Emmanuel Macron potrzebuje Polski

Do tanga trzeba dwojga: aby doszło do zbliżenia między oboma krajami, zainteresowana musiałaby być także Polska. Z naszych informacji wynika, że błogosławieństwo przyszło z samej Nowogrodzkiej: skoro Joe Biden od przeszło czterech miesięcy nie dzwoni do Andrzeja Dudy, to czas pokazać Amerykanom, że nasz kraj może grać nie tylko z Waszyngtonem.

Mamy więc niezwykłe przyspieszenie kontaktów na linii Paryż–Warszawa. W ubiegłym tygodniu na pierwszą zagraniczną wizytę od wybuchu pandemii polską stolicę wybrał szef potężnej konfederacji francuskiego przemysłu Medef Geoffroy Roux de Bezieux. W tym tygodniu w jego ślady poszedł minister ds. europejskich Clement Beaune.

A już do wyjazdu do Paryża szykuje się wicepremier Jarosław Gowin, którego przyjmie od dawna opowiadający się za zbliżeniem z Polską minister gospodarki Bruno Le Maire. Kulminacja tego dyplomatycznego przetasowania nastąpi 17 marca, gdy na zaproszenie Emmanuela Macrona na spotkanie w Pałacu Elizejskim pojedzie Mateusz Morawiecki.

Spotkanie z Lempart

Clement Beaune w grudniu w magazynie gejowskim „Tetu" („Uparty") przyznał się do orientacji homoseksualnej. Zapowiedział wówczas, że odwiedzi w naszym kraju jedną ze „stref wolnych od LGBT". Miał to być Kraśnik. Ostatecznie do wizyty nie doszło, bo, jak tłumaczył Beaune, polskie władze miały mu oświadczyć, że w środku pandemii byłoby to niebezpieczne.

Mimo to francuski minister od poniedziałku mnożył gesty, które miały pokazać zaniepokojenie Paryża stanem praworządności w Polsce. 8 marca odwiedził Centrum Praw Kobiet, rozmawiał z liderką Ogólnopolskiego Strajku Kobiet Martą Lempart i rzecznikiem praw obywatelskich Adamem Bodnarem. Następnego dnia pojechał do Gdańska na grób Pawła Adamowicza i spotkanie z prezydent miasta Aleksandrą Dulkiewicz. Planowano także rozmowy z Lechem Wałęsą.

Zaś w czasie zdalnego spotkania ze studentami Kolegium Europejskiego w Natolinie Beaune tłumaczył, że wszystkie prawa są połączone: i te należne kobietom, i te obejmujące środowisko LGBT, i te związane z praworządnością w ogóle.

Francuskie służby nie dopuściły jednak do spotkania ministra z polskimi dziennikarzami, tak jakby przesłanie Beaune'a było pomyślane na rynek wewnętrzny: przekreślenie zarzutów, że na rok przed wyborami prezydenckimi, w których Macron najpewniej znów zetrze się z Marine Le Pen, obecny francuski obóz władzy flirtuje z „wartościami skrajnej prawicy".

W podobnej sytuacji, gdy szef włoskiej dyplomacji Luigi di Maio spotkał się w Paryżu w delegacją tzw. żółtych kamizelek, Macron po raz pierwszy od drugiej wojny światowej ściągnął na konsultacje francuskiego ambasadora w Rzymie. Jednak na gesty Beaune'a polskie władze reagowały nad wyraz wstrzemięźliwie.

– Mam nadzieje, że każda europejska stolica potrafi odróżnić szum polityczny, często ostre konflikty społeczne, obecne wszędzie, od treści polityki. Przy wszystkich różnicach zdań potrafimy prowadzić normalną grę interesów w innych, najczęściej znacznie bardziej pragmatycznych dziedzinach. Gdyby te nabrzmiałe spory prowadziły do blokady, straty byłyby nieproporcjonalne dla wszystkich. Tego nikt nie chce – przyznał „Rzeczpospolitej" minister ds. europejskich,Konrad Szymański.

Lotnisko w Baranowie

Za parawanem politycznych czy wręcz ideowych sporów oba kraje mają do ugrania bardzo dużo. Przyznał to sam Beaune: „byłoby idiotyczne, gdyśmy nie współpracowali tam, gdzie mamy wspólne interesy".

Od odwołania wizyty w Warszawie przez ówczesnego prezydenta Francois Hollande'a w lipcu 2016 r., gdy rząd bez uprzedzenia zerwał kontrakt na zakup francuskich helikopterów Caracal, bliskie współdziałanie między oboma krajami nigdy nie zostało przywrócone. Co prawda w lutym 2020 roku nad Wisłę przyleciał Macron, ale wybuch pandemii zaraz potem zamroził dalsze kontakty.

Teraz ku Polsce Francuzów pcha bardzo trudna sytuacja gospodarcza: każdy kontrakt jest na wagę złota. Ochłodzenie relacji Polski z Waszyngtonem jest zaś uznawane w Paryżu za szanse na wejście na pole, które do tej pory było uważane za obszar zarezerwowany dla Amerykanów. Chodzi przede wszystkim o siłownie jądrowe.

– Jeśli Francuzom udałoby się zbudować kilka reaktorów w Polsce, oznaczałoby to renesans kluczowej dla Paryża branży – mówi „Rzeczpospolitej" doskonały znawca tematu.

Paryż widzi też dobry interes w zaangażowaniu się w rozwój wielkich projektów infrastrukturalnych w naszym kraju (w tym CPK), udziale w transformacji energetycznej, cyfryzacji gospodarki.

Nie tylko o gospodarkę tu chodzi. Odejście Trumpa i brexit składają się także na nowe rozdanie kart na scenie politycznej Unii. Tym bardziej że na pół roku przed odejściem Angeli Merkel trudno spodziewać się spektakularnych inicjatyw ze strony Berlina. Z Polakami Macron chciałby pchnąć do przodu kwestię opodatkowania wielkich potentatów internetowych czy dojść do wspólnych ustaleń w sprawie podatku od emisji dwutlenku węgla. Oba kraje łączą ambicje rozwoju produkcji baterii do aut elektrycznych i szerzej wykucia zgodnie z gaullistowską tradycją czempionów na skalę europejską np. w informatyce. Dla Macrona, który doszedł w maju 2017 r. do władzy pod hasłem pogłębienia integracji europejskiej, każdy sukces na tym polu jest cennym punktem w walce o reelekcję.

Odejście tak Trumpa z Białego Domu, jak i Wielkiej Brytanii z Unii mocno uwiera jednak i Polskę. Tym bardziej że prorosyjskie ciągoty Węgier pokazują ograniczony potencjał współpracy wyszehradzkiej. Warszawa poszukuje więc partnerów we Wspólnocie: po Hiszpanii czas przyszedł na Francję.

Wszystko to nie wystarczy jednak dla opracowania wspólnej polsko-francuskiej wizji integracji. O tym świadczy wystąpienie Beaune'a w Natolinie. Minister roztoczył w nim wizję suwerennej Unii, która aby nie wpaść w uzależnienie od Ameryki i Chin musi działać szybko i pogodzić się z dywersyfikacją.