Banki czasem płacą za wynalazki

Wbrew pozorom banki są skłonne finansować nieco bardziej ryzykowne projekty technologiczne, ale ich rola w tym procesie bywa różna.

Publikacja: 22.09.2016 21:35

Foto: Bloomberg

Materiał powstał we współpracy z Bankiem Pekao SA

Na pierwszy rzut oka pozyskanie finansowania w banku przez innowacyjną firmę, często młodą i dopiero próbującą skomercjalizować swój wynalazek, bywa trudne. W tradycyjnym podejściu tego typu firmy, mające nieco wyższy poziomem ryzyka, powinny prędzej znaleźć finansowanie u funduszy venture capital, na giełdzie albo u obligatariuszy. To jednak mylne wrażenie, bo banki coraz częściej finansują także innowacje.

Paleta źródeł finansowania

W przypadku banków możliwości finansowania innowacji są ograniczone. Jako instytucje odpowiadające za bezpieczeństwo depozytów i w związku z tym silnie uregulowane, banki mają ograniczone możliwości angażowania się w przedsięwzięcia wysokiego ryzyka. Nie oznacza to jednak, że nie mogą i nie wspierają innowacyjnych przedsięwzięć.

W niektórych krajach banki w istotny sposób kontrybuują środkami do funduszy private equity, dzięki temu same nie ponoszą bezpośrednio ryzyka inwestycji, a poza tym nie muszą budować specyficznych kompetencji potrzebnych przy inwestowaniu w wysoce ryzykowne przedsięwzięcia. W Polsce rola banków we wspieraniu innowacyjności jest jeszcze inna, związana z wykorzystywaniem unijnych środków na ten cel.

Szczególnie tych nakierowanych na finansowanie rozwoju nowych technologii w celowych programach, takich jak program operacyjny „Innowacyjna gospodarka", w ramach którego w ostatnich latach banki miały około 60-proc. udział w finansowaniu tego typu projektów (według liczby złożonych wniosków). Również teraz banki mają dużą rolę w finansowaniu firm dzięki m.in. programowi „Kredyt na innowacje technologiczne", który powstał we współpracy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego i ma z jednej strony ułatwić przedsiębiorcom uzyskanie finansowania, a z drugiej zachęcić banki do jego udzielenia. Pod koniec 2015 r. BGK podpisał umowy z 17 bankami, które będą go udzielać przedsiębiorstwom z sektora MŚP (wspierane są wdrożenia innowacji o charakterze technologicznym – do przedsiębiorców ma trafić 422 mln euro).

Kolejnym elementem współpracy banków i instytucji państwowych w finansowaniu technologii są gwarancje na innowacje (szczególny rodzaj gwarancji de minimis). Pula dostępnych środków wynosiła na początku programu 250 mln zł, co pozwoli na objęcie gwarancjami kredytów o wartości 416 mln zł (będą udzielane do końca tego roku).

Wsparcie to nie tylko finansowanie

Warto także spojrzeć na to, kim jest innowacyjna firma. Jeśli innowacyjna firma to dopiero pomysł na biznes, bez jakiegokolwiek zaplecza finansowego czy majątkowego, w takiej sytuacji oczywiście bank będzie mieć problem z udzieleniem finansowania. Zupełnie inaczej wygląda jednak finansowanie innowacji w przypadku już funkcjonujących firm, które mogą się wykazać sukcesami biznesowymi. W takiej sytuacji niepowodzenie innowacji nie musi jednocześnie skutkować brakiem możliwości spłaty kredytu, gdyż firma generuje dochody z działających już linii biznesowych. Tacy klienci są dla banków bezpieczniejsi i powinni łatwiej uzyskać finansowanie.

Jednak wsparcie ze strony banków nie ogranicza się jedynie do sfery finansowej. Obejmuje także pomoc w znalezieniu partnera do prac badawczo-rozwojowych, szkolenia i oczywiście kompleksowe doradztwo dotyczące adekwatnych do projektu form i konstrukcji finansowania przedsięwzięcia.

Opinia

Andrzej Kopyrski, wiceprezes zarządu Banku Pekao SA

Finansowanie innowacji to obszar gospodarki w którym brak rozwiązań standardowych – wymaga też innowacyjnego podejścia. Poszczególne etapy wdrażania i finansowania innowacji obarczone są innymi ryzykami i wymagają różnych źródeł finansowania. Projekt będzie wymagał różnego rodzaju wsparcia w zależności od tego w której fazie realizacji się znajduje. Im wcześniejsza faza projektu, tym częściej niezbędne będą fundusze własne inwestora, dotacje celowe czy środki od np. aniołów biznesu. W kolejnych etapach przychodzi czas na inwestorów kapitałowych – np. fundusze venture capital. Sieć instytucji finansowych, w tym banki i giełda, tworzą rynek kapitałowy, niezbędny do właściwego wspierania działań innowacyjnych w gospodarce. Sprawna współpraca pomiędzy uczestnikami tego rynku ma znaczenie strategiczne. Duża rola przypada bankom gdyż to one sa naturalnym partnerem firm na różnych etapach ich rozwoju. Od ich umiejetności doradczych, odpowiedniego alokowania różnych kategorii ryzyk i właściwego strukturyzowania transakcji zależą w dużej mierze możliwości wykorzystania potencjału innowacyjnego przedsiębiorstw.

Banki
Europejski Bank Centralny zwiększa straty
Banki
Pomoc przy spłacie rat kredytu mieszkaniowego. Nawet do 3 tys. zł miesięcznie
Banki
Ukraiński bank należący do PKO BP ma nowego prezesa. To były szef PKP
Banki
Commerzbank mocno oszczędza. 3300 pracowników w Niemczech straci pracę
Banki
W czwartek ważny wyrok TSUE w sprawie kredytów konsumenckich. Czy ruszy lawina pozwów?