Oto największe firmy w Polsce. Kto liderem? Ogłosiliśmy Listę 2000 "Rzeczpospolitej"

Dwa tysiące największych przedsiębiorstw zwiększyło w 2022 r. przychody o jedną trzecią. Wolniej rosły ich zyski. To skutek wyższych kosztów, które uderzają w biznes również w 2023 r.

Aktualizacja: 07.12.2023 06:29 Publikacja: 06.12.2023 19:00

Oto największe firmy w Polsce. Kto liderem? Ogłosiliśmy Listę 2000 "Rzeczpospolitej"

Foto: Rzeczpospolita

Firmy z Listy 2000 dobrze poradziły sobie z licznymi wyzwaniami, z którymi przyszło im się zmierzyć w 2022 r. Przychody przedsiębiorstw uwzględnionych w rankingu wyniosły niemal 3,9 bln zł, czyli o 32,5 proc. więcej niż w roku wcześniejszym. Nie oznacza to jednak, że zawirowania makroekonomiczne i geopolitycznie nie są widoczne w ich wynikach.

Walka z inflacją

Mocno rosnące koszty sprawiły, że dynamika zysków była niższa niż przychodów, a zatem rentowność względem 2021 r. spadła. Zarówno na poziomie operacyjnym, jak i netto.

Lista 2000 "Rzeczpospolitej" - Pełne zestawienie 2000 największych polskich firm:

W sumie łączny wynik operacyjny największych firm urósł o prawie 24 proc., a na poziomie netto o 25 proc. To dynamika niższa niż przychodów, ale i tak o kilka punktów procentowych wyższa niż średnia dla całego krajowego sektora przedsiębiorstw niefinansowych. Świadczy to o mocnej pozycji największych firm, które są w stanie skutecznie przerzucić inflacyjny wzrost kosztów na konsumentów.

Oprócz wysokich kosztów energii czy surowców dużym wyzwaniem dla przedsiębiorców jest wzrost wynagrodzeń. Ta pozycja w 2022 r. urosła w sumie w największych firmach o ponad 15 proc. I nie był to skutek wzrostu liczby pracowników. Ta urosła symbolicznie: o niespełna 2 proc., do ponad 2,7 mln osób.

Istotną kwestią dla biznesu jest też koszt pieniądza. W tym roku Rada Polityki Pieniężnej obniżała stopy procentowe, ale w zeszłorocznych wynikach firm koszty zadłużenia były jeszcze znacznie wyższe. A zadłużenie to, razem z rezerwami, urosło w sumie o jedną piątą. W tym 32,2 proc. przypadło na zobowiązania długoterminowe, a pozostałe 67,8 proc. na krótkoterminowe. Udział tych ostatnich w strukturze długu względem 2021 r. wzrósł o 3 pkt proc.

Najwięksi coraz więksi

Mediana zmiany przychodów dla wszystkich firm z Listy wynosi niespełna 24 proc. Dla pierwszej dziesiątki jest o niemal 8 pkt proc. wyższa, sięgająca 32 proc. W efekcie dominacja największych koncernów jest jeszcze mocniej widoczna niż w poprzednich edycjach.

Lider zestawienia od lat jest ten sam. To Orlen, który teraz umocnił swoją pozycję po przejęciu PGNiG. W 2022 r. przychody ze sprzedaży w grupie Orlenu wyniosły 277,6 mld zł i były ponaddwukrotnie wyższe niż rok wcześniej. To efekt wzrostu wolumenów sprzedaży po konsolidacji spółek z dawnej grupy Lotosu i PGNiG oraz wyższych cen ropy naftowej. W pierwszej dziesiątce tegorocznego zestawienia są jeszcze cztery inne firmy z portfela Skarbu Państwa. Wśród nich PGE Polska Grupa Energetyczna, która awansowała z miejsca czwartego na trzecie. Siódmy – tak samo jak rok temu – jest KGHM. Duży skok, aż o siedem pozycji z miejsca 13. na 6. zanotował Tauron. W tym roku w pierwszej dziesiątce, na wysokim piątym miejscu, znalazł się Totalizator Sportowy. Rok temu był 11.

Foto: Rzeczpospolita

Tych pięć państwowych firm odpowiada za dwie trzecie przychodów wszystkich z pierwszej dziesiątki, w tym niemal 41 proc. przypada na Orlen. Realizowane przez paliwowy koncern przejęcia sprawiły, że to właśnie on w pierwszej dziesiątce może pochwalić się najwyższą dynamiką przychodów, wynoszącą 111 proc. Wicelider zestawienia, Jeronimio Martins (właściciel Biedronki), urósł o prawie 25 proc. Konsekwentnie rozwija swoją sieć. Od 1995 r. zainwestował w Polsce ponad 14 mld zł. Na koniec września 2023 r. liczba sklepów w kraju wyniosła 3473.

W pierwszej dziesiątce w tegorocznej edycji Listy znalazły się również LG Energy Solution, ArcelorMittal Poland oraz dwie firmy handlowe – Lidl i Eurocash.

Przemysł nadal mocny

Sektor handlowy od lat stanowi ważną część Listy 2000. To właśnie na firmy z tej branży przypada największy odsetek zatrudnionych. Specyfiką polskiego handlu jest duży udział hurtowników. Dla nich zeszły rok był szczególnie trudny, bo dystrybutorzy co do zasady działają na niskiej marży i nawet niewielki wzrost kosztów ma dla nich duże znaczenie. Szczególnie w warunkach spowolnienia gospodarczego i hamującej konsumpcji, kiedy trudno jest zwiększać sprzedaż i podnosić ceny. Dobrze obrazują to marże wypracowane przez handel detaliczny i hurtowy. W obu tych sektorach sprzedaż w 2022 r. wzrosła o ponad jedną czwartą, ale rentowność netto względem 2021 r. spadła. W hurcie była o ponad połowę niższa niż w handlu detalicznym.

Lista 2000 stosunkowo dobrze odzwierciedla strukturę polskiej gospodarki, w której nadal dużo ważą sektory tradycyjne, takie jak przemysł przetwórczy, paliwowo-surowcowy, chemiczny, spożywczy czy budownictwo.

Natomiast niewielki odsetek stanowią firmy z tzw. sektora TMT (technologie, media, telekomunikacja). Odpowiadają za zaledwie 3 proc. wszystkich firm na Liście. Podobny jest ich udział w przychodach. Natomiast wyższy, 5-proc., w wyniku netto. To skutek stosunkowo wysokiej marżowości tej branży. Największym podmiotem w tej grupie jest rzeszowskie Asseco Poland, zatrudniające niemal 32 tys. osób. W 2022 r. wypracowało 17,4 mld zł przychodów, o jedną piątą więcej niż rok wcześniej. W tegorocznej edycji awansowało o dwa oczka, plasując się pod koniec drugiej dziesiątki. Na Liście, choć na znacznie dalszych pozycjach, znajdziemy też reprezentantów sektora gier. To m.in. Techland, CD Projekt i Ten Square Games.

Co roku w zestawieniu pojawiają się przedsiębiorstwa notowane po raz pierwszy. W tegorocznej edycji Listy jest ich niemal 400. Tymczasem bariera wejścia jest coraz wyższa. W 2022 r. było to 290 mln zł, a teraz ponad 381 mln zł.

Dużo państwa w gospodarce

Wśród debiutantów znajdziemy reprezentantów niemal wszystkich branż. Analogicznie ze strukturą właścicielską. Są to zarówno firmy krajowe jak i zagraniczne. Te ostatnie nie kryją, że Polska jest dla nich ciekawym miejscem do rozwoju i przyczółkiem do ekspansji na kolejne rynki.

Firmy zagraniczne w sumie stanowią 44 proc. wszystkich obecnych w tegorocznej edycji Listy (w pierwszej dziesiątce jest ich 40 proc., a w pierwszej setce 48 proc.). Przypada na nie 44 proc. łącznych przychodów. W przypadku polskich przedsiębiorstw prywatnych jest to odpowiednio 52 proc. i 44 proc. Największą dysproporcję widać w grupie firm państwowych – choć stanowią jedynie 4 proc. wszystkich podmiotów, to generują aż 12 proc. łącznych przychodów. W poprzednich latach polityka gospodarcza Polski wspierała budowę tzw. narodowych czempionów. Czas pokaże czy po ostatnich wyborach parlamentarnych to się zmieni.

Foto: rp.pl

Firmy z Listy 2000 dobrze poradziły sobie z licznymi wyzwaniami, z którymi przyszło im się zmierzyć w 2022 r. Przychody przedsiębiorstw uwzględnionych w rankingu wyniosły niemal 3,9 bln zł, czyli o 32,5 proc. więcej niż w roku wcześniejszym. Nie oznacza to jednak, że zawirowania makroekonomiczne i geopolitycznie nie są widoczne w ich wynikach.

Walka z inflacją

Pozostało jeszcze 94% artykułu
Biznes
Amerykanie niezadowoleni z decyzji Brukseli. Urzędnikom Trumpa nie podoba się ReArm Europe
Materiał Promocyjny
Jak wygląda nowoczesny leasing
Biznes
Prezes PGZ podał się do dymisji
Biznes
Magiczny efekt Donalda Trumpa. Nagle znalazły się pieniądze na obronność
Biznes
Jak mocno cła uderzą w Polskę? UE gotowa na starcie handlowe z USA. Przyjaźń Rosji i Chin
Materiał Partnera
Kroki praktycznego wdrożenia i operowania projektem OZE w wymiarze lokalnym
Biznes
Cła zaczną dusić globalny rynek aut
Materiał Promocyjny
Suzuki Moto Road Show już trwa. Znajdź termin w swoim mieście