wschodnioeuropejskim ośrodkiem radykalnej awangardy.

Publikacja: 03.04.2022 22:56

Awangardowe muzeum

Foto: materiały prasowe/arte.tv

15 lutego 1931 roku z inicjatywy polskiej awangardowej grupy artystycznej „a.r.” („artyści rewolucyjni” albo „awangarda rzeczywista”), w skład której wchodzili: Władysław Strzemiński, Katarzyna Kobro, Henryk Stażewski oraz poeci Julian Przyboś i Jan Brzękowski, powstała Międzynarodowa Kolekcja Sztuki Nowoczesnej w Łodzi dając początek obecnemu Muzeum Sztuki.

- To dla nas bardzo ważne, że nasze muzeum to część niegdyś wielkiego kompleksu przemysłowego: fabryk włókienniczych z XIX wieku. MS2 mieści się na obrzeżach jednego z największych okręgów przemysłowych w mieście. To niezmiernie ważne, bo ta sytuacja umożliwia nam bardzo efektowne i owocne zestawianie ze sobą dwóch aspektów współczesności - mówi Jarosław Suchan, dyrektor muzeum.

Dokument przypomina mit przemysłowej Łodzi, która stała się „Manchesterem Wschodu”.

Instytucja ma dwie lokalizacje. W ms1 mieszczącym się w dawnym pałacu fabrykanta Maurycego Poznańskiego każda kolejna wystawa jest pretekstem do reinterpretacji dziedzictwa grupy „a.r.”. Tam też znajduje się Sala Neoplastyczna zaprojektowana przez Władysława Strzemińskiego. Relację z wernisażu jubileuszowej wystawy i najważniejszych prezentowanych na niej dzieł można zobaczyć w filmie.

W odróżnieniu od ms1, ms2 istnieje dopiero od 2008 roku, gdy znajdująca się tam fabryka została przekształcona w muzeum, sąsiadując z postindustrialną Manufakturą – centrum handlowym.

Dokument przypomina mit przemysłowej Łodzi, która stała się „Manchesterem Wschodu”. Filmową opowieść o tamtym czasie rozkwitu miasta nakręcił Andrzej Wajda realizując w 1974 roku epicki dramat społeczny – „Ziemię obiecaną”. Łódź była największym ośrodkiem przemysłu włókienniczego w Królestwie Polskim i drugim po Moskwie centrum włókiennictwa w Imperium Rosyjskim – w 500 fabrykach pracowało 90 tys. Rosjan, Polaków i Niemców. O historii dynamicznie rozwijającej się Łodzi, a także dziejach pałacu Izraela Poznańskiego opowiada Maciej Cholewiński, socjolog i archiwista.

Niedawne dzieje włókienniczej Łodzi wspominają dwie kobiety, które „dobrze wiedzą, jak pracowało się w fabryce – nawet w sobotę”. Przypominają, że 80 procent zatrudnionych stanowiły kobiety, które dostawały o około 20 procent mniejsze pensje…

Seria „Fabryka sztuki” prezentuje muzea w Niemczech, Francji i Polsce, które ilustrują związek między sztuką, tradycją i nowoczesnością oraz transformacją i historią poprzez architekturę przemysłową.

Zrealizowany przez Sylvie Kuersten dokument „Fabryka sztuki. Muzeum Sztuki w Łodzi” (2021) można oglądać do 4 czerwca na arte.tv.

Film
Berlinale 2025: Zaskakujący werdykt filmowego festiwalu
Film
Berlinale 2025: Złoty Niedźwiedź dla norweskiego filmu „Dreams (Sex, Love)”
Film
Classy Monday i Sylwetki w KinoGramie w Fabryce Norblina
Film
Pełną kontrolę nad Jamesem Bondem przejął Amazon. Nie czas umierać?
Film
Chalamet na różowo w Berlinie